تبیین برخی کاستی های سنّت قاموس نگاری فارسی

محورهای موضوعی : شعر

عبدالرحمن پرهام ¹ (‏عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد ‏اسلامی- واحد جیرفت)

تاریخ دریافت : 1391/07/05 تاریخ پذیرش : 1391/07/05 تاریخ انتشار : 1387/09/11

کلید واژه:

چکیده مقاله :

پیشینه واژگان نگاری در سرزمین ایران، به دوران پیش از اسلام بازمی گردد و سنت فرهنگ نویسی یکی از بارز ترین شاخه های علمی و ادبی است که از دیر باز وظیفة حفظ و پاسداری از زبان وادبیات فارسی را به دوش کشیده است. در این میان، ضمن یادکرد موجزانة تاریخ فرهنگ نویسی در ایران، به ضرورت پیدایش آثاری از این سنخ و نیز با حفظ و پاسداشت از اکثر مبانی بنیادین و مزایای گسترده آن نوع از آثار، به تحول و تغییرات وافری که نخست منتج از دیرینگی این علم و سپس مسائلی اعم از نوع سیاستگذاری و خواستة مردم و تأثیرات واژگان و سایر مظاهر فرهنگی بیگانه و به تبع وفور اصطلاحات علمی و فنی است، اشاره شده و در امتداد آن، درباره ساختار و ساختمان گوناگون دستوری و نظام واژه سازی و برخی موارد دیگر به اجمال بحث شده است.امید آنکه، پاره ای از کاستی ها در شیوة واژگان نگاری و فرهنگ نویسی سنتی، تصریح و ضمن مقابله و مقایسه با انواع فرهنگ های نوین، توسط پژوشگران و متخصصان، زمینة پیدایش راهکارهای _ در حدّ وسع و بضاعت علمی _ در گام های نخستین، برای نیل به اهداف متعالی،که برپایة اصول مشخص فرهنگ نویسی و واژگان نگاری نوین (مطابق با تدوین فرهنگ های تخصصی زبان شناسان با تجربه) باشد، فراهم آید.

چکیده انگلیسی:

The history of lexicography in Iran goes back to pre-Islamic era and this tradition has been one of the most obvious sicientific and literary branches to protect Persian language and literature. The present article is concisely reviewing the history of lexicography in Iran as well as having a critic look at the transitions and changes resulting from the ancientness of this science and other issues such as policy making, impact of the foreign terminology and culture, overflowing of scientific and technical terminology, different grammatical structures, word-coinage system and other issues.