بررسی فرآیند تأثیر محیط بر شخصیت متنبی و سعدی

محورهای موضوعی : شعر

جواد خانلری ¹ , ابراهیم نامداری ² , منیره سادات طلایی تبار ³

1 - عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه پیام نور(استادیار)
2 - عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه پیام نور(استادیار)
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه پیام نور مرکز کرمانشاه

تاریخ دریافت : 1396/08/18 تاریخ پذیرش : 1396/08/18 تاریخ انتشار : 1396/08/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

هر فرهنگی ویژگی‌های خاص خود را دارد و این ویژگی‌ها بر شکل‌گیری شخصیت کاربران فرهنگی تأثیر دارد، چنانکه انگلیسی‌ها خونسردند و آمریکایی‌ها متعهد، ژاپنی‌ها پرتلاش و اسکاتلندی‌ها خسیس و فرانسوی‌ها رمانتیک و ایرانی‌ها بدبین هستند. اوضاع و احوال روزگار سعدی و متنبی به گونه‌ای بوده است که آن‌ها به حکمت گرایش پیدا کرده‌اند. این دو شاعر تحت تأثیر فضای زمانه خود بوده‌اند. انتشار فرهنگ یونانی و فارسی در گرایش هر دو به سخنان حکیمانه تأثیر داشته است. اندیشه‌های موعظه‌گرایانه تحت تأثیر زمان و محیط اجتماعی سیاسی، در شعر سعدی و متنبی شکل می‌گیرد. خودستایی متنبی اثرگرفته از عصر و زمانه او است و گرایش بیش از حد سعدی به تواضع و فروتنی، برخاسته از روحیات زمانه‌اش است.

چکیده انگلیسی:

Each culture has its own characteristics and features and these characteristics affects the formation of applicants of that culture; since the English are cool, Americans are bounded, Japanese are energetic, Scots are stingy, French are romantic and Iranians are pessimistic. Saadi and Motennabi's era conditions was in a way that they had tendency towards philosophy and have been affected by the atmosphere of their era. Greek and Persian culture was effective on their tendencies. Their advising attitude forms because of the atmosphere of their hometown which made Motennabi egotism and saadi grovel.

منابع و مأخذ:

کتابنامه

آلن اٌ. راس. 1392ش، روان‌شناسی شخصیت، ترجمه سیاوش جمالفر، ویرایش2، تهران: نشر روان.

آیسنک، هانس یورگن. 1377ش، واقعیت و خیال در روان‌شناسی، ترجمه محمدنقی براهنی، ینسان کاهان، چاپ دوم، تهران: انتشارات رشد.

اثر آفرینان. 1378ش، زندگینامه نام‌آوران فرهنگی ایران، مجلد سوم، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران.

ابن الرسول، سید محمدرضا. 1386ش، مولوی و متنبی، فرهنگ، ش 64-63.

البرقوقی، عبدالرحمان.2001م، شرح دیوان المتنبی، المجلد الاول، بیروت: دار الکتب العلمیه.

التونجی، محمد. 1992م، المتنبی مالی الدنیا وشاغل الناس، الطبعة الثانیه، لا مک: عالم الکتب.

حسین، طه. بی تا، مع المتنبی، الطبعة الثالثة عشره، قاهره: دار المعارف.

الدسوقی، عبدالعزیز. 2006م، المتنبی، شاعر العروبة وحکیم الدهر، مصر: المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.

دهخدا، علی اکبر. بی تا، لغتنامه، جلد هشتم، زیر نظر دکتر محمد معین و دکتر سید جعفر شهیدی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

روپ، ربرتو مایلی. 1380ش، ساخت، پیدایی و تحول شخصیت، ترجمه محمود منصور، تهران: دانشگاه تهران.

ریچارد آی. لاینون و لئونارددی گود اشتاین. 1388ش، ارزیابی شخصیت، ترجمه دکتر سیامک نقشبندی و علی قربانی و حمیدرضا حسین شاهی برواتی و الهام ارجمند. تهران: نشر روان.

سعید شاملو. 1374ش، مکتب‌ها و نظریه‌ها در روان‌شناسی شخصیت، تهران: رشد.

سعدی شیرازی، مصلح الدین. 1385ش، کلیات، تصحیح محمدعلی فروغی، تهران: نشر هرمس.

رضایی دُری، غلام‌عباس و محمدحسن حسن زاده نیری. 1383ش، شرح گزیده دیوان متنبی، تهران: دانشگاه تهران.

زرین کوب، عبدالحسین. 1386ش، حدیث خوش سعدی، تهران: نشر سخن.

زهتابی، محمدرضا. بی تا، شخصیت‌های نامی ایران، تهران: انتشارات پدیده.

شرف الدین، خلیل. 1992م، المتنبی أُمّه رجُل، بیروت: الهلال.

صفاء، ذبیح الله. 1356ش، تاریخ ادبیات در ایران، تهران: انتشارات امیرکبیر.

الطبال، أحمد. 1985م، المتنبی؛ دراسه نصوص من شعره، طرابلس: منشورات المکتبة الحدیثه.

فاضلی، محمد. 1372ش، التعریف بالمتنبی من خلال اشعاره، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

الفاخوری، حنا. 1383ش، تاریخ ادبیات زبان عربی، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران: توس.

کبریت، سمیر محمد. 2001م، ابوالطیب المتنبی؛ حیاته، خصائصه العامة، مختارات من شعره، بیروت: دار المعرفه.

منوچهریان، علیرضا. 1388ش، ترجمه و تحلیل دیوان متنبی از شرح برقوقی، جلد اول و دوم، تهران: زوّار.

محیط طباطبایی، محمد. 1357ش، مولوی و سعدی، تهران: کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد.

المتنبی، احمد بن حسین. بی تا، دیوان المتنبی، بیروت: دار صادر.

الیازجی، ناصیف. العرف الطیب فی شرح دیوان أبی الطیب، المجلد الأول والثانی، بیروت: دار صادر.

 

مقالات

لیلا قاسمی حاجی آبادی، مریم پیکانپور. 1389ش، «غزل در اشعار سعدی و متنبی»، مطالعات ادبیات تطبیقی، سال چهارم، شماره 14.

 

 

 

Bibliography

Alen.o.ras (2013), personality psychology, translation by: jamalfar. s, edit:2, Tehran: ravan

Isnak.h (1998), Reality and fantasy in psychology, translation by: baraheny.m, Publishing: roshd, Tehran Second Edition.

Asar afarinan (2009), Biography of Iran's Cultural Heritage - Third Volume: Tehran: Iranian Cultural Heritage Society.

Ebno-alrasool. s (2007), motanabby and sady, Publishing: farhang, number: 63-64

Al-barghogh. a (2001), Description of Al-Mutanabi's Dispute, Al-Mujad al-Awl, Beirut: Dar Al-Kabul Al-Ma'mieh.

Al-tonjy.m (1992), al-motanabby maleo al-donya and shayhl al-nas, Second Edition: alamo al-kotob

Hoseen.t(-), maa al- motanabby, cayro: 13 Edition

Al-dasoghy.m (2006), motanabby Poet of the Arab and Wise of the Time, mesr: arabic school of publishing, first edition

Dehkhoda.a, Dictionnaire, Vol. 8 - Under the supervision of Dr. Mohammad Moein and Dr. Seyed Ja'far Shahidi, Tehran: Tehran University.

Rop.r(2001), Creation, Appearance and Personality Transformation, Translation of Mahmoud Mansour, Tehran, University of Tehran.

Richard I Lynn-Leonarddi, GoodStein (2009). Character evaluation. Translators: Dr. Siamak Nakhshbandi - Ali Ghorbani-Hamid Reza Hossein Shahi Browati, Elham Arjomand. Tehran: Publisher.

Shamloo.s(1995), Schools and theories in personality psychology, tehran: ravan

Sadi shirazi.m (2006, General, Correction of Mohammad Ali Foroughi, Tehran, Hermes Publishing

Rezaei Dari, Gholam Abbas, Hassanzadeh Nayeri, Mohammad Hassan. (2004) Explanation of the Divan Mutabi, Tehran: Tehran University.

Zarrin Kob, Abdul Hussein. (1386). Hadith Khosami Sa'di, Tehran: Sokhan

Zahabati, Mohammad Reza, Names of Iran, Tehran: Publishing Paiddeh

Sharaf al-Din, Khalil. (1992). Al-Mutanabi, Beirut: Al-Hilal

Safaa, Zabih Allah. (1987) History of Literature in Iran, Amir Kabir Publishing House, Tehran.

Al-Talba, Ahmed (1985) Al-Mutanabi, in accordance with my articles, Al-Mektah al-Haditha, Tripoli

Fazeli, Mohammad (1993). El-Definition of motanabbi in his Poem, Ferdowsi University Press, Mashhad.

Alfakoori, hanna. (2004). History of Arabic Language Literature, Translation by Abdolmohammad Ayati, Tehran: Toos.

Kebrit.S.m (2001). Abu al-Tayyip al-Muntanbi… Beirut; Dara al-Ma'rafa.

Leila.Gh and Maryam. P (1389). Ghazal in Poetry of Saadi and Mutabi, Comparative Literature Studies, Fourth Year. No. 14

Manuchehrian.a (2009). Translation and analysis of Divan Textbay from the barghoghi, volumes I and II, Tehran: Zavar.

Tabataba'i.M(1977). Rumi and Saadi, Tehran: Central Library and Documentation Center

Al-Mutanabi.A, Diwan al-Matanabi, Beirut: Dasadar.

Eliyazzhi, Nasif, Al-Arafat al-Tayyib Fei Description of Divan A'b-al-Tay'ib, Al-Maja'd al-'All and al-Thani, Das-darad, Beirut.