بررسی مهم ترین عوامل محیطی در پراکنش گونه سرخس عقابی ) Aquilinum (L.)Kuhn (Pteridium در پارک ملی گلستان
محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیستنازنین یداللهی 1 , نعمت ا... خراسانی 2 , اسدا... متاجی 3 , وحید اعتماد 4 , المیرا کاظمی جهندیزی 5
1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته علوم محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران *(مسوول مکاتبات).
2 - استاد، دانشکده منابع طبیعی،دانشگاه تهران
3 - دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، گروه جنگل ومرتع، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
4 - استادیار، دانشکده منابع طبیعی، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشگاه تهران
5 - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته علوم محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
کلید واژه: سرخس عقابی, پارک ملی گلستان, جنگل های هیرکانی, آنالیز مولفه های اصلی, آنالیز دو طرفه گونه های معرف,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: سرخس ها و خویشاوندان آن مخصوص مناطق مرطوب می باشند و به همین دلیل جنـگل هــای شمـال ایــران رویشگاه های مناسبی برای آنها به شمار می روند. در ایران مطالعاتی در زمینه عوامل محیطی این گونه صورت نگرفته است. هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل محیطی در پراکنش سرخس عقابی در ارتفاعات مختلف جنگل های هیرکانی است این مطالعه در بخش شمال غربی پارک ملی گلستان صورت پذیرفت. روش بررسی: پلات هایی به صورت کاملا تصادفی در ارتفاعات مختلف پارک انتخاب گردید و در مناطق حضور گونه به روش میدانی، به صورت تصادفی نمونه برداری از خاک و گونه های همراه صورت گرفت. پس از ثبت اطلاعات موجود، نسبت به تهیه نمونه خاک از مرکز قطعه نمونه، به عمق 30 سانتی متری اقدام شد. سپس ارتباط متغیر های محیطی و پوشش گیاهی با استفاده از آنالیز مولفه های اصلی(PCA) تعیین گردید. یافته ها: با استفاده از آنالیز دو طرفه گونه های معرف (TWINSPAN)، پوشش گیاهی منطقه طبقه بندی و منجر به تفکیک سه گروه اکولوژیک و در هر گروه چند گونه معرف شناسایی شد. بحث ونتیجه گیری: نتایج حاصل از آنالیز دو طرفه گونه های معرف، حاصل ماتریس 62 گونه و 18 پلات به مساحت 100 متر مربع می باشد.نتایج حاصل از آنالیز (PCA) نشان داد که گروه ها بر اساس حاصلخیزی خاک از هم جدا شده اند و پراکنش گروه های اکولوژیک در منطقه تحت تاٌثیر خصوصیات شیمیایی یا به نوعی مرتبط با شرایط حاصل خیزی رویشگاه است.
Introduction: Ferns and their species are mostly found in wetting zones, for this reason the forests located at the northern side of Iran are considered as a suitable provenance for their growing up. Some studies have been conducted on Pteridium Aquilinum (L.) Kuhn in Iran, but no comprehensive research has yet been done in the field of environmental factors effective on their dispersion. This research aims to study the environmental factors effective on dispersion of this specie of Pteridium Aquilinum (L.)Kuhn in different heights of Hirkani Forests. The present research has been done in the northwest side of Golestan National Park. Methodology: Some plots containing Pteridium Aquilinum (L.) Kuhn have randomly been selected in various heights of the area under studying, and then the soil and other available plant species were sampled on field and random basis. After registration of the available data, the soil of the center of the sample plot was sampled with a depth of 30 cm. Then the correlation between environmental variables and flora was specified using Principal Components Analysis (P.C.A) and the treatments were compared by Multiple Range Duncan - Tukey Analysis in SPPS environment. Conclusion: The flora was classified using (TWINSPAN) analysis and consequently two ecologic groups were categorized. Some key species were introduced in each group and the result of (TWINSPAN) analysis is matrix 62 species and 18 plots measuring 100 Sqm. (P.C.A) results show that groups have properly been separated based on soil fertility and dispersion of ecologic groups in the area under studying are influenced by chemical properties or fertility conditions of the provenance.
