الاهیات سلبی نزد ابن میمون

محورهای موضوعی : مسیحیت

مریم محمودی ¹ (دانش‌آموختۀ دکتری ادیان و عرفان، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
طاهره حاج ابراهیمی ² (دانشیار گروه ادیان و عرفان، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1395/10/23 تاریخ پذیرش : 1395/10/23 تاریخ انتشار : 1395/09/01

کلید واژه: ابن میمون, دلالة الحائرین, الاهیات سلبی, صفات الاهی,

چکیده مقاله :

الاهیات سلبی به نظام الاهیاتی گفته می‌شود که در بیان معرفت ما از خداوند، از عبارات سلبی استفاده می‌کند. در مقابل آن الاهیات ایجابی قرار دارد که برای توصیف خداوند بر عبارات ایجابی و مثبت تأکید می‌کند. الاهیات سلبی بر مبنای موضوعاتی همچون دسترس‌ناپذیری و تنزیه و تعالی خداوند، تنزیه و دسترس‌ناپذیری و نیز عدم امکان شناخت پروردگار، قرار دارد. براساس این دیدگاه، خداوند از همة کیفیات و صفاتی که دربارة بشر به کار می‌رود و یا آنچه بشر به او نسبت می‌دهد، متعالی است. بنابراین انسان جز با زبان سلبی نمی‌تواند دربارة خداوند سخن بگوید. ابن میمون بزرگ‌ترین فیلسوف یهودی قرون وسطی و یکی از معروف‌ترین شخصیت‌های تاریخ یهودیت، از مهم‌ترین نمایندگان تفکر سلبی به شمار می‌آید. از نظر او هیچ شباهتی میان خالق و مخلوق نیست، بنابراین هیچ راهی برای معرفت خداوند جز ازطریق صفات سلبی وجود ندارد و با هیچ زبانی جز زبان سلبی نمی‌توان خداوند را توصیف نمود.

چکیده انگلیسی:

Negative Theology is a type of theological thinking that attempts to describe God by negation, in contrast to Positive Theology that uses "positive" terminology to describe the Divine. Negative Theology, based on the idea of inaccessibility and transcendence of God, claims that He is imperceptible and ineffable. According to this viewpoint God is beyond all personal and anthropomorphic descriptions. Thus we cannot speak of Him except by negation. Maimonides is one of the greatest Jewish philosophers of medieval period. He is a famous representative of this kind of theology. For him there is no similarity between God and man, so there is no way to describe God, i.e. we can speak only in terms of what may not be said about Him.