بررسی تجمع غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیم درنعنا (Mentha piperital)و اسفناج (Spinacia oleracea) تحت تیمار لجن دفعی فاضلاب

محورهای موضوعی : آلودگی خاک

زهرا شاملو ¹ , آزیتا بهبهانی نیا ² , سهیل سبحان ³

1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان گروه محیط زیست ، همدان، ایران
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن گروه محیط زیست دانشکده کشاورزی ، رودهن، ایران
3 - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان گروه محیط زیست ، همدان، ایران

تاریخ دریافت : 1400/03/03 تاریخ پذیرش : 1400/03/03 تاریخ انتشار : 1400/01/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

زمینه و هدف : یکی از مشکلاتی که استفاده از لجن تثبیت شده فاضلاب به عنوان کود ایجاد می کند، جذب فلزات سنگین توسط گیاه می باشد. در پژوهش حاضر تجمع غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیم در با فت گونه گیاهی نعنا و اسفناج تیمار شده با لجن فاضلاب، مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: با طراحی پایلوتها به صورت شاهد و تیمار شده با لجن، گونه های گیاهی نعنا و اسفناج در آنها کشت داده شد. از هر دو گیاه 30 نمونه در نظر گرفته شد و غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیم پس از برداشت گیاهان بوسیله دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. یافته ها: میانگین غلظت سرب در گیاه نعنا تحت تیمار لجن فاضلاب98/0 و درنعنا شاهد 043/0 و در گیاه اسفناج تحت تیمار لجن 82/0 و در اسفناج شاهد 063/0 ، میانگین غلظت کادمیم در گیاه نعنا تحت تیمار لجن 58/0 و در نعنا شاهد 073/0 و در گیاه اسفناج 33/2 و در اسفناج شاهد 067/0 میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. نتیجه گیری: مقایسه نتایج با استاندارد نشان می دهد، میزان سرب در هر دو گیاه و در همه تیمارها پایین تر از مقدار استاندارد است اما جذب کادمیم در تیمارهای لجن بیشتر از استاندارد می باشد. علت آن می تواند شباهت عنصر کادمیم به کلسیم و قابل جذب بودن بیشتر برای گیاه باشد. تحلیل های آماری نیز نشان داد با اطمینان 0.99 بین اسفناج و نعنا کشت شده در تیمار لجن و تیمار شاهد از نظر غلظت سرب و کادمیم تفاوت معنی دار وجود دارد. کلید واژه ها: فلزات سنگین، لجن فاضلاب، تربچه، اسفناج

چکیده انگلیسی:

Abstract Background and Purpose: One of the problems caused by the use of stabilized sewage sludge as fertilizer is the uptake of heavy metals by the plant. In the present study, the accumulation of heavy metals of lead and cadmium in the mint and spinach plant species treated with sewage sludge was investigated. Materials and Methods: By designing the pilots as control and treated with sludge, plant species of mint and spinach were grown in them. 30 samples were considered from both plants and the concentrations of heavy metals lead and cadmium were measured after harvesting by atomic absorption spectrometry. Results: The average lead concentration in mint was 0/98 under sludge treatment and 0/043 in control sample, the spinach under sludge treatment was 0/82 and in the spinach control, 0/063. The average concentration of cadmium in mint was 0/58 and in control sample 0/073, in spinach under sludge treatment 2/68 in spinach control sample 0/067 mg /kg. Conclusion: Comparison of the results with the standards shows that the amount of lead in both plants and in all treatments is lower than the standard value, but the uptake of cadmium in the sludge treatments is higher than the standard. This can be due to the similarity of cadmium to calcium and its greater absorption by the plant. Statistical analysis also showed with 0.99 confidence that there is a significant difference between spinach and mint grown in sludge treatment and control treatment in terms of lead and cadmium concentrations.