مطالعه رابطه بین مالکیت دولتی و نهادی با مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها )شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران(
محورهای موضوعی : دانش سرمایهگذاریاسفندیار ملکیان 1 , رسول سلمانی 2 , معصومه شهسواری 3
1 - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه حسابداری، دانشگاه مازندران
2 - کارشناس ارشد حسابداری، دانشگاه مازندران،
3 - هیئت علمی گروه حسابداری، دانشگاه کوثر بجنورد، ایران
کلید واژه: حاکمیت شرکتی, مالکیت دولتی, مالکیت نهادی, مسئولیت اجتماعی شرکتی, تمرکز مالکیت,
چکیده مقاله :
توجه بیش از حد نهادهای مختلف در دنیای کسب و کار به موضوع مسئولیت اجتماعی شرکت ) CSR (، آنرا به یک عنصر ضروری برای موفقیت شرکت ها تبدیل نموده است. با توجه به عدم وجود گزارشگری مسئولیتاجتماعی در کشور و نبود موسسات رتبه بندی شرکت ها در حوزه مسئولیت اجتماعی، به منظور اندازه گیریشاخص CSR از روش پرسشنامه ای استفاده شده است. جنبه هایی از مسئولیت اجتماعی که در این پژوهشترکیبی از آن مورد استفاده قرار گرفته است، عبارتند از: فرایندهای درون سازمانی، محیط زیست، محیط کار،جامعه و کشور، بازار و صنعت. پرسشنامه ها برای 831 شرکت ارسال گردید و 18 شرکت به پرسشنامهها پاسخدادند. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن است که مالکیت دولتی رابطه مثبت معناداری با مسئولیت پذیریاجتماعی دارد. همچنین تمرکز مالکیت دولتی نقش مثبتی در افشای مسئولیت اجتماعی شرکت ها ایفا می کند.اما نتایج پژوهش نشان می دهد که مالکیت نهادی و تمرکز مالکیت نهادی رابطه معناداری با مسئولیت اجتماعیندارند. شواهد تجربی این پژوهش می تواند شرکت ها و نهادهای قانون گذار را در تشخیص معیارهایی که افشایCSR را افزایش می دهند، یاری رساند.
Various entities in the business world too much attention to the issue of corporate social responsibility (CSR), it has become an essential element for the success of the company.Due to the lack of CSR reporting in Iran and the lack of firms rating Institutions in the field of social responsibility and a general, lack of transparency in this section, we used questionnaire survey to determine the level of corporate social responsibility. CSR used in this study is composed of the following: internal processes, ecology, environment, society and the state, the market and industry.Questionnaires were sent to 138 companies and 84 companies responded to the questionnaires. The results suggest that government ownership is positively correlated significantly with social responsibility. Disclosure of corporate social responsibility focus government ownership also plays a positive role. The results indicate that institutional ownership and institutional ownership concentration have not a significant relationship with social responsibility. The empirical evidence in this study can identify the companies and institutions on legislative measures which increase the disclosure of CSR, to help.
ابراهیمی کردلر، علی. (1386). نظام راهبری شرکتی و نقش سهامداران نهادی در آن، دانش و پژوهش حسابداری، سال سوم، شماره8.
اعتمادی، حسین و باباجانی، جعفر و آذر، عادل و دیانتی دیلمی، زهرا. (1388). تاثیرفرهنگ سازمانی، تمرکز مالکیت و ساختار مالکیت برکیفیت اطلاعات مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال چهارم، شماره ، 15صفحات 59-85.
باغومیان، رافک و نقدی، سجاد. (1393). تأثیر سازوکارهای حاکمیت شرکتی بر میزان افشای اختیاری در گزارشگری سالانه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مجله دانش حسابداری، سال پنجم، ش 13، صص 136-119 .
بهار مقدم، مهدی؛ صادقی، زین العابدین؛ صفرزاده، ساره . (1393) بررسی رابطه مکانیزم‌‌های حاکمیت شرکتی بر افشای مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها. فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مالی، سال پنجم، شماره 20.
جعفری سرشت، داوود. (1389). بررسی ترکیب مطلوب سهامداری در بازار سرمایه. گزارش پژوهشی مدیریت توسعه و مطالعات اسلامی بورس اوراق بهادار تهران.
حساس یگانه، یحیی و برزگر قدرت اله، (1392). راهبری شرکتی: مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها، سیر تکامل، مفاهیم و تعاریف.فصلنامه حسابدار رسمی، شماره 33.
حساس یگانه یحیی، رئیسی زهره و حسینی، سیدمجتبی. (1388)،رابطه بین کیفیت حاکمیت شرکتی و عملکردشرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران،فصلنامه علوم مدیریت ایران، دوره 4،شماره 13،صص. 75-100.
حساس‌یگانه، یحیی و مرادی، محمد و هدی، اسکندر. (1387). بررسی رابطه بین سرمایه‌گذاران نهادی و ارزش شرکت. بررسیهای حسابداری وحسابرسی، دوره15، شماره52، ص 122-107.
حساس یگانه، یحیی. و مداحی، آرمان. (1387). چالش‌های استقرار نظام حاکمیت شرکتی در بازار سرمایه ایران. روزنامه دنیای اقتصاد، 1387/11/26، 20.
رحیمیان، نظام‌الدین و رضاپور، نرگس و اخضری، حسین. (1390). نقش مالکان نهادی در کیفیت حسابرسی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابرسی، سال11، شماره 450، ص81-68.
عرب صالحی مهدی، صادقی غزل و معین الدین محمود (1392)، بررسی رابطه مسئولیت اجتماعی با عملکرد مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهش های تجربی حسابداری، سال سوم شماره 9، صص 1- 20 .
عطایی، علیرضا. مطالعه رابطه مسئولیت اجتماعی شرکت ها و ارزش افزوده اقتصادی EVA (در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران). پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه مازندران. (1392).
فروغی، داریوش، میرشمس شهشهانی، مرتضی و پورحسین، سمیه. (1387)، نگرش مدیران درباره‌ی افشای اطلاعات حسابداری اجتماعی: شرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران، بررسیهای حسابداری وحسابرسی،شماره 52،صص 55 تا 70.
فضل‌زاده، علیرضا و محمدزاده، پرویز و طهباز هندی، علی. (1387). بررسی تاثیر ساختار مالکیت بر عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به تفکیک صنعت. فصلنامه بورس اوراق بهادار، سال2، شماره7، صفحات5-22.
محمدی، شاپور و قالیباف اصل، حسن و مشکی، مهدی. (1388). بررسی اثر ساختار مالکیت (تمرکز و ترکیب) بر بازدهی و ارزش شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهشات مالی، دوره 11، شماره 28، صفحه88-69.
Ben Ali, C., Lesage, C. (2012). Audit pricing and nature of controlling shareholders: Evidence from France.China Journal of Accounting Research.
Carroll, A.B., (1979). A three-dimensional conceptual model of corporate performance. Academy of Management Review 4 (4), 497–505.
Carroll, A.B., (2004). Managing ethically with global stakeholders: a present and future challenge. Academy of Management Executive 18 (2), 114–120.
Fauzi, H., Mohoney, L.,Azhar A.R. (2007. Institutional Ownership and Corporate Social Performance: Empirical Evidence from Indonesian Companies, Social and Environmental Accounting, Vol. 1, N. 2.
Freeman, R.E., (1984). Strategic Management: A Stakeholder Approach. Pitman Pub-lishing Inc., Boston, MA.
Forker, J.J. (1992), ‘‘Corporate governance and disclosure quality’’, Accounting and BusinessResearch, Vol. 22, pp. 111-24
Griffin, J.J., Mahon, J.F., (1997). The corporate social performance and corporate finan-cial performance debate. Business & Society 36 (1), 5–31.
Haziwan. M. (2013). The relationship between corporate social responsibility disclosure and corporate governance characteristics in Malaysian public listed companies. Working aper. http:// www.ssrn.com.
Htay, N.S. (2012). Corporate governance and strategic information disclosure in Malaysian listed banks. International Review of Business Research Papers. 8 (1): 196-210
Lee, M.P., (2009). Does ownership form matter for corporate social responsibility?A longitudinal comparison of environmental performance between public, pri-vate, and joint-venture firms. Business and Society Review 114 (4), 435–456.
Mitra, S., Hossain, M., and Deis, D. (2007). The Empirical Relationship between Ownership Characteristics and Audit Fees. Review Of Quantitative Finance And Accounting, 28, 257-285.
Paek, S., Xiao, Q,. Lee, S,. Song,. H,. (2013). Does managerial ownership affect different corporate social responsibility dimensions? An empirical examination of U.S. publicly traded hospitality firms. International Journal of Hospitality Management 34 (2013) 423– 433
Porter, M.E., Kramer, M.R., (2006). Strategy & society: the link between competitive advantage and Corporate Social Responsibility. Harvard Business Review 84 (12), 78–92.
Rouf, A. (2011). Corporate characteristics, governance attributes and the extent of voluntary disclosure in Bangladesh. African Journal of Business Management, 5. (19): 7836-7845.
Said, R., Zainuddin, Y. H., & Haron, H. (2009). The relationship between corporate social responsibility disclosure and corporate governance characteristics in Malaysian public listed companies. Social Responsibility Journal , 212-226.
Vogel, D., (2005). The Market for Virtue: The Potential and Limits of Corporate Social Responsibility. Brookings Institution Press, Washington, DC
