بررسى تطبیقى تمثیل در انگلیسى و فارسى: مطالعه اى موردى در دو کتاب منط قالطیر عطار و سیر و سلوک زائر جان بانى ین

محورهای موضوعی : شعر

پروانه معاذالهی ¹ (دانش آموختة دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم.)
مریم سعیدی ² ()

تاریخ دریافت : 1391/06/31 تاریخ پذیرش : 1391/06/31 تاریخ انتشار : 1388/08/10

کلید واژه:

چکیده مقاله :

تمثیل همواره به عنوان یکى از انواع ادبى محبوب در تمامى ملل پذیرفته شده استو به عبارتى مى توان آن را قالب ادبى اى جهانى دانست؛ علاوه بر این، مفهوم سیر و سلوک یا سفر عارفانه به صورت تمثیلى مکرراً در قالب هایى نظیر شعر و داستان هاى ادبىبه کاررفته است. از نمونه هاى تمثیلى منظوم در فارسى مى توان از منط قالطیر عطار و درانگلیسى از نمایش منظوم مرگ سرخ1 اثر ادگار آلن پو 2 یاد کرد و از نمونه هاى تمثیلىمنثور مى توان از قصة غربت غریبه3 اثر شیخ اشراق شهاب الدین سهروردى و در انگلیسىاز سیر و سلوک زائر4 و بسیارى دیگر، نظیر کمدى الهى5 دانته 6 نام برد.مقالة حاضر برآن است تا از گذر بررسى تطبیقى کتاب هاى سیر و سلوک زائر ومنط قالطیر، تفاوت ها و نیز شباهت هاى بین این دو اثر را ازلحاظ محتوا، داستان پردازى،شخصیت پردازى و مضمون سفر معنوى مشخص سازد.

چکیده انگلیسی:

Allegory has always been one of the favorite literary types for different nations and it could be considered as a universal figure of speech. In addition spiritual journey has been repeatedly used allegorically in different forms such as poetry and story. An example of versified allegory in Persian is “Mantiq al-Teir” by Attar and in English is “The Masque of the Red Death” by Edgar Allen Poe. An example of prose allegory in Persian is “The Story of Stranger’s Nostalgia” by Shab al-Din Sohrevardi and in English is “The Pilgrim’s Progress” by John Bunyan or “Divine Comedy” by Dante. The present article tries to find similarities and differences in the content, story, characters and themes of these works through comparative review. The results show that although these two writers were from two different historical periods and religious and cultural conditions, they have described the spiritual journey through similar elements such as allegorical  symbolism and characterization in a way that some characters in “The Pilgrim’s Progress” by John Bunyan could be equalized with the birds in “Mantiq al-Teir” by Attar.

منابع و مأخذ:

بانی ین، جان. 1380 . سیر و سلوک زائر: مقایسة تطبیقى عرفان مسیحیت و اسلام. ترجمة گلناز حامدى.
تهران: مدحت.
مجلة کیهان، ش 234 ؛ برگرفته از وب سایت ،« هنر تمثیل در آثار ادبى » . دستغیب، ع. 1385
.85/3/ مورخ 15 www.noormags.com
ابوالمجد مجدودبن آدم. 1347 . مثنو ىهاى حکیم سنایى؛ به انضمام شرح سیرالعباد ال ىالمعاد. به تصحیح
محمدتقى مدرس رضوى. دانشگاه تهران.
شمیسا، س. 1373 . انواع ادبى. تهران: انتشارات فردوس.
عطار نیشابوری، شیخ فریدالدین. 1382 . منط قالطیر. به اهتمام احمد خاتمى. تهران: سروش.
. منط قالطیر (مقامات طیور). بهاهتمام سید صادق گوهرین. چاپ یازدهم.
تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
. 1383 . منط قالطیر. مقدمه و تصحیح و تعلیقات: شفیعى کدکنی. چاپ
اول. انتشارات سخن.
Bunyan, J. 1966. The Pilgrim’s Progress. New York: Oxford University
Press.
Cousin, J. W. 1910. A Short Biographical Dictionary of English Literature.