بررسی تطبیقی بن‌مایه‌های مشترک پایداری در اشعار احمد مطر و نصرالله مردانی
محورهای موضوعی : شعر
عیسی زارع درنیانی
1
(استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه پیام نور، گروه زبان‌های خارجه)
کلید واژه:
چکیده مقاله :
ادبیات پایداری در دنیا در اغلب موضوع‌ها و زبان‌ها، جهت‌گیری واحدی را دنبال می‌کند و شاعران و نویسندگان این ادبیات هم تحت تأثیر اغراض مشترک، تلاش می‌کنند تا مهم‌ترین بن‌مایه‌های پایداری را در آثار خود منعکس کنند و به این طریق مردم را در راه مبارزه با اهداف عالی زندگی خود تشویق نمایند و بسا بررسی این بن‌مایه‌ها در دو زبان مختلف، مفهوم پایداری را تقویت می‌کند و بر میزان تأثیرگذاری آن بر اندیشه‌ها می‌افزاید لذا در این پژوهش با روش تحلیلی- مقایسه‌ای مبتنی بر مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، سعی شده است بن‌مایه‌های مشترک پایداری در دو زبان مختلف- تازی و پارسی- با محوریت شعر دو شاعر، احمد مطر و نصرالله مردانی بررسی شود و مفاهیم مشترک پایداری- ستایش آزادی و آزادگی، عشق به وطن، دعوت به مبارزه و قیام و بهره گیری از نمادهای ملی، مذهبی و قومی- در اشعار هر دو مقایسه شود و بیش از پیش زوایای پنهان و ناگشوده ادبیات پایداری را در عراق و ایران بنمایاند و از مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش آن است که احمد مطر، زبانی طنزآمیز و مأیوسانه و نصرالله مردانی زبانی حماسی، آرمانی و امیدوار کننده تحت تأثیر روزگاران و ادبیات خویش در بیان بن‌مایه‌های مشترک ادبیات پایداری دارند، و هر دو در بیان نمادهای ملی و مذهبی سرآمد هستند.
Resistance literature follows a unique orientation in most subjects and languages; poets and authors attempt to reflect their most important resistance themes in their works affected by common goals in order to encourage people to fight for their aims and lives. Thus the present paper – which is done in analytical – comparative method and based on American school of comparative literature – attempts to study common themes of two Persian and Arabic languages by focusing on two poets' works: Ahmad Mattar and Nasrollah Mardani and compares common concepts such as resistance, freedom and liberty, patriotism, call for fight and applying national, religious and tribal symbols. One of the most important achievements of the present article is that Ahmad Mattar's language is satirical and despairing while Mardani's language is epic, ideal and promising which both are affected by their literatures and pionners in national and religious symbols.
قرآن کریم.
امیری خراسانی، احمد. 1388ش، نامه پایداری، تهران: بنیاد آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.
امین مقدسی، ابوالحسن. 1386ش، ادبیات تطبیقی، چاپ اول، تهران: انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
حسینی، حسن و موسی بیدج. 1380ش، نگاهی به خویشتن، چاپ اول، تهران: انتشارات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
داد، سیما. 1375ش، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: انتشارات مروارید.
سنگری، محمدرضا. 1380ش، نقد و بررسی ادبیات منظوم دفاع مقدس، تهران: پالیزان.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. 1380ش، ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت، چاپ اول، تهران: سخن.
غنیمی هلال، محمد. 1373ش، ادبیات تطبیقی، ترجمه سیدمرتضی شیرازی، تهران: امیرکبیر.
کاکایی، عبدالجبار. 1380ش، بررسی تطبیقی موضوعات پایداری در شعر ایران و جهان، تهران: پالیزان.
مردانی، نصرالله. 1370ش، خون‌نامه خاک، چاپ دوم، تهران: انتشارات کیهان.
مردانی، نصرالله. 1387ش، آن یار دلنواز، تهران: انتشارات سوره مهر.
مطر، احمد. 1992م، دیوان، لندن، بی نا.
میرصادقی، جمال و میمنت میرصادقی. 1377ش، واژه‌نامه هنر داستان نویسی، تهران: کتاب مهناز.
واحددوست، مهوش. 1381ش، رویکرد علمی به اسطوره شناسی، تهران: نشر سروش.
یا حقّی، محمدجعفر. 1382ش، جویبار لحظه‌ها، چاپ پنجم، تهران: جامی.
کتب عربی
جبر شعث، احمد. 2002م، الاسطورة فی الشعر الفلسطینی المعاصر، فلسطین: مکتبة القادسیة للنشر والتوزیع.
عشری، زاید. 2006م، استدعاء الشخصیات التراثیة فی الشعر العربی، القاهرة: دار الغریب.
محفوظ، محمد. 2003م، الواقع العربی وتحدیات المرحلة الراهنة، بیروت: دار الشرق الثقافة.
مطر، احمد. 2008م، الأعمال الشعریة الکاملة، لندن: دار المحبین.
مقالات
حاجتی، سمیه و علی صفایی سنگری. 1392ش، «تحلیل اجتماعی شناختی اشعار احمد مطر و سیاوش کسرایی»، مجله زبان و ادبیات عربی، ش 92، صص 79-45.
حاجی زاده، مهین. 1429ق، «أحمد مطر وقضایا شعره السیاسی»، آفاق الحضارة الاسلامیة، العدد22، صص533-477.
حیدریان شهری، احمدرضا. 1393ش، «پژوهشی در اندیشه‌های سیاسی احمد مطر»، لسان مبین، ش15، صص 23-1.
رجبی، فرهاد. 1391ش، «رسالت طنز در شعر میرزاده عشقی و احمد مطر»، مجله زبان و ادبیات عربی، ش7، صص 102-73.
رسول نژاد، عبدالله و شایسته زارعی. 1391ش، «بررسی تطبیقی زبان و بیان اندیشه و عاطفه در شعر مقاومت نصرالله مردانی و محمود درویش»، نشریه ادبیات تطبیقی، ش7، صص 76-55.
سعدون زاده، جواد. 1388ش، «مظاهر أدب المقاومة فی شعر أحمد مطر»، مجله ادبیات پایداری، ش 3، صص 218-206.
سلیمی، علی و پیمان صالحی. 1389ش، «بررسی بازتاب عشق به وطن در شعر بهار و ابراهیم طوقان»، فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی، سال چهارم، شماره 15، صص 122-97.
صدقی، حسین و امیر علی عظیم زاده. 1392ش، «بررسی موسیقی و صور خیال در شعر جنگ نصرالله مردانی»، ش 9، صص212-187.
عظیمی، کاظم و فاطمه سپهوند. 1396ش، «مقایسه تطبیقی طنزسیاسی- اجتماعی در اشعار نسیم شمالواحمد مطر»، فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی، سال یازدهم، شماره 24، صص 31-9.
غنیم، کمال أحمد. 1995م، «لقاء مع أحمد مطر»، غزة، مجلة الرابطة، العدد الثانی.
مجیدی، حسن. 1389ش، «مفهوم الحریة فی شعر أحمد مطر»، ش 3، صص 218-206.
محمد هاشم، هاشم و مریم جلائی. 1393ش، «دور ظاهرة التکرار فی تشکیل صورة الحرب فی الشعر الفارسی والعربی فی الربع الأخیر من القرن العشرین»، مجلة دراسات فی اللغة العربیة وآدابها، العدد20، صص 120-97.
مطر، احمد. 1993م، «الحریة فی الحاضنة الطبیعیة للإبداع»، الجزیرة العربیة، العدد 30.
میرزایی، فرامرز و ماشاءالله واحدی. 1388ش، «روابط بینامتنی قرآن با اشعار أحمد مطر»، مجله نشر پژوهشی ادب فارسی، ش 22، صص 322- 299.
میرقادری، سیدفضل الله و حسین کیانی. 1390ش، «کرامت نفس در آینه شعر شهید علی فوده، شاعر پایداری فلسطین»، نشر ادبیات پایداری، سال دوم، ش 4، صص 643-611.
_||_Bibliography
The Holy Quran
Amiri Khorasani, Ahmad (2009). Sustainability Letter, First Office, Tehran, Foundation for the Works and Publishing of Holy Defense Values.
Amin Moghaddasi, Abolhassan (2007). Comparative Literature, Tehran, Publishing & Printing, Tehran University, First Edition-.
Gebrasheth, Ahmed (2002). The Legend in Contemporary Palestinian Poetry, Palestine, Al Qadisiyah Library for Publishing and Distribution.
Hajati, Somayeh and Ali Safaei Sangari (1392). Sociological Cognitive Analysis of Poems by Ahmad Matar and Siavash Kasraei, Journal of Arabic Language and Literature, 92, pp. 79-
Hajizadeh, Muhayn (1429). Ahmadmater and Issues of Political Poetry, The Prospects of Islamic Civilization, No. 22, pp. 533-477.
Hosseini, Hasan and Musa Bidej (1380). A Look at Yourself, Tehran, Publications of the Islamic Republic of Iran Broadcasting, First Edition.
Heydarian Shahri, Ahmad Reza (1393). Research in Political Thoughts Ahmadmand, Lassen Mobin, Sh. 15, pp. 23-1.
Give, Sima (1375). Literature Dictionary of Literatures, Tehran, Pearl Publications.
Rajabi, Farhad (1391). Comic Mission in Mirzadeh Eshghi and Ahmad Matar's Poetry, Arabic Language and Literature, pp. 102-73
Rasoul Nezhad, Abdullah and Shayesteh Zarei (2012). A Comparative Study of Language and Expression of Thought and Affection in the Poetry of Nasrollah Mardani and Mahmoud Darvish, Adibiyat Literature, pp. 76-55.
Saadoun Zadeh, Jawad (1388). The manifestations of the literature of the resistance in the poetry of Ahmed Matar Magazine Sustainable Literature, pp. 3, pp. 218-206.
Salimi, Ali and Peyman Salehi (2010), A reflection on the reflection of love for the homeland in the poetry of Bahar and Ibrahim Touqan, Comparative Literature Studies, Quarterly, No. 15, pp. 122-97
Sangari, Mohammad Reza (1380). Literary Review of the Holy Defense, Tehran, Palizan.
Shafiei Kadkani, Mohammad Reza (1380), Persian verse of Contemporary Art until the fall of the monarchy, Tehran, Sokhan, First edition.-Sedghi, Hossein and Amir Ali Azimzadeh (1392). The study of music and imagery in the poem of war Nasrallah Mardani, Sh. 9, pp. 220-187.
Ashiri, Twelve, Zaid (2006). Invitation of heritage figures in Arabic poetry, Cairo, Dar al-Gharib.
Azimi, Kazem and Fatemeh Sepahvand (1396) Comparative Comparison of Political and Social Saundings in the Poems of Nasim North and Ahmadmandeh, The Quarterly in Comparative Literature Studies, Vol. 11, No. 24, pp. 31-9.
Ghunaim, Kamal Ahmed (1995). Interview with Ahmed Matar, Gaza, Journal of the Association, second issue.
Ghanemi Helal, Mohammad (1373). Comparative Literature (translated by Seyyed Morteza Ayatollah Shirazi), Tehran, Amir Kabir.
Kakaei, Abdul Jabbar (1380). Comparative Study of Sustainability Issues in Iran and World Poetry, Tehran, Palizan Publishing.
Majidi, Hassan (2010). The concept of al-Haritha fi pooh ahmad matar, p. 3, pp. 218-206.
Mahfouz, Mohamed (2003). Arab reality and the challenges of the current stage, Beirut, Dar Al-Sharq Al-Sharqiya.
Muhammad Hashim, Hashem and Mariam Ghali (1393). The phenomenon of repetition in the formation of the image of war in Persian and Arabic poetry in the last quarter of the twentieth century, Journal of Studies in Arabic Language and Literature, No. 20, pp. 120-97
Men, Nasrallah (1387). That sweetheart, Tehran, Soureh Mehr Publications.
Men, Nasrallah (1370). Tehran, Kayhan Publishing House, Second Edition.
Matar, Ahmed (1992). London, indifferent.
Matar, Ahmed (2008), Complete Poetry, London, Dar Al-Mahbayn.
Matar, Ahmed (1993). Freedom in the Natural Incubator of Creativity, Arabian Peninsula, Issue 30
Mirzai, Faramarz and Mashallah Vahedi (2009). Intertextual Relationship of the Quran with Poems by Aḥmad Matar, Journal of Persian Literature Research Publishing, 22, pp. 322-229.
Mir Sadeghi, Jamal and Myunet Mirsadeghi (1998). Glossary of Art of Fiction, Tehran, Mahnaz Book.
Mirqadri, Seyyed Fazlollah and Hossein Kiani (2011). Self-esteem in the mirror of Shahid Ali-e Khadeh poet, Sustainable Palestinian poet, Publishing Sustainable Literature, Second Year, Sh. 4, pp. 643-611.
vahed Dost, Mahvash (1381). Scientific Approach to Mythology, Tehran, Soroush Publishing.
yahaghe, Mohammad Jafar (1382). Hours of Moments, Tehran, Jamie, Fifth Edition.
