ارزشیابی زیست محیطی مکان شهرک های صنعتی استان قم

محورهای موضوعی : آلودگی خاک

مسعود منوری ¹ , علی اکبر دیمیادی ²

1 - استادیار دانشکده محیط‌زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی.
2 - کارشناسی ارشد دانشکده محیط‌زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی

تاریخ دریافت : 1398/07/29 تاریخ پذیرش : 1398/07/29 تاریخ انتشار : 1399/10/01

کلید واژه: شهرک‌ صنعتی, معیارهای زیست محیطی, ارزشیابی مکانی, جبر بولین, استان قم,

چکیده مقاله :

چکیدهتوزیع نامتوازن جمعیت در پهنه کشور، شتاب شهرنشینی، تخریب و آسیب محیط زیست به واسطه مکان‌یابی نادرست صنایع، مستلزم آن است که سیاست های مناسب توسعه صنعتی، در رفع این مشکلات اقدام نمایند. مکان‌یابی صحیح و طراحی اصولی صنعت، گام محکمی در جهت بهبود محیط زیست، توسعه صنایع کشور و رشد اصولی و منطقی مناطق شهری و روستایی می‌باشد.در این تحقیق با جمع آوری داده، نقشه‌های رقومی، ضوابط و معیارهای زیست محیطی از دستگاه های اجرایی و نظارتی و بازدیدهای میدانی، ضمن تهیه نقشه‌های رقومی مورد نیاز برای انجام ارزشیابی زیست محیطی مکان شهرک ‌های صنعتی در استان قم، با روش ادغام نقشه‌ها و بر پایه جبر بولین (Boolean) در مقیاس 1:250000، نقشه محدودیت‌ها تهیه گردید.مرحله دوم با روی هم گذاری نقشه شهرک‌های صنعتی بر روی نقشه محدودیت‌ها مشخص گردید که فاز فعلی شهرک صنعتی شکوهیه در منطقه فاقد محدودیت (بجز بخش جنوبی آن)، فاز دوم 325 هکتاری به طور کامل بر روی مناطق محدودیت‌دار و فاز توسعه 1000 هکتاری در منطقه بدون محدودیت واقع شد، فازهای فعلی و توسعه شهرک صنعتی محمودآباد در محدوده مجاز و هم چنین فازهای فعلی و توسعه شهرک صنعتی سلفچگان به صورت پراکنده در مناطق ممنوعه واقع شد. با توجه به تحقیق صورت گرفته، وضعیت مکانی شهرک های صنعتی شکوهیه و سلفچگان مناسب نبوده، که ضروری است واحدهای صنایع با رعایت اصول زیست محیطی و علی الخصوص با توجه به واحدهای آلاینده در شهرک صنعتی سلفچگان استقرار یابند، اگرچه موقعیت شهرک صنعتی محمودآباد مناسب بوده اما نظارت بر کنترل فعالیت های واحدهای مستقر جهت کاهش آلودگی مهم به نظر می‌رسد.

چکیده انگلیسی:

There are a number of issues that complicate adopting appropriate policies in relation to industrial development. These issues include an uneven distribution of the population across the country, an accelerated rate of urbanization, and environmental degradation as a result of poor site location. An appropriate site location in accordance with industrial principles is a significant step towards improving the environment, nation-wide industrial development and also principled and logical rural and urban growth. This research uses the high capabilities of GIS systems in collecting, analyzing, and managing data. Digital maps and environmental criteria were obtained from executive departments and field trips. Using the Boolean Method at the scale of 1:250,000, the researchers combined the maps that provide limitations to evaluate the environmental implication of industrial estates in Qom Province. In Stage Two, overlaying the maps of the current industrial estates with those maps of the limitations indicated that Shokohiyeh Industrial Estate has no limitation (except the southern part of it). The second phase of 325 hectare was fully covered with the limitation map and the 1000-hectare development plan was located to be in the permissible zone. The current developmental phases of Mahmoodabad Industrial estate are located in the permissible area. Also, the current location of Salafchegan Industrial Estate is sporadically located in the prohibited areas. Given the above research the location of Shokohiyeh and Salafchegan industrial estates is not appropriate. This requires the industrial units to firmly adhere to environmental principles particularly those related to pollutant units in Salafchegan. Although the location of Mahmoodabad Industrial estate appears to be appropriate, it is still very important to supervise the environmental impact of these units in reducing the pollution.