مبنای قرآنی و روایی قصاص مرد قاتل در مقابل زن مقتول

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی

فاطمه محمدی ¹ (دانشجوی دکتری فقه و حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان)
داوود داداش نژاد ² (استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان)
مرتضی براتی ³ (استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان)

تاریخ دریافت : 1398/10/13 تاریخ پذیرش : 1398/10/13 تاریخ انتشار : 1398/09/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

قتل عمدی عبارت است از سلب عمدی حیات از انسان زنده به طرقی که در قانون بیان شده است. در شریعت و فقه اسلامی اهمیت به‌خصوصی به بحث قتل نفس داده شده است به قدری که قتل‌ نفس از گناهان کبیره محسوب شده و به شدت مورد تنذیر واقع گردیده و مؤکداً از آن نهی‌شده، همچنین وعده عقابی سخت در جهان آخرت به مرتکبین آن داده شده است. از سوی دیگر قتل عمد و نظرات مختلف درباره آن همواره یکی از چالش‌های پیش روی قانونگذار بوده است چراکه در قرآن کریم در باب این نوع جنایت و نیز مجازات آن به صراحت صحبت نشده است. در این مقاله کوشش نموده‌ایم که در ضمن تعریفی از قصاص، به بیان مبنای حکم فوق در قرآن و روایات پرداخته و نظر فقه امامیه و عامه در رابطه با این موضوع مطرح شود و در پایان به بیان نتیجه حاصل از بحث پرداخته‌ایم. در این راستا از روش تحقیق کتابخانه‌ای استفاده شده است.

چکیده انگلیسی:

Murder is the deprivation of one’s living right intentionally in ways provided by law. In Islamic law and jurisprudence, murder has been given particular importance as it is considered a cardinal sin and has been strongly denied and strongly disobeyed; the perpetrator has been promised a hard punishment in Hereafter. . On the other hand, murder and various opinions about it have always been a challenge for the judges since Holy Qur'an has not explicitly spoken about this type of crime and its punishment. This article tries to define retaliation as well as explaining the basis of the abovementioned verdict in Quran and traditions; comments on the jurisprudence of the Imamiyah and the public regarding this issue are discussed as well. Librarian research method has been applied.

منابع و مأخذ:

امامی، سید حسن. 1340ش، حقوق مدنی، تهران: انتشارات کتابفروشی اسلامی.

الجزایری، عبدالرحام. 1406ق، الفقه علی المذاهب الأربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی.

حر عاملی، شیخ حسین بن الحسن. بی تا، وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی.

شهابی، محمود. 1386ش، ادوار الفقه، تهران: وزارت ارشاد.

شهید اول. 1375ش، شرح لمعه، قم: انتشارات دار العلم.

صاحب جواهر، حسن نجفی. 1981م، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت: دار احیاء التراث العربی.

طوسی، محمد بن حسن. 1365ش، تذهیب الأحکام فی شرح المقنعة الشیخ المفید، قم: دار الکتب الاسلامیه.

طوسی، محمد بن حسن. 1411ق، الخلاف، قم: مؤسسه نشر اسلامی.

فولادوند، مهدی. 1395ش، تفسیر قرآن، قم: چاپخانه بزرگ قرآن کریم.

گرجی، ابوالقاسم. 1381ش، حدود تعزیرات و قصاص، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

المقدسی، عبداله بن احمد بن قدامه. بی تا، المغنی، بیروت: عالم الکتب.

مهرپور، حسین. 1392ش، دیدگاه‌های جدید در مسائل حقوقی، تهران: انتشارات اطلاعات.

 

 

Emami, Seyyed Hassan, 1340, Civil Rights, Tehran, Islamic Book Store

Algerian, Abdul Raham, 1406, al-Fiqah Ali al-Ma'zab al-'Abray, Beirut, Dar al-'Ara'at al-Arabi.

Jassa, Abu Bakr Ahmad ibn Ali, Beirut, Dar al-Kitab al-Arabi, No date .

Hagh Amali, Sheikh Hussein ibn al-Hassan, Wasejal al-Shi'a al-iqiyah al-Issa al-Sharia, Beirut Al-Ara'at al-Arabi, no date.

Shahabi, Mahmoud, 2007, Eudr al-Fagh, Ministry of Guidance.

Shahid I, 1996, Explanation of Lotma, Qom, Darulam Publications.

Sahib Javahar, Hassan Najafi, 1981, Javahar El-Klamifi Description Sharahi-al-Islam, Beirut, Dar al-Haya al-tar al-Arabi.

Tusi, Mohammad Ibn Hasan, 1411, Al-Khalaf, Qom, Islamic Publishing Institute.

Tusi, Mohammad Ibn Hassan, 1365, Tzahib al-Ahqam Fi, Al-Muhmanat al-Sheikh al-Mufid, Qom, Dar al-Kabul al-Islam.

Pulabad, Mahdi, 1395, Qur'anic commentary, Qom, Great Qabalah of the Holy Qur'an.

Georgian, Abolqasem, 1381, The Limits of Testimonies and Retaliation, Tehran, Tehran University Press.

Al-Muqaddasi, Abdullah, Ben-Ahmad bin Ghadaw, al-Moghani, Beirut, Alam al-Qabb, no date.

Mehrpour, Hossein, 1392, New Perspectives on Legal Issues, Information Publishing.