مرثیه سرایی در شعر فارسی و عربی با نگرشی بر مرثیه شعر احمد وائلی از نظر سبک و محتوا

محورهای موضوعی : شعر

احلام یارعلی زاده ¹ , رحیم انصاری پور ²

1 - گروه زبان و ادبیات عرب، کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عرب، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات عرب، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران

تاریخ دریافت : 1398/05/25 تاریخ پذیرش : 1398/05/25 تاریخ انتشار : 1398/05/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

رثاء در شعر احمد وائلی به غایت برجسته است، و ایشان توانسته است از نظر سبک و محتوا به قله‌های این سبک دست یابد. او برای شعر رسالت بزرگی در پیام‌رسانی و ارشاد قائل بود و معتقد بود شاعر متعهد باید پیام رسان و راهنما باشد و همانطور که منبر رسالت دارد شعر نیز دارای نقش و رسالت است. وی نه‌تنها به بیان دشواری‌ها و چالش‌های موجود در جامعه اسلامی می‌پردازد بلکه مردم را به بصیرت، آگاهی، پایداری و مبارزه علیه استبداد و استعمار نیز فرا می‌خواند. اصالت اسلامی- شیعه و پرهیز از غرب گرایی و تفرقه، مشخصه آشکار اندیشه وائلی است. بکارگیری ساختارهای خطابی استوار، توجه به مسائل فکری، اعتقادی، نیازها و خواسته‌های کنونی مسلمانان از جمله ویژگی‌های بارز شعر دینی او است. می‌توان در نمونه‌های شعری ایشان نوآوری و ابداع را به وضوح مشاهده کرد. وائلی یک شاعر متعهد به تمام معنا بود. شعر نزد وائلی جنبه تفریح و ذوق و دوست داشتن نداشت بلکه او برای شعر رسالت بزرگی در پیام‌رسانی و ارشاد قائل بود و شاعر متعهد باید پیام‌رسان و راهنما باشد.

چکیده انگلیسی:

Monody in Ahmed Al-Waeli's poetry is entirely remarkable and he could achieve the highest levels of style and content in this field. He knew poem is responsible for messaging and advice and believed that a poet should be messenger and leader. He not only expressed the difficulties and challenges in Islamic society, but also invited people to awareness, resistance and fight against colonialism. Shiite's Islamic authenticity and avoiding westernism and disharmony are remarkable characteristic of Al-Waeli's ideas. Applying announcing structures, attention to intellectual and belief issues, current needs and wills of Muslims are other characteristics of his religious poetries. Innovation and invention are clearely observed in his works. Poetry was not an entertainment for Al-Waeli but it was a great responsibility to send message and he liked to be a guide and messenger.

منابع و مأخذ:

کتابنامه

ابو سعد، احمد. بی تا، 1405ق، الشعر والشعراء فی العراق، بیروت: مطبعة المعارف.

افسری کرمانی، عبدالرضا. 1371ش، نگرشی به مرثیه سرایی در ایران، تهران: انتشارات اطلاعات.

باقری، ابوالقاسم. 1392ش، بررسی اشعار حسینی شیخ دکتر احمد وائلی، کرمانشاه: دانشگاه رازی.

حر عاملی، محمد بن حسن. 1409ق، وسائل الشیعة، قم: مؤسسه آل البیت(ع).

سلیمانی، کامران. 1391ش، درآمدی توصیفی- تحلیلی بر شعر دینی احمد وائلی، کرمانشاه: دانشگاه رازی.

طریحی، فخرالدین. 1416ق، مجمع البحرین، تهران: بی نا.

کلینی، محمد بن یعقوب. 1429ق، الکافی، قم: دار الحدیث للطباعة والنشر.

منفرد، سهیلا. 1386ش، بررسی رویکردهای ادبی دیوان شیخ احمد وائلی، بی جا: بی نا.

نجیب، عباس. بی تا، احمد الوائلی مفکراً، مربیاً، خطیباً و شاعراً، بغداد: مکتب احمد الدباغ.

واسطی، زبیدی. 1414ق، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دار الکفر للطباعة والنشر والتوزیع.

وائلی، احمد. 1405ق، الدیوان الأول من شعر الشیخ احمد الوائلی، بیروت: مؤسسه أهل البیت(ع).

وائلی، احمد. 2005م، دیوان شعر الدکتور الشیخ احمد الوائلی عمید المنبر الحسینی، الطبعة الاولی، بیروت: بی نا.

 

مقالات

محسنی نیا، ناصر و آرزو پوریزدان پناه. 1388ش، «مرثیه سرایی در ادب فارسی و عربی»، ادبیات تطبیقی، سال دوم، شماره 8.

Abu Sa'ad, Ahmad (1405), Al shaar va als hoaara fi lraq, Beirut

Afsari Kermani, Abdolreza (1371), An Attitude to Monody in Iran Tehran, Etelaat Pub

Bagheri , Abolghasem (1392) Review of poetry by Hosseini Sheikh Dr. Ahmad Waeli Kermanshah, Razi University

Soleimani, Kamran (1391), Descriptive - Analytical Introduction on Religious Poetry by Ahmad Waeli, Kermanshah, Razi University

Tarihi, Fakhruddin (1416) Assembly of Al-Bahrain 

Horr Amli, Mohammed Ibn Hasan (1409), Wasael Al Shiite, Qom, Bait Institute 

Mohseniniya, Naser and Pour Yazdan Panah, Monody in Persian and Arabic Literature, Comparative literature, year 2,  No.8

Monfared Soheila, (1386). A Study on  literary approaches, Sheikh Ahmed Waeli

Najib, Abbas, (no date), Ahmad Al Waerli, Baghdad, Ahmad Al Dabbaq School

Waeli, Ahmed (1405), First Diwan of poetry, beirut, Ahl Al Beit Institute

Vaseti, Zobeidi (1414), Taj Al Aroos min Jawaher al Qamous, Beirut, Dar Al Kofr lil Taba'at va Nash