مطالعه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر در نقطه های شهری اردبیل

محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

سید محمدرضا رشیدی آل هاشم ¹ , محسن هادی طحان ² , محمد فتحی ³

1 - استادیار جامعه شناسی دانشگاه افسری امام حسین(ع)
2 - مدرس و پژوهشگر دانشگاه افسری امام حسین (ع)
3 - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم اجتماعی واحد خلخال دانشگاه آزاد اسلامی

تاریخ دریافت : 1399/11/21 تاریخ پذیرش : 1399/11/21 تاریخ انتشار : 1399/12/01

کلید واژه: مسکن مهر, ارزیابی تاثیرهای اجتماعی, تاثیرهای اقتصادی, تعامل های اجتماعی, شهرگرایی,

چکیده مقاله :

هر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هدف آن پاسخگویی به ارزیابی تاثیرهای اجتماعی پروژه های مسکن مهر در اردبیل است. روش پژوهش در این ارزیابی براساس هدف، ارزیابی اتا (ارزیابی پیامدهای اجتماعی) می باشد و با توجه به ماهیت موضوع و شاخص های مورد بررسی، روش پژوهش پیمایشی و ابزار جمع آوردی داده ها پرسشنامه و مصاحبه رودررو با ساکنان طرح مسکن مهر است. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده برای پرسشنامه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر اردبیل 81/0 محاسبه گردید. جامعه آماری این پژوهش کلیه افرادی هستند که در قالب شرکت های تعاونی مسکن مهر برای دریافت وام در قالب پروژه های مسکن مهر ثبت نام کرده اند. برابر آمار جمع آوری شده از مرکز آمار بانک مسکن شمار این افراد به 15800 نفر می رسد. حجم نمونه (n) در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران با ضریب 95% و خطای 5% برابر با 400 نفر است. یکی از مهم ترین پیامدهای ساختن مجتمع مسکونی پروژه مسکن مهر اردبیل تأثیرهای مثبت بر روی خانواده ها بوده است. به گونه ای که نقش آن در کاهش چاقی و افزایش تحرک ساکنان، ایجاد سلامت روحی و روانی برای خانواده ها و ایجاد فرصت هایی برای بازی، تمرین و یادگیری بسیار قابل توجه است اما در زمینه ایجاد فرصت هایی برای برای برگزاری دوره های آموزشی، ساکنان خیلی موافق این کارکرد نبودند. در بعد تاثیرهای روانشناختی می توان گفت سکونت در مجتمع های مسکونی مسکن مهر که در محوطه آن ها فضای سبز احداث شده است موجب کاهش فشار، کاهش عصبانیت و تنش و افزایش تمرکز می شود. هم چنین تاثیرهای ترمیمی مستقیمی داشته و موجب بازسازی نیرو در شهروندان می شود. اما در مورد تأثیرهای اقتصادی باید گفت که موجب افزایش قیمت زمین یا واحد مسکونی در منطقه های مسکونی اردبیل شده است، ولی در افزایش تقاضا برای واحدهای مسکونی پیرامون مجتمع مسکونی پروژه مسکن مهر نقش نداشته است.

چکیده انگلیسی:

Any proceeding in progress will inevitably lead to social consequences for citizens. City development projects concentrate on lifestyles, work, social relationships, and people organizing. The purpose of this paper is to study the various social effects of Mehr housing in urban areas of Ardebil and its goal is to assess the social effects of Mehr housing Projects in Ardebil. The method of research in this evaluation is based on the objective, evaluation of SCA (Social Consequences Assessment) and according to the nature of the topic and studied indicators, survey research method and data gathering tool are questionnaires and face-to-face interviews with the inhabitants of Mehr Housing Plan. The Cronbach's alpha coefficient was calculated 0.81 for the social effect assessment questionnaire of Ardabil Mehr housing. The statistical population of this study is all people who have registered in the form of cooperative Mehr housing companies for receiving loans in the form of Mehr housing projects. Compared to collected statistics from the statistics Center of Maskan bank, the number of these people reach 15,800. The sample size (n) in this study is based on Cochran formula with 95% and 5% error equals to 400 people. One of the most significant consequences of building residential complex of Ardabil Mehr Housing Project has been positive effects on families so that its role in decreasing obesity and increasing the mobility of residents, creating mental and psychological well-being for families and creating opportunities for play, practice and learning is very significant, but in terms of creating opportunities for holding training courses, the residents did not quite agree on this action. In the dimension of psychological effects, it can be said that settling in the residential complexes of Mehr housing that their green space is constructed reduces stress, decreases anger and tension and increases concentration. Also it has direct restorative effects and causes renewal of the citizens. But in the case of economic effects, it can be mentioned that it has increased the price of land or residential units in the residential areas of Ardabil, but it has not played a role in increasing the demand for residential units around the residential complex of the Mehr Housing Project.

منابع و مأخذ:

1. اشرفی، یوسف و رشیدی، طلا(1392)، ارزیابی تاثیر اجتماعی(اتا) پروژه های شهری(نمونه موردی  پارک ظفر گلچین در منطقه ی ده شهرداری تهران، فصلنامه مدیریت شهری، شماره ی 31- صفحات 295-316.


2. بکر هنک، ونکلی فرانک(1388)، راهنمای بین المللی برآورد پیامدهای اجتماعی، ترجمه هادی جلیلی، شهرداری تهران، معاونت امور اجتماعی و فرهنگی دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی، چاپ اول.


3. جولیوس گولد و ویلیام، ل. کولب(1384)، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه جمعی، تهران: مازیار، چاپ دوم.


4. حیدری چیانه، رحیم و رضا طبع ازگمی، خدیجه(1385)، نقش استراتژی توسعه شهری در سیاستهای تأمین مسکن گروه های کم درآمد شهری، مطالعه موردی؛ رشت، مجله پژوهشهای جغرافیایی انسانی، پاییز 1389، شماره 73 .


5. ذبیحی، حسین؛ حبیب، فرح و رهبری منش، کمال(1390)، رابطه بین میزان رضایت از مجتمع های مسکونی و تأثیر مجتمع های مسکونی بر روابط انسان (مطالعه موردی چند مجتمع مسکونی در تهران)، فصلنامه هویت شهر، سال پنجم، شماره هشتم، بهار و تابستان 1390


6. رفیعیان، مجتبی؛ عسگری، علی و عسگری زاده، زهرا(1388)، رضایت مندی شهروندان از محیط های سکونتی شهری، مجله علوم محیطی، سال هفتم، شماره اول، پاییز 1388.


7. ساروخانی، باقر(1370)، دایره المعارف علوم اجتماعی، تهران، انتشارات کیهان، چاپ اول.


8. شکرگزار، اصغر(1385)، توسعه مسکن شهری در ایران، انتشارات حق شناس، رشت.


9. صومعلو، ابوالفضل(1389)، مسکن مهر؛ چرخش ساختاری در سیاستگذاریهای مسکن و دستاوردهای آن،  فصلنامه علمی - تخصصی اقتصاد مسکن، دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن وزارت مسکن و شهرسازی، پاییز و زمستان 1389، شماره 48-47 .


10. کرمی، غلامحسین و رضا مقدم، کوروش(1394)، ارزیابی تاثیر اجتماعی رویکردی نوین در مدیریت پایدار برنامه های توسعه، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی- فرهنگی، دوره چهارم، شماره 2، ص169-194.


11. نسترن، مهین و رعنایی، احد(1389)، تحلیلی بر مفهوم مشارکت و کارگروهی در پروژه های آماده سازی اراضی مسکن مهر، دو فصلنامه معماری و شهرسازی آرمان شهر، شماره 4، بهار و تابستان 1389.


12. هومین فر، الهام(1390)، ارزیابی تاثیرات اجتماعی چیست؟، مجله پژوهشکده سوانح طبیعی ایران، شماره 24، بهار 1390.


13.  Burdge, Rabel .J. and Robertson, Robert .A. (1998) "Social Impact Assessment and the Public Involvement Process". Pp. 183-192. in Rabel J. Burdge. A Conceptual Approach to Social Impact Assessment. Social Ecology Press.


14. Interorganizational Committee on Guidelines and Principles for Social Impact Assessment. (1995) “Guidelines and Principles for Social Impact Assessment." Environment Impact Assessment Review, Vol. 15, Pp. 11-43.


15. Western, J. and Lynch, M. (2000) "Overview of the SIA Process". Pp. 35-62. in Laurence R. Goldman. Social Impact Analysis: An Applied Anthropology. Berg.