مقایسه لایه بندی حرارتی مخزن سد در دست احداث بختیاری در دو ناحیه دریاچه ای و انتقالی با استفاده از مدل CE-QUAL-W2

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

مهرداد نظریها ¹ ()
عرفان دانایی ² ()
سید حسین هاشمی ³ ()
امیر حسین ایزد دوستدار ⁴ ()

تاریخ دریافت : 1387/04/08 تاریخ پذیرش : 1387/07/20 تاریخ انتشار : 1390/07/01

کلید واژه: سد بختیاری, لایه بندی حرارتی, شبیه سازی, CE_QUAL_W2,

چکیده مقاله :

مخازن سدها به دلیل افزایش زمان ماند آب و ایجاد پدیده لایهبندی آب موجب تغییر کیفیت آب خروجی از سد نسبت به آب ورودی به آن میشوند.در این مقاله رژیم حرارتی مخزن سد در دست احداث بختیاری با استفاده از مدل CE-QUAL-W2 بررسی شده است. داده های ژرف شناسی مخزن سد، اطلاعات هواشناسی و هیدرولوژی مربوط به مخزن سد بختیاری تهیه و بر اساس تغییرات احتمالی در جریان آب‌دهی رودخانه دو سناریو برای سال های خشک و نرمال تعریف شده است. نتایج سال خشک نشان دهنده لایه بندی از اواخر فروردین تا اواخر شهریور بوده اما نتایج سال نرمال بیانگر یک لایه بندی هفت ماهه از اواخر اردیبهشت تا اواخر آذر می باشد.در هر دو سناریو ها یک لایه راکد در زیر تراز آبگیر مشاهده می شود. هر چه تاثیر وجود سد روی رژیم آبی بیش تر باشد(سال خشک)، انتظار نزدیکی شرایط به وضعیت دریاچهای بیش تر است. نکته قابل ذکر در ناحیه انتقالی عدم تاثیر شرایط آبگیری روی پروفیل دماست و به دلیل عمق کم تر شدت تغییرات بیش تر است. مدت لایه بندی مشابه نزدیک سد بوده با این تفاوت که آغاز لایه بندی در سال های خشک و نرمال زودتر رخ می دهد. در این ناحیه به دلیل ماند آب بالاتر تغییرات لایهبندی بیش تر مشابه گردش های دریاچه بوده و سه لایه رولایه، میان لایه و زیر لایه در ماه های پاییز قابل تشخیص است.

چکیده انگلیسی:

Construction and operation of dams have two main effects on streams. At first it increases detention time and then leads to thermal stratification. Changing of water quality is the result of these effects and the outflow has different physical, chemical and biological characteristics from inflow. In this study thermal regime in proposed Bakhtyari reservoir was simulated with CE-QUAL-W2 model. The inputs are reservoir topography, hydrological and meteorological data. As there is no chance to calibrate or verify the model, they will be done in monitoring and operation period. Three different inflow scenarios were simulated based on dry, normal year .Simulation results represent that in dry year stratification starts at April and remains up to September, but the results of normal year indicates that Stratification is between May and November. In all scenarios a stagnant layer could be seen in downward of outlet structure(700mASL).It is concluded that in dry years which dam has a major effect in inflow regime, turnover is mostly conform thermal stratification theories in reservoirs. Because of long detention time, transitional zone have turnover periods like lakes and there is not stagnant layer like near the dam.