مدلسازی سرایت‌پذیری ریسک‌نقدینگی بین بانک های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

عباس بنی شریف ¹ , میرفیض فلاح شمس ² , زاداله فتحی ³

1 - گروه مدیریت مالی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسـلامی، تهران، ایران، دانشـجوی دکتـری.
2 - گروه مدیریت مالی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، دانشـیار(گروه پژوهشی مخاطرات مالی نوین)
3 - گروه مدیریت مالی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، استادیار.

تاریخ دریافت : 1400/03/24 تاریخ پذیرش : 1400/04/05 تاریخ انتشار : 1401/04/01

کلید واژه: ریسک‌نقدینگی, مدل گارچ, مدل ارزش در معرض خطر نقدینگی, نسبت اسپرد, سرایت‌پذیری ریسک,

چکیده مقاله :

تحلیل و بررسی سرایت پذیری ریسک بین بازارها، چند دهه ای است که بصورت کاربردی مورد تاکید نظریه پردازان و پژوهشگران حوزه های مختلف قرار گرفته است. فضای پیچیده بازارهای مالی- اقتصادی و ارتباط تنگاتنگ این بازارها با یکدیگر و همچنین ضرورت پیش بینی تحولات اقتصادی آتی ؛ پژوهش گران حوزه مالی را بر آن داشته است تا با کشف و تحلیل این ارتباط میان بازارها ، گامی موثر و رو به جلو در جهت تحقق اهداف نظام مالی و اقتصادی بردارند. شناسایی ریسک‌های مالی در صنعت بانکداری‌ و نحوه‌ی سرایت آن‌ها بین بانک‌ها، یکی از مهمترین موضوعات مالی است و نقش مهمی در تحقق مدیریت ریسک موسسات مالی و بانک‌ها ایفا می‌کند. هدف از انجام این پژوهش بررسی سرایت‌پذیری یکی از ریسک‌های مالی(ریسک‌ نقدینگی) بین بانک‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. برای ارزیابی ریسک نقدینگی از ارزش در معرض خطر نقدینگی(LaVaR) استفاده و داده‌های لازم از 8 بانک پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادارتهران بصورت روزانه در طی سال‌های 1390لغایت شهریور 1399 جمع آوری شده‌است . نحوه‌ی سرایت‌پذیری ریسک‌ها بر روی هم بر اساس مدل GARCH-DCC مدل گردیده است.در مدل برآورد شده و در سطح اطمینان 95% تمامی ضرایب بدست آمده ، اختلاف معنی‌داری از صفر داشته و معادله واریانس برآورد شده، بیانگر وجود سرایت پذیری ریسک نقدینگی بصورت دو سویه بین بانک‌ها است

چکیده انگلیسی:

The analysis and examination of the spillover of risks among markets has been emphasized in practice for some decades by the theorists and scholars from different fields. The complex atmosphere of the financial markets and the close relationship between these markets and also the necessity of predicting the future economic changes prompted the financial researchers to take an effective step to attain the goals of the financial and economic system by discovering and analyzing the relationships between those markets. Identifying the financial risks in banking industry and the way they are transferred among different banks is one of the main financial issues that has a significant role in realizing the risk management of the financial institutes and banks. The present research was conducted to examine the spillover of one of the financial risks (liquidity risk) among the banks listed on Tehran Stock Exchange. The liquidity adjusted Value-at-Risk (LaVaR) has been used to evaluate the liquidity risk and the required data has been gathered from 8 banks listed on Tehran Stock Exchange on daily basis from 2011 to Sep. 2020. The method of spillover of the risks to each other has been modeled based on GARCH-DCC model. All obtained coefficients had a significant difference with zero in the estimated model and at 95% confidence level, and the estimated variance equation indicate the existence of spillover of liquidity risk as mutual among the banks

منابع و مأخذ:

• ابونوری، اسمعیل، تهرانی، رضا، واعظی، محمدصادق، (1399)، رابطه بین نقدینگی و سیاست‌های تقسیم سود تحت شرایط عدم اطمینان با روش اختیارات واقعی ، راهبر مدیریت مالی دانشگاه الزهرا، شماره سوم، فصل پاییز، 1-20.


• احمدپور، احمد، باغبان، محسن، (1393)، بررسی رابطه ی بین نقدشوندگی دارائی ها و نقدشوندگی سهام در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهش‌های تجربی حسابداری، شماره چهارده، فصل زمستان ، 61-77.


• اسلامی بیدگلی ، غلامرضا، سارنج ، علیرضا، (1387)، انتخاب پرتفوی با استفاده از سه معیار میانگین بازدهی و نقدشوندگی در بورس اوراق بهادار تهران، بررسی های حسابداری و حسابرسی، شماره چهار، فصل زمستان ، 3-16.


• اسماعیل‌زاده، علی، جوانمردی، حلیمه، (1396)، طراحی الگویی مناسب مدیریت نقدینگی و پیش‌بینی ریسک آن در بانک صادرات ایران، فصلنامه اقتصاد مالی، شماره سی و نه، فصل تابستان ، 171-191.


• پورعبادالهان کوچ و همکاران، (1397)، اندازه‌گیری شکنندگی سیستم بانکی ایران بر اساس شاخص BSFI، فصلنامه اقتصاد مالی، شماره چهل و پنج، فصل زمستان، 1-21.


• حیرانی، مهرداد، روشن ضمیر، نسیم، (1397)، مدلسازی سری‌های زمانی مالی با R ، چاپ اول، تهران،  انتشارات بورس وابسته به شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس.


• خلیلی عراقی و همکاران، (1398)، بررسی نقدینگی بانک‌های خصوصی ایران ، اقتصاد و تجارت نوین، شماره چهار، فصل زمستان، 55-79.


• رادفر،هادی، شاهچرا، مهشید، صبوری، بهناز، (1398)، تأثیر همزمان ریسک نقدینگی و ریسک اعتباری بر ثبات بانکهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی ،شماره بیست و هفت، فصل پاییز، 214-191.


• سرمد، زهره، بازرگان، عبای.حجازی،الهه (1376). روشهای تحقیق در علوم رفتاری ،چاپ اول، تهران: انتشارات آگه.


• سلیمانی، برنا، نعمتی، مهرداد، الماسی، حسن، (1399)، ارزیابی عملکرد بانک‌های خصوصی در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس مدل CAMEL، شماره پنجاه، فصل بهار، 115-144.


• فلاح شمس، میرفیض. رشنو، مهدی (1387). مدیریت ریسک اعتباری در بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری (مفاهیم و مدل‌ها)، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشکده علوم اقتصادی.


• کاویانی، میثم، فخر حسینی،سیدفخرالدین، دستیار، فاطمه،( 1397)، مروری بر مفهوم ریسک سرایت در بازارهای بین بانکی ، مجله اقتصادی، شماره یازده ،فصل زمستان، 51-76.


• کریمخان، فراتی،رفیعی، (1388)، بررسی اثر بحران مالی آمریکا بر اقتصاد و بانکداری در کشور ایران، اداره تحقیقات و کنترل ریسک، پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، شماره یک، فصل بهار، 65-82.


• محسنی،حسین، (1396)، مدل سازی سرریز نوسان در بازار سرمایه، رساله دکتری ، دانشگاه علامه طباطبای.


• مقدم، عبدالکریم، موذنی، مهدی، حسینی، سید سعید، (1398)، بررسی رابطه نقدینگی با ریسک پذیری بانک های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه چشم انداز حسابداری و مدیریت، شماره بیست، فصل زمستان ، 81-99.


• Banks, erik (2014),Liquidity Risk Managing Funding and Asset Risk, London: Palgrave Macmillan.


• Bonato, Mario, Priftis Konstantinos., Marenzi Roberto, Umiltà Carlo, Zorzi Marco (2012), Deficits of contralesional awareness: a case study on what paper-and-pencil tests neglect, Neuropsychology 26(20) ,pp.10-37.


• Castagna , Antonio ,Fede, Francesco (2013), Measuring and Managing Liquidity Risk , Finance ,Wiley.


• Dowd, Kevin ) 1998(, Beyond Value at Risk: The New Science of Risk Management, New York: John Wiley & Sons Inc.


• Engle, Robert F, & Susmel, Raul ,(2002), Common Volatility in International Equity Markets, Journal of Business & Economic Statistics,11(2),pp.167-176.


• Greuning, HennieVan, Bratanovic, SonjaBraiovic, (2000), Analyzing Banking Risk, Washington, The International Bank for Reconstruction and Development/ THE WORLD BANK.


• Hosking, J R M. (1981),Fractional Differencing , Biometrika, 68(1), pp.165-176.


• Kenton, Will , (2020),Spillover Effect, Taken from the Link investopedia.com.


• Kodres,Laura E, Prisker, Mattew,(2001), A Rational Expectations Model off Financial Contagion, The Journal of Finance,57(2), pp.769-799.


• Markowitz, Harry(1959), Portfolio Selection: Efficient Diversification of Investments. New York: Wiley Post.


• Maity, purnendu,(1993),Jacques Longerstaey,Morgan Guaranty Trust CompanyRisk Management Advisory, pp.36-48.


• Parker, Ron,(1995), Aspects of Economic Restructuring in Canada, 1989-1994 , Bank of Canada Review, 1995(Summer), pp.23-34.


• Pritsker, Matthew , (2001), The Channels for Financial Contagion, In International Financial Contagion edited by S.Claessens and K.J. Forbes,Springer.


• Rigobon, Roberto. Forbes, Kristin.J.(2002), No Contagion, Only Interdependence: Measuring Stock Market Comovements, Journal of Finance, 57(5), pp.2223-2261.


• Scannella, Enzo, (2016), Theory and regulation of Liquidity Risk Management in Banking, Risk Assessment and Management, 19(½) , pp.4–21.


• Acharya, Viral V. Pedersen, Lasse Heje, (2019), Economics with Market Liquidity Risk, 8 ,pp. 111-125.

Wang, Yong,(2017), Research on the Risk Spillover Effect of Iron Ore Futures Market,7th International Conference on Social Network, Communication and Education