پهنه بندی حرکات توده ای با استفاده از درونیابی ویژه و درصددهی به هر یک از زیرعوامل (مطالعه موردی: حوزه آبخیز دماوند)
محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسی
علی اصغر محمدی
1
(ندارد)
سادات فیض نیا
2
(ندارد)
کلید واژه: پهنه بندی خطر, حرکات توده‌ای, درون یابی ویژه,
چکیده مقاله :
شناخت عوامل موثردروقوع حرکات توده ای و پهنه بندی خطر حرکات توده ای از مهمترین اقدامات جهت پیشگیری و کاهش خطرات آنها می باشد.در این تحقیق، پهنه بندی حرکات حرکات توده ای درحوزه آبخیز دماوند به مساحت 761 کیلومتر مربع واقع در حاشیه جنوبی رشته کوه البرز با روش درون یابی ویژه ودرصددهی به هریک از زیر عوامل انجام شد. برای این منظور ابتدا از نقشه پراکنش حرکات که بااستفاده از عکسهای هوایی 1:20000 و1:50000 و انجام بازدید صحرایی تهیه گردیده(سفیدگری1381) استفاده شد. دراین نقشه410مورد لغزش ،162مورد ریزش،56 مورد سولیفلوکسیون و 26مورد جریان سولیفلوکسیونی ودر مجموع 654 حرکت توده ای نشان داده شده است. در این تحقیق عوامل موثربروقوع حرکات توده ای: کاربری اراضی، سازند زمین شناسی، بارندگی، شیب، جهت شیب و ارتفاع تشخیص داده شده است. سپس با استفاده از نقشه پراکنش حرکات توده ای وکمی نمودن عوامل موثردر بروز آنها ، پهنه بندی حرکات توده ای درحوزه آبخیز دماوند به شرح زیر انجام شد.ابتدا نقشه پراکنش حرکات توده ای ، با درصددهی به زیر عوامل هر کدام از عوامل شش گانه فوق کمی شدند.برای این منظور کلیه عوامل که به صورت کمی در آورده شده، وبه صورت یک جدول توصیفی کمی به محیط Arc-view وارد گردیدند.در اینجا کلیه حرکات توده ای در حوزه با توجه به عوامل شش گانه فوق و زیر عوامل و سپس هریک از حرکات توده ای به تفکیک وارد جدول توصیفی شدند. سپس هریک از عوامل شش گانه فوق به همراه عدد کمی خود برای حرکات توده ای به صورت نقشه سلولی در آورده شدند.اینکار با استفاده از امکانات توسعه ای نرم افزار Arc-view به نام تحلیل مکانی Spatial Analyst انجام شد.سپس نقشه های سلولی عوامل شش گانه موثردر نظر گرفته شده با اندازه تفکیک 0014/0 متر با هم جمع شدند، تا نقشه پهنه بندی حرکات بدست آورده شود. برای ارزیابی صحت تفکیک دامنه های خطر و قدرت تفکیک روش استفاده شده، نقشه پهنه بندی خطر حرکات توده ای با نقشه پراکنش روی هم اندازی شد و تغییرات مورد نیاز جهت در نظرگرفتن عوامل موثرترانجام شد.از مزایای این روش پهنه بندی اینست که از داده های واقعی اندازه گیری شده در طبیعت استفاده می نماید و ازاین طریق می توان عوامل موثر در وقوع حرکات توده ای شامل کاربری اراضی، سازند زمین شناسی، بارندگی، شیب، جهت شیب و ارتفاع را مشخص نمود، در هر منطقه ای قابل انجام است ودقت پهنه بندی به دقت برداشت اطلاعات صحرایی مربوط می شود.
Recognition of effective factor in mass movements' occurrence and land slide Hazardzonation is one of the most important measures in prevention and reduction of theirhazards. In this research mass movements hazard zonation was done in DamavandDrainage Basin with 761 km2 area, located in Southern Albours Mountains using specificinterpolation method and giving percentage to each sub factors .For doing this, first massmovements inventory map of the area which was prepared using air photos with the scaleof 1:20000 and 1:50000 and field works. (Sefidgari, 2001) was used. In this map 410landslides, 162 falls, 56 soliflucsion, 26 soliflucsion flow and the total of 654 massmovements were shown. In this research, the effective factors for mass movements'occurrence were recognized to be as follows: land use, geological formation, rainfall,slope, aspect and elevation. Then by using mass movements' inventory map andquantification of effective factor in mass movements' occurrence, mass movements'hazard zonation was done in the area as follows: first mass movements inventory map wasquantified by giving percentages to each sub factor of above-mentioned factors. Foredoing this, all the factors that were quantified, were interred in to Arc view softwareenvironment as quantified, descriptive tables. Here all 654 movements were interred in todescriptive tables according to above-mentioned factors and sub factors. Then each factorand their quantitative number for mass movements were prepared as raster map. Thisprocess was done by extensional facilities of Arc view which is called "Extension SpatialAnalyst". The raster maps of six factors with cellular resolution of. /0014 meters, for massmovements were added together, in order to obtain hazard zonation of each movement.For evaluation of hazard zonation accuracy and separation ability of the used method,mass movements hazard zonation maps were overlaid with vector maps of massmovements' inventory maps and necessary change about the kind of considered factorswere made. The privileges of this method is as follows: It uses actual data obtained fromthe field works, by using this method, effective factors in mass movements occurrencecould be identified, it can be performed in any area, and the accuracy of hazard zonation isdepended on the accuracy of information gathered in the field. ward each other and thehigh distribution coefficient confirms this factor.
