بررسی و تحلیل عوامل طبیعی موثردر توسعه مناطق بیابانی و خشک
محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسی
سعید کامیابی
1
(-)
محمد علی رجایی ریزی
2
(-)
رحیم یوسفی زاده
3
(-)
حمیدرضا ملکی
4
(-)
کلید واژه: جغرافیای طبیعی, ذخیره سازی آب, توسعه پایدار, چاله دامغان, GIS,
چکیده مقاله :
این تحقیق با هدف شناخت و تصویر مناسب از وضعیت جغرافیایی شمال کویر حاج علیقلی و مراکز جمعیتی چاله دامغان با رویکرد توسعه منطقه با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بر پایه گردآوری اطلاعات و مطالعات میدانی و استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی گام برداشت. از این رو عوامل جغرافیایی طبیعی در غالب پهنه بندی و نقشه، مورد مطالعه قرار گرفته اند تا نقش آنها بر منابع آب این منطقه که یکی از مراکز فعالیت های انسانی مهم در مناطق بیابانی است مشخص گردد. بطور کلی تهیه نقشه و پهنه بندی عوامل جغرافیایی و تحلیل فضایی پدیده‌های جغرافیایی ازاهداف عمده تحقیق محسوب می گردد. نتایج نشان می دهد که عوامل طبیعی منطقه مانندتوپوگرافی و کوههای بلند با تاثیردرمیزان بارش همچنین تشکیلات آهکی سهم عمده ای در تامین آب منطقه دارد که همراه با دشت سرهای گسترده نقش اصلی را در تغذیه سفره‌ها ایفاء می نمایند. با بررسی و تحلیل فضایی نقشه‌های تهیه شده جغرافیایی و پدیده‌های سطحی زمین می‌توان شناخت جامعی از چالش‌هایی که مدیران و متولیان اموردر تصمیم گیری و طرح‌ریزی اقتصاد فضای مناطق بیابانی حاشیه چاله دامغان و کویر حاج علی قلی با آن مواجه‌اند، حل نمود. لذا در پایان پیشنهاد های کاربردی ارائه گردید.
Water is life resource for living creatures especially human being. Water is the first andnecessary toop for industrial development the base for agricultural production .if the mater ofwater and soil conservation be considered systematically and in the wide spread scale, in factthe consistency of natural environment is fulfilled (rajaei 1382).The resource area is locatedbetween 50 35 to 26 36 of north latitude and 12 54 to 46 54 north longitude which reachesfrom north to alborz mountain frome east to moladeh village, from west to damghan city andfrom sout to hajali gholi playa . in this area the following villages are located , mehmandoost,dehmolla, kalati molla, forat,zarrin abad mehdi abad, abbas abad,vamerzan, bagh, jazan,heidarabad and haji abad which contain a population about 62000 person including damghancity.the main occupation of population of this region is gardening.The disaster of underground water table falling , salinization of water,increase of demand andregion potential for increasing cultivating lands needs a full study for providing sustainablesituation and is one of the most necessary need of the ragion. In order to reach to this aim allgeographical,natural and especially geomorphology agents of region were strictly and in thefield , using GIS hardware were studied to find the role of them on water resources of this areawhere is one of the centers of human activities in the field of agriculture . the results show thatthe geomorphology of the region including tall mountains, affecting on the amount of rainfall,also tectonized limestone formation, have an important role on water provision of the region,which with wide plainheads have the principle role oo feeding underground tables.
