بررسی برداشت‌های ظاهری از مضامین دینی در اشعار احمد شاملو و نزار قبانی

محورهای موضوعی : شعر

عبدالکریم آلبوغبیش ¹ (استادیار ادبیات عرب دانشگاه آزاد واحد آبادان)
محمدجواد اسماعیل غانمی ² (استادیار ادبیات عرب دانشگاه آزاد واحد آبادان)
مسعود عباسی آرام ³ (دانشجوی دکتری ادبیات عرب دانشگاه آزاد واحد آبادان)

تاریخ دریافت : 1398/04/22 تاریخ پذیرش : 1398/04/22 تاریخ انتشار : 1398/03/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

شعر، عرصه جولان اندیشه و خیال است؛ صور خیال در آن مهم ترین نقش را به عهده دارند و واژه ها و عبارت ها از معنای ظاهری فراتر می روند و درک و دریافت آن ها نیازمند آشنایی با صنایع و آرایه های ادبی و شناخت شخصیت شاعر است. برای مخاطبانی که بی خبر از قدرت تخیل شاعر و غافل از مهارت او در کاربرد صنایع ادبی، اقدام به خواندن اشعار او می کنند؛ گاه شبهه ای ایجاد می شود که با برداشت های ظاهری، خود را به زدن برچسب شرک و الحاد به شاعر مجاز می دانند. اشعار احمد شاملو و نزار قبانی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. برخی از اشعار این دو شاعر معاصر، در لباس شرک و الحاد نمود یافته اند که نیازمند کاوش و بررسی اند. در این مقاله با یک دسته بندی موضوعی از اشعار شاملو و قبانی(با مفاهیم و مضامین مشترک) که ظاهری شرک آمیز دارند؛ این اشعار در شش دسته جای گرفته اند که عبارت‌اند از جایگاه یکسان برای خدا و انسان، کاربرد صفات خدایی برای غیر خدا، نفی تقدیر و سرنوشت، انکار قیامت و ریشخند به آن، نفی صبر و مصلوب بودن حضرت عیسی علیه السلام.

چکیده انگلیسی:

Poetry is an arena for thoughts and dreams. Imageries play the most important role; terms and phrases go beyond the apparent meanings which understanding (them) needs being familiar with figures of speech and the poet's character. Some poetries by two mentioned poets are represented in polytheism wich need to be surveyed and studied. The present article creates a subject – based group of Ahmad Shamloo and Nizar Tawfiq Qabbani (with common concepts and meanings) in six categories including same status for God and human being, application of Divine adjectives for others, ignorance of destiny and fate, ignorance of Doom's Day, ignorance of patience and Jesus Crucifixion.

منابع و مأخذ:

قرآن کریم.

پورنامداریان، تقی. 1374ش، سفر در مِه(تأملی در شعر احمد شاملو)، چاپ اول، تهران: زمستان.

شاملو، احمد. 1394ش، مجموعه آثار(دفتر یکم، شعرها 1378-1323)، چاپ دوازدهم، تهران: نگاه.

شفق، مجید. 1377ش، شاعران تهران(از آغاز تا امروز)، ویرایش محمد پیمان، جلد 1، چاپ اول، تهران: سنایی.

مختاری، محمد. 1378ش، انسان در شعر معاصر(درک حضور دیگری) با تحلیل شعر نیما، شاملو، اخوان و فرخزاد، چاپ دوم، تهران: توس.

مطهری، مرتضی. 1385ش، جهان­بینی توحیدی(مقدمه­ای بر جهان­بینی اسلام)، جلد 2، چاپ بیست و پنجم، تهران: صدرا.

کتب عربی

قبانی، نزار. 1983م، الأعمال الشعریة الکاملة، منشورات نزار قبانی، مجلد 1 و 2، الطبعة الثانیة عشر، بیروت: لا نا.

قبانی، نزار. 1983م، الأعمال السیاسیة الکاملة، منشورات نزار قبانی، مجلد 3، الطبعة الثالثة، بیروت: لا نا.

 

Bibliography

Holy Quran

 

Persian bibliography

Pournamdarian, T. (1374). Traveling in fog (Reflections on Ahmad Shamloo's Poetry). First Edition. Tehran: winter.

Shamloo, A (1394). Collection of works (1st book, poems 1378-1323). Twelfth Edition. Tehran: Negah Pub

Shafagh, M (1377). Poets of Tehran (from the beginning to the present). Modified by Mohammad Peyman, Vol. 1, First edition. Tehran: Sanai Pub

Mokhtari, M (1378). Man in contemporary poem (understanding another presence) by analyzing the poetry of Nima, Shamloo, Akhavan and Farrokhzad. Second edition. Tehran: Toos Pub

Motahari, M (1385). Monotheistic worldview (Introduction to the worldview of Islam). Volume 2 Twenty-fifth edition. Tehran: Sadra Pub

 

Arabic bibliography

Qabbani, N. (1983). Complete poetic works. Nizar Qabbani Publications. Volume I, 2nd Edition. Beirut.

Qabbani, N. (1983). Full political work. Nizar Qabbani Publications. Third folder. Third Edition. Beirut.