تحلیل مورفومتری گالی ها در منطقه صلوات آباد بیجار، استان کردستان

محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسی

رضا اسماعیلی ¹ (ندارد)
روناک شوکتی ² (ندارد)

تاریخ دریافت : 1393/09/14 تاریخ پذیرش : 1393/09/14 تاریخ انتشار : 1391/10/01

کلید واژه: فرسایش گالی, مورفومتری, فرسایش آبی, بیجار, صلوات آباد,

چکیده مقاله :

یکی از مهمترین منابع هر کشوری خاک می باشد. امروزه فرسایش خاک و تولید رسوب معضلی است که روزبه روزروند افزایشی پیدا می کند و موجب از دست رفتن خاک سطحی دامنه ها، انباشت رسوب در مخازن سدها،رسوب گذاریدر کانال ها و خسارت هنگفت به اقتصاد کشور می شود. در این تحقیق گالیهای منطقه صلوات آباد- بیجار که یکی ازسرشاخه های قزل اوزن و سفیدرود می باشد، مورد تحقیق و مطالعه قرار گرفت. با استفاده از نقشه برداری زمینی ابعادگالی های بر روی زمین اندازه گیری شد. پارامترهای شیب، عرض، عمق، نسبت عرض به عمق، زاویه کف کانال و شکلگالی از مقاطع عرضی برداشت شده محاسبه گردید. سپس داده های مذکور با استفاده از نرم افزارspssخوشه بندی شدند و با آنالیز واریانس تأثیر هر متغیر در خوشه ها مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.بر اساس خوشه بندی انجام شده گالی ها درسه خوشه تقسیم بندی شدند.نتایج آزمون همگنی نشان میدهد که از بین عوامل مختلف فقط شیب در خوشهبندیگالی-های منطقه تأثیرگذار بوده است و بقیه پارامترها به عنوان عامل مستقیم در گالیها تأثیرگذار نبوده اند.برای بررسی تفاوتیا عدم تفاوت هر یک از متغیرها با سنگ شناسیمنطقه از آزمون یومن ویتنی استفاده شد که از پارامترهای فوق عامل شیبو عمق گالی تفاوت معنیداری را با سنگشناسی نشان میدهند. همچنین تفاوت بین تعداد گالیهای محدوده موردمطالعه با فاکتورهای شکل دامنه، کاربری اراضی، شیب و جهت دامنه با استفاده از آزمون کروسکال-والیس موردبررسی قرار گرفت، نتایج این آزمون نشان داد که بین تعداد گالیها با عامل های نامبرده در سطح معنی داری 0/05تفاوتمشخصی وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

One of the most important resources of every country is soil. Today, its erosion and producingdeposit is a difficult that is increasing progressively and causes to lose surface soil of slope,sediment accumulation in reservoirs, sedimentation in channels and enormous damage to theeconomy. In this research the gullies of region Salavat Abad-Bijar was studied. Dimension ofgullies was studied by using field surveys.The parameters of width, depth, the ratio of width todepth, the channel angel and the parameters of gully shape obtained the cross-sections wereestimated. Then these data was clustered by SPSS software and analyzed by the effectiveness ofeach variable in clusters by variance analysis and used mann-whitney U for assessing differenceof each variable with litology. Among of parameters, slope and depth of gullyhave a significantdifference with litology. According to this clustering the gullies is divided into three clusters.The results of test show homogeneity that among the different factors, only slope has beeneffective in the gullies of region and the reminded parameters has not been effectiveness as thedirect factor on gullies, therefore we concludes in the region studied, the morphometric indexescannot interfere in clustering as an effective factor. Also, it was surveyed the difference amongthe numbers of gullies in this span under study along with the factors of the amplitude shape,land use, the sensitive level to gullies, slope and the direction of amplitude by using KruskalwallisH test.The results of this test showed that there is a significant difference among thenumber of gullies with the mentioned factors in the meaningful level of 0.05.