تأثیر باور دینی در نحوه برخورد با محیط زیست
محورهای موضوعی : آب و محیط زیست
مریم رفیعا
1
(کارشناسی ارشد کلام اسلامی؛ دانشکده الهیات دانشگاه قم *(مسئول مکاتبات))
نفیسه ساطع
2
(استادیار فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه قم)
کلید واژه: باور دینی, انسان, طبیعت, حیوانات,
چکیده مقاله :
این مقاله، که با موضوع تاثیر باور دینی در نحوه برخورد با محیط زیست، نوشته و تبیین شده است، به نحو تطبیقی میان کلام اسلامی و محیط زیست بوده و از مبانی کلامی و فلسفی برای چگونگی برخورد با محیط زیست استفاده کرده است. هم چنین، محیط زیست، در عام ترین معنای ممکن به کار رفته و متناظر با عالم طبیعت، در نظر گرفته شده است. تعیین ارتباط میان خداوند، به عنوان خالق کل عالم هستی، عالم طبیعت، به عنوان مسخر وجود انسان و راهنمای وی به سوی خداشناسی، و انسان به عنوان جانشین و خلیفه خداوند بر زمین که قدرت تصرف و غلبه بر عالم طبیعت را دارد، از جمله اهداف این مقاله است. هم چنین، معرفی کردن عالم هستی به عنوان امانتی الهی و بیان برخی آموزه ها در نحوه حفظ و نگه داری آن، که اسلام، مومنان را ملزم به اجرای آن گردانده است، از دیگر اهداف این مقاله است
This present article is writing in order to explain the impact of religious belief on how to deal with environmental issues. This papers some how comparative between Islamic theology and the environment, that is used the theological and philosophical foundations for how to deal with environmental. Also, environment, in the broadest possible sense used and there is the corresponding nature intended. The relationship between God as creator of the universe, and nature as subject human beings and he's Guide to theology, and the man as heir and representative of by God on earth, that is the power to seize and conquer nature, are the purpose of this article. Therefore introducing the universe as a divine trust and suggests some lessons on how to preserve and maintain it, that Islam requires believers to put it, among the goals or purpose of this paper is to investigate and explain.
- صادقی، امیر حسین و همکاران،((رویکرد های نوین به درون مایه های دینی در حفاظت محیط زیست))، نشریه پژوهش و حوزه،1386، شماره 30،،ص159
- جوادی آملی، عبدالله، چ ششم، مفاتیح الحیاة، قم: إسراء، 1391، ص 674
- احمدی خواه، علی ، "حقوق حیوانات در سیره و سخن رسول رحمت"، نشریه معرفت، شماره 182، 1389، ص100
- قرآن کریم
- رستمی، محمد حسن ، سیمای طبیعت در قرآن، چ دوم ، قم: بوستان کتاب،1386، ص152
- لاهیجى فیاض ، گوهر مراد، چ اول، تهران: سایه، 1383 ، ص283
- حسینى تهرانى، سید محمد حسین ، امام شناسى، چ سوم، مشهد، علامه طباطبائی،1426 ش، ج18، ص130
- محقق دوانى، تهلیلیه، چ اول، تهران: کیهان، 1373 ش، ص128
- حسن زاده آملی، حسن ، ممد الهمم در شرح فصوص الحکم، چ اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی،1378، ص257
- محمدی، مسلم و مرضیه ،"تأثیر دو باور اعتقادی توحید ومعاد بر اخلاق در نهج البلاغه"، فصل نامه پژوهشی پژوهش نامه اخلاق، شماره 4، 1390، ص89
- فیض کاشانى، محسن ، الأصفى فى تفسیرالقرآن، چ اول، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى، 1418 ق، ج1، ص689
- بیضاوی، عبدالله ابن عمر، چ اول، انوارالتنزیل و اسرار التأویل، بیروت: دارالإحیاء التراث العربی، 1418، ج3، ص262
- جوادی آملی، تبیین براهین اثبات خدا، چ پنجم، قم: إسراء، 1388، ص241
- امام سجاد، رساله حقوق،ص3 (کتاب خانه مجازی شیعه، www.shia-library.blogfa.com)
- کاظمی افشار، هاجر و همکاران، "نحوه ارتباط انسان با اعضای بدن خود از دیدگاه فقه و حقوق"؛ نشریه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شماره 1، 1390، ص34
- ابن شعبه حرانى، حسن بن على، تحف العقول / ترجمه جعفرى - تهران، چاپ: اول، 1381ش. ص109
- کلینی، احمد بن یعقوب ، أصول الکافی، (ترجمه: محمد جواد مصطفوى)، چ اول، تهران: کتاب‌فروشی علمیه اسلامیه، 1369ش.ج3، ص60-61
- عاملى، شیخ حر ، جهاد النفس وسائل الشیعة، چ اول، ترجمه: علی صحت، تهران: ناس، 1364ش.ص11
- ابن بابویه، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، چ اول، ترجمه:علی اکبر غفارى، تهران: کتب‌فروشی صدوق، بى تا. ص427
- قرشى بنایى، على اکبر، قاموس قرآن - تهران، چاپ: ششم، 1412ق. ج6،ص55
- تمیمی آمدی، عبدالوهاب، غررالحکم، چ دوم، مصحح: سید مهدی رجائی، قم: دارلکتاب اسلامی، 1410، ص484
- شریف حسینی،"پزشکی در تمدن اسلامی"، نشریه پژوهش و حوزه، شماره 17-18، 1383، ص90
- مستغفری، جعفر بن محمد ، روش تندرستى در اسلام / ترجمه طبّ النبی وطب الصادق علیهما السلام، چ اول، ترجمه: یعقوب مراغی، محمد خلیلی، قم: مؤمنین،1381، ص15
- کلینی، اصول الکافی، مصحح: علی اکبر غفاری- محمد آخوندی- 1407، ج6، ص381
- حکیمی، محمد رضا ، الحیاة، چ اول، مترجم: احمد آرام، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، 1380ش، ج2، ص745
- مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار (ط - بیروت) - بیروت، چاپ: دوم، 1403 ق.ج63، ص113
- حرانى، ابن شعبه ، تحف العقول، چ دوم، قم: جامعه مدرسین،1404،ص409
- ابن بابویه، عیون اخبار الرضا(ع)،چ اول، (مصحح: مهدی لاجوردی)، تهران: نشرجهان، 1378ج1، ص40-41
- برقی، احمد ابن خالد ، المحاسن، چ دوم، مصحح: جلال الدین محدث، قم: دارالکتب الاسلامیه، 1371، ج2، ص626
- بحرانی، ابن میثم ، اختیار مصباح السالکین، چ اول، مصحح: محمد هادی امینی، مشهد: انتشارت آستان قدس رضوی،1366، ص351
- نجفی، محمد حسن ، جواهر الکلام، بیروت، دارالکتب اسلامیه، 1394ه، ج31، ص397
- شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعة - قم، چاپ: اول، 1409 ق. ج11، ص
