شناسایی و اولویتبندی مؤلفههای مدیریتسبز دانشگاهها
محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست
سیدمحمد سیدعلوی
1
(دانشجوی دوره دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران*(مسوول مکاتبات).)
حسن قلاوندی
2
(دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.)
علیرضا قلعهای
3
(دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.)
کامران محمدخانی
4
(دانشیار، گروه مدیریت آموزش عالی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.)
کلید واژه: مدیریت دانشگاهها, مدیریتسبز, دانشگاه سبز,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: جایگاه و انتظارات از آموزش عالی و بهویژه از دانشگاه در دهههای اخیر نسبت به قبل تغییر کرده است و انتظار اجتماع از آموزش عالی آن است که نقش و جایگاه خود را در عرصه تغییر و نو آفرینی و بهتبع آن توسعه پایدار و حفاظت از ارزشهای سنتی و نوین جوامع بشری به شیوهای مناسب ایفا نماید. بنا بر این ضروری است که دانشگاهها در راستای حرکت به سمت توسعه پایدار و ارتقا مؤلفههای زیستمحیطی زیستگاه بشری، فعالانه مشارکت نماید. شناسایی ابعاد و مؤلفههای مدیریتسبز دانشگاهها میتواند بهعنوان یک نقشه راه و راهنمایی کلی، راهنما و راهگشای این مراکز در مسیر استقرار مدیریتسبز باشد. از این رو این پژوهش با هدف شناسایی ابعاد و مؤلفههای مدیریتسبز دانشگاهها اجرا شده است. روش بررسی: در این پژوهش جهت شناسایی مؤلفههـای مدیریتسبز دانشگاهها از تکنیک دلفی استفاده شده است. در ایـن راستـا، با استفاده از نظرات اعضای پنل که عبارت بودند از 19 نفر از اعضای هیات علمی و خبرگان حوزه مدیریت آموزش عالی، محیط زیست و انرژی، ابتدا با تلفیق مؤلفههای استخراج شده از مبانی نظری پژوهش و مؤلفههای پیشنهادی خبرگان، پرسشنامهای بسته پاسخ و باز پاسخ در دو مرحله در اختیار خبرگان قرار گرفت و در زمینه میزان ارتباط مؤلفهها با مدیریتسبز دانشگاهها و تعیین میزان اهمیت هریک از ابعاد در این رابطه با مدیریتسبز از خبرگان نظرخواهی شد و نظرات آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: در این پژوهش دوازده بعد اساسی رهبری و راهبردها، سیاستگذاری و برنامهریزی، حکمرانی دانشگاهی و ادارهامور سازمانی، ارتباطات و تعامل با محیط، منابع انسانی و امور پرسنلی، بودجه و منابع مالی، فنآوری و اطلاعات، زیرساختها و تجهیزات، امور آموزشی، امور پژوهشی، نظارت، ارزشیابی و پاسخگویی، اقدامات و برنامههای زیستمحیطی در زمینه مدیریتسبز دانشگاهها شناسایی و مورد تائید خبرگان قرار گرفت که هر یک از ابعاد چندین مؤلفه را شامل میشود. در نهایت 77 مؤلفه در این زمینه شناسایی و با وزن بالا مورد توافق قرار گرفت که جهت استقرار مدیریتسبز در دانشگاهها میتواند مورد توجه و استفاده قرار بگیرد. بحث و نتیجهگیری: نتایج نشان میدهد که از نظر خبرگان مهمترین ابعاد در بحث مدیریتسبز دانشگاهها به ترتیب عبارتند از سیاستگذاری و برنامهریزی، مدیریت منابع مادی و تجهیزات دانشگاه، رهبری و راهبردها، فنآوری، مباحث اجرایی و امور سازمانی دانشگاه، منابع مالی است، منابع انسانی، پژوهش، آموزش، ارتباط با محیط و نظارت و ارزشیابی.
Background and Objective: The status and expectations of higher education and especially of the university have changed in recent decades, and the expectation of the community of higher education can play its place in the field of change and innovation and, consequently, sustainable development and the protection of traditional and new values of human societies in a proper way. Therefore, universities need to actively participate in moving towards sustainable development and promotion of the environmental components of human habitats. Identifying the dimensions and components of green management in universities can be considered as a general road map, guidance for these centers in the direction of establishing green management. Therefore, this study has been conducted aimed to identify the dimensions and components of green management in universities. Method: In this study, Delphi technique has been used to identify the components of green management in universities. In this regard, using panel members' opinions that included 19 faculty members and experts in the field of higher education, environment and energy, first by integrating the extracted components from the theoretical foundations of the research and the proposed components of the experts, two closed and open-ended questionnaires were given to the experts in two stages. Experts' opinions were gathered in terms of the relationship between the components and the green management of the universities and determining the importance of each dimension in relation with the green management and their opinions were analyzed. Findings: In this study, 12 key dimensions of leadership and strategies, policy making and planning, academic governance and organizational affairs, communications and interaction with the environment, human resources and personnel affairs, budget and financial resources, technology and information, infrastructures and equipment, education and research, affairs monitoring, evaluation and accountability, environmental measures and actions in the field of green management of universities were identified and approved by the experts, each of which includes several components. Finally, 77 components were identified and it was decided that high-weight components to be considered and used in more accurate planning and implementation of green management in academic environments. Discussion and Conclusion: The results show that according to the experts, the most important dimensions in the green management of universities are the following: policy making and planning, resource management and university equipment, leadership and strategies, technology, executive issues and organizational affairs of the university, financial resources, human resources, research, education Communication with the environment and monitoring and evaluation.
- Nazpour, Mohammad Naghi. Values and Development: A Case Study of the Constitution of the Islamic Republic. Tehran: Islamic Culture and Thought Research Center, 1999. (In Persian)
- Ostad Hussein, Reza and Sirous Kohhnabi. The Role of University in the Development of Regional Sustainability. Economics Journal, 2003, No. 27 and 28. p. 52 (In Persian)
- Makon, Rez and [et al ...]. Sustainable research and development. Quarterly Rahyaft. Volume 7, Issue 16, Winter 1998 P. 5-13 (In Persian)
- Filho,W. L. 2000. Dealing with Misconception on the Concept of Sustainability. International Journal of sustaionability in Higher Education, vol. 1, No1. P. 9-19.
- Kicherer. A (2002). Proceedings of The 5th International Conference on Ecobalance. Tsukuba, Japan. pp. 413-414.
- Shanmuganathan, j.s., thiriveni sripriya, s., athish kumar, a.s.s vinod kumar, c. 2012. an overview green management, & the current issues inindia. excel International Journal of Multidisciplinary Management Studies, Vol.2 Issue 3. PP. 222-234.
_||_
- Nazpour, Mohammad Naghi. Values and Development: A Case Study of the Constitution of the Islamic Republic. Tehran: Islamic Culture and Thought Research Center, 1999. (In Persian)
- Ostad Hussein, Reza and Sirous Kohhnabi. The Role of University in the Development of Regional Sustainability. Economics Journal, 2003, No. 27 and 28. p. 52 (In Persian)
- Makon, Rez and [et al ...]. Sustainable research and development. Quarterly Rahyaft. Volume 7, Issue 16, Winter 1998 P. 5-13 (In Persian)
- Filho,W. L. 2000. Dealing with Misconception on the Concept of Sustainability. International Journal of sustaionability in Higher Education, vol. 1, No1. P. 9-19.
- Kicherer. A (2002). Proceedings of The 5th International Conference on Ecobalance. Tsukuba, Japan. pp. 413-414.
- Shanmuganathan, j.s., thiriveni sripriya, s., athish kumar, a.s.s vinod kumar, c. 2012. an overview green management, & the current issues inindia. excel International Journal of Multidisciplinary Management Studies, Vol.2 Issue 3. PP. 222-234.