ارزیابی تحقق یابی مسئولیت دولت در قبال رفاه شهروندی با تاکید بر حق مسکن(مطالعه موردی:نواحی مرزی کشور)

محورهای موضوعی : جغرافیای شهری

مصطفی نسائی ¹ (دانشجوی دکتری حقوق عمومی واحد سمنان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، سمنان ، ایران)
علی پریمی ² (استادیار دانشکده الهیات ،دانشگاه پیام نور، تهران ، ایران)
خداداد خدادادی دشتکی ³ (استادیار گروه حقوق ، دانشکده حقوق و علو م اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1401/04/04 تاریخ پذیرش : 1401/10/07 تاریخ انتشار : 1402/03/01

کلید واژه: رفاه شهروندی, تامین مسکن نواحی مرزی کشور, مسئولیت دولت,

چکیده مقاله :

این تحقیق با هدف ارزیابی تحقق یابی مسئولیت دولت در قبال رفاه شهروندی با تاکید بر حق مسکن در نواحی مرزی کشور انجام گرفت. روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع توصیفی -تحلیلی از نوع پیمایشی و ازنظر هدف کاربردی می باشد در این پژوهش به منظور تجزیه وتحلیل میزان تحقق پذیری مسکن در استان های مرزی از مدل تحلیل فازی تاپسیس و برای ترسیم سطوح نیازمند توسعه مسکن در هراستان از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیاییARCGIS استفاده شده است . استان های مرزی کشور شامل 16 استان می باشد.جمعیت استان های مرزی 36583838 نفر می باشد که 48.64 درصد از جمعیت کشور را در برمی گیرد و همچنین مساحت استان های مرزی 651319 کیلومترمربع می باشد.نتایج حاصل از رتبه‌بندی گزینه‌ها با تکنیک تاپسیس فازی حاکی از این است که گزینه مصالح بادوام ،کمترین فاصله تا ایده آل مثبت و بالاترین وزن موثر را نسبت به سایر گزینه‌ها بر تحقق پذیری مسکن در نواحی مرزی کشور دارا است. براساس اوزان محاسبه شده مدل تاپسیس فازی ، نقشه معیارهای مورد نیاز تهیه و وارد نرم افزار ARCGIS شده و پس از تلفیق لایه ها به روش "کانونی معکوس"، اولویت تحقق تامین مسکن هراستان به منظور بهبود رفاه شهروندان ساکن در این مناطق مشخص شده است. نتایج حاصل از این تکنیک تلفیقی(تاپسیس-جی ای اس) به روش "کانونی معکوس"،نشان می دهد که استان استان های سیستان و بلوچستان، بوشهر، و هرمزگان کمترین امتیاز (بهترین رتبه) و استان های مازندران، گیلان و آذربایجان شرقی بیشترین امتیاز (پایین ترین رتبه) را کسب کرده اند.

منابع و مأخذ:

اسماعیلی، رضا.(1396)، بررسی شاخص­های توسعه اجتماعی و سطح‌بندی آن در شهرستان­های استان اصفهان، رساله دکتری، دانشگاه اصفهان، ادبیات و علوم انسانی، گروه علوم اجتماعی.

اسماعیلی، مرتضی.(1392)، بررسی نمونه‌های مسکن مهر در کشورهای دیگر، دوهفته‌نامه خبری پژوهشی مسکن، سال هفتم، شماره71.

بابایی، مجتبی.(1395)، حق بر سطح مناسب زندگی از جمله حق بر غذا، برگرفته از کتاب حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، نوشته آیسبورن، اید و کاتارینا، کراوزه و الن روساس.

بدراق نژاد ، ایوب ، فرهاد عزیزپور، حسن افراخته. (1400) بررسی نقش عوامل اثرگذار در توسعه فضایی نواحی روستایی مرزی (مورد مطالعه: روستاهای مرزی شهرستان گنبد کاووس. (علوم و فنون مرزی 37. 67-103. )

برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد.(1397)، برنامه‌ریزی شهرهای پایدار. ترجمه احسان مجیدی فرد، چاپ سوم، مشهد: انتشارات مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی.

پورمحمدی، محمدرضا. (1393)، برنامه‌ریزی مسکن، تهران، سازمان مطالعه و تأمین کتب درسی (سمت).

پورمحمدی، محمدرضا.(1397)، برنامه‌ریزی مسکن، تهران، سازمان مطالعه و تأمین کتب درسی (سمت).

پیران، پرویز.(1395)، تحلیل جامعه شناختی از مسکن شهری در ایران: اسکان غیررسمی، مجله جامعه شناسی ایران.

پیران، پرویز.(1397)، مسکن گروه‌های کم درآمد و اسکان غیررسمی در ایران، مجموعه مقالات پانزدهمین همایش سیاست‌های توسعه مسکن در ایران، جلد دوم، تهران: وزارت مسکن و شهرسازی، ص148.

توفیق، فیروز.(1394)، مجموعه مباحث و روش‌های شهرسازی مسکن، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری، وزارت مسکن و شهرسازی، چاپ چهارم.

خاکپور، براتعلی و امیری، عقیل.(1395)، شهرهای جدید ایران، اهداف اولیه، واقعیت امروز، دومین کنفرانس مدیریت و برنامه ریزی شهری مشهد.

خسروی، حسن.(1396)، حقوق اساسی۱، انتشارات پیام نور، چاپ هفتم.

رازپور، رازق پور( 1400. )نقش آفرینی کنشگران در تحولات سازمان فضایی مناطق مرزی موردکاوی: شهر و نواحی پیراشهری بانه. نشبریه پژوهش های برنامه و توسعه 3. 146-

رضاییان، علی.(1398)، اصول مدیریت، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی(سمت).

رضویان، محمدتقی؛ محمدی، کاوه و ابوبکری، طاهر.(1395)، فضاهای فرسوده شهری (برنامه‌ریزی بهسازی و نوسازی). مشهد: انتشارات دانشگاه امام رضا (ع).

زاهدی اصل، محمد.(1395)، مبانی رفاه اجتماعی، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی،چاپ سوم.

سراجی، محمود.(1393)، حقوق ملت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی.

شجاعی تهرانی، حسین. (1398)،کلیات خدمات بهداشتی، چاپ ششم، انتشارات میزان.

صومعلو، ابوالفضل. (1395)، مسکن هزاردستگاه: چرخش ساختاری در سیاست­گذاری های مسکن و دستاوردهای آن، فصلنامه اقتصاد مسکن، شماره های 47 و 48.

 فلامکی، فرح انگیز.(1395)، کلیات حقوق اساسی، انتشارات تهران، چاپ سوم.

محمدی، محمود؛ محرری، مهدی، اصغری، مرتضی.(1393)، مقایسه تطبیقی روش‌های بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده با روش‌های ساماندهی مناطق اسکان غیررسمی نمونه موردی (شهر مشهد)، ششمین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت شهری مشهد.

مخبر، عباس.(1392)، ابعاد اجتماعی مسکن، سازمان برنامه ‌و بودجه، مرکز مدارک اقتصادی و اجتماعی و انتشارات، تهران.

مشتاق، زرگوش.(1396)، حقوق اداری مسئولیّت‌مدنی دولت و کارکنان آن، چاپ سوم، انتشارات جنگل تهران.

منجذب، محمدرضا و مصطفی‌پور، مصطفی.(1392)، بررسی اثرات مسکن مهر بر بازار مسکن در ایران، فصلنامه سیاست‌های راهبردی کلان، دوره 1، شماره 3.

نیکزاد، عباس.(1396)، حقوق مردم در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مجله رواق اندیشه.

هاشمی، سیدمحمد.(1395)، حقوق اساسی، اصول و مبانی کلی، دانشگاه شهید بهشتی.

هداوند، مهدی و مسلم آقایی طوق.(1394)، دادگاه­های اختصاصی اداری – در پرتو اصول و آیین­های دادرسی منصفانه، چاپ دوم، تهران: خرسندی.

ویژه، محمّدرضا.(1394)، مفهوم اصل برابری در حقوق عمومی نوین، نشریه حقوق اساسی، شماره2.

یوسفی، علی؛ جعفرزاده، پروین، سادات ایازی، فاطمه.(1392)، حس مکان و مقاومت مالکین در برابر طرح‌های مرمتی بافت‌های فرسوده شهری مورد مطالعه منطقه آبکوه مشهد، پنجمین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت شهری مشهد.

Hashemi, Seyyed Mohammad. (2016), Fundamental Rights, General Principles and Basics, Shahid Beheshti University.

Razovian, Mohammad Taghi; Mohammadi, Kaveh and Abu Bakri, Taher. (2016), worn-out urban spaces (improvement and renovation planning).

 Babaei, Mojtabi. (2015), The right to a suitable standard of living, including the right to food, taken from the book of economic, social and cultural rights, written by Eisborn, Aid and Katarina, Krause and Ellen Rosas.

Esmaeili, Reza. (2016), Investigation of social development indicators and its stratification in the cities of Isfahan province, PhD thesis, Isfahan University, Literature and Humanities, Department of Social Sciences.

Esmaili, Morteza. (2012), Review of Mehr housing examples in other countries, housing research biweekly, 7th year, number 71.

 Flamaki, Farah Gabi. (2015), Generalities of Constitutional Rights, Tehran Publications, 3rd edition.

Hadavand, Mahdi and Muslim Aghaei Tough. (2014), Special Administrative Courts - in the Light of Principles and Fair Procedures, 2nd Edition, Tehran: Khorsandi. Special,

Khakpour, Baratali and Amiri, Aqeel. (2016), Iran's new cities, primary goals, today's reality, the second Mashhad urban planning and management conference.

 Khosravi, Hassan. (2016), Fundamental Rights 1, Payam Noor Publications, 7th edition.

Manzaf, Mohammad Reza and Mostafapour, Mostafa. (2012), Investigating the effects of Mehr housing on the housing market in Iran, Macro Strategic Policy Quarterly, Volume 1, Number 3.

Mashhad: Imam Reza University Press. Zahedi Asl, Mohammad. (2015), Basics of Social Welfare, Tehran: Allameh Tabatabai University Publications, third edition.

 Mohammadi, Mahmoud; Mohrhari, Mehdi, Asghari, Morteza. (2014), comparative comparison of the methods of improving and renovating worn-out structures with the methods of organizing informal settlement areas of a case study (Mashhad city), 6th Mashhad Urban Planning and Management Conference.

Mohammadreza. (2014), The concept of the principle of equality in modern public law, Basic Laws Journal, No. 2.

 Mokhbar, Abbas. (2012), Social Dimensions of Housing, Program and Budget Organization, Center for Economic and Social Documents and Publications, Tehran.

 Mushtaq, Zargosh. (2016), Civil liability administrative law of the government and its employees, third edition, Jangal Publishing House, Tehran.

 Nikzad, Abbas. (2016), People's Rights in the Constitution of the Islamic Republic of Iran, Rowaq Andisheh Magazine

 Piran, Parviz. (2016), Sociological analysis of urban housing in Iran: informal housing, Iranian Journal of Sociology.

 Piran, Parviz. (2017), Housing for low-income groups and informal housing in Iran, Proceedings of the 15th Conference on Housing Development Policies in Iran, Volume II, Tehran: Ministry of Housing and Urban Development, p. 148.

Pourmohammadi, Mohammad Reza. (2017), Housing Planning, Tehran, Organization for Studying and Supplying Textbooks (Samt).

Pourmohammadi, Mohammadreza. (2013), Housing Planning, Tehran, Organization for Studying and Supplying Textbooks (Department).

 Rezaeiyan, Ali. (2018), Principles of Management, Tehran: Organization for the Study and Compilation of Humanities Books (Samt)

 Saraji, Mahmoud. (2014), The Rights of the Nation in the Constitution of the Islamic Republic of Iran, Scientific Research Quarterly Journal of Islamic Revolution Studies.

Shujaei Tehrani, Hossein. (2018), general health services, sixth edition, Mizan publications.

Soumalo, Abulfazl. (2016), Housing of a thousand devices: a structural turn in housing policies and its achievements, Housing Economics Quarterly, numbers 47 and 48.

 Tawfiq, Firouz. (2014), Collection of topics and methods of urban housing development, Urban Planning and Architecture Studies and Research Center, Ministry of Housing and Urban Development, 4th edition.

United Nations Human Settlements Program (2017), sustainable cities planning. Translated by Ehsan Majidi Fard, third edition, Mashhad: Publications of the Islamic Council Research Center.

Yousefi, Ali; Jafarzadeh, Parveen, Sadat Ayazi, Fatemeh. (2012), Sense of place and owners' resistance to restoration projects of worn-out urban structures studied in Abkoh area of Mashhad, 5th Mashhad Urban Planning and Management Conference.

Gunneken, Van. Wouter, (2009), Social security and Global Socio-Economic Floor: Towards a Human Rights-based Approach, http://www. Sage pub. co. uk. /Journals Permissions. nav. vol. 9 (2): pp228-245;104677.

Kaske, Edwin, (2015), social security and older people: An African perspective, international social work 2005, published by Sage.

Prabuha K. Seeta & Lyer V. Sandhya (2011): Public Provision of social security: The Challenge in South Asian, south Asia Economic journal,

Woolckock, M., Narayan, P. (2010). Social Capital; Implication for Development Theory, Research and Policy, The World Bank Research Observer, 15 (2), pp: 225-249.