بررسی تفاوت‌های بین نسلی به لحاظ وضعیت دینداری در سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: دهستان کارده - شهرستان مشهد)

محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

علی اکبر عنابستانی ¹ (دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی- دانشگاه فردوسی مشهد)
سحر احمدزاده ² (دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی- دانشگاه فردوسی مشهد)

تاریخ دریافت : 1393/05/17 تاریخ پذیرش : 1393/05/17 تاریخ انتشار : 1392/12/01

کلید واژه: تفاوت نسلی, بعد اعتقادی, بعد رفتاری, بعد پیامدی, بعد عاطفی, دهستان کارده,

چکیده مقاله :

امروزه جامعه ایران از نظر اجتماعی، سیاسی، عقیدتی و... دستخوش تحولات و دگرگونی های اجتناب ناپذیری شده است. در این میان روستاها نیز مستثنی نبوده و این دوران گذار را تجربه می کنند. یکی از عرصه هایی که نسل جوان روستایی را به لحاظ ارزشی از نسل های قبل متمایز ساخته مربوط به حوزه دین است. در این مقاله تلاش شده تا تفاوت بین نسل های مختلف از نظر دینداری و ارزش های دینی در نواحی روستایی مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق در این مطالعه تحلیلی و مقایسه ای است. که بخش عمده ای از داده ها ی آن بر اساس مطالعات میدانی از سطح منطقه جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق 1154 خانوار که با روش کوکران 219 خانوار به عنوان نمونه تعیین و به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شده است. یافته های مطالعه بر اساس نتایج بدست آمده نشان می دهد بین نسل های مختلف در حوزه دینداری تفاوت معنی داری وجود دارد. کمترین تفاوت ها در بعد اعتقادی و بیشترین تفاوت ها در بعد پیامدی و رفتاری بخصوص بین نسل جوان و بزرگسال مشاهده شده است. همچنین بین عوامل مکانی-فضایی و میزان تفاوت های نسلی در حوزه دینداری میان روستاهای دهستان کارده رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. با توجه به یافته ها، راهکارهایی شامل اهمیت دادن به نگرش های نسل جوان و ارتباط با آنها از طریق واسطه قرار دادن نیروها و نهادهای اجتماعی جدید و غیر دولتی، ارتقاء برنامه های رسانه های داخلی و توجه به جوانان روستایی در برنامه ها و محتوا ی آنها، تقویت بنیان خانواده و ارائه برنامه های آموزشی برای خانواده ها در زمینه آثار نامطلوب استفاده از برخی رسانه های خارجی و اجتناب از زدن برچسب بی دینی به نسل جوان می توان جهت تقویت ارزش های مذهبی آنان گامهای ارزنده ای برداشت.