بررسی خاصیت آنتی اکسیدانی ‌‌عصاره‌‌ های اتانولی، پروپیلن گلایکولی و گلیسرولی گیاه Helichrysum oocephalum Boiss

محورهای موضوعی : گیاهان دارویی

عالمه سرایانی ¹ , ندا امینی ²

1 - دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه زیست‌شناسی، واحد مشهد، موسسه آموزش عالی کاویان، مشهد، ایران
2 - استادیار، گروه زیست‌شناسی، واحد مشهد، موسسه آموزش عالی کاویان، مشهد، ایران

تاریخ دریافت : 1402/10/19 تاریخ پذیرش : 1402/11/26 تاریخ انتشار : 1402/11/26

کلید واژه: خاصیت آنتی اکسیدان , ‌‌عصاره‌‌ های اتانولی, پروپیلن گلایکول , گلیسرول , Helichrysum oocephalum Boiss,

چکیده مقاله :

چکیده زمینه و هدف: مواد شیمیایی مضر، قرار گرفتن در معرض انواع اشعه‌ها و تغییر سبک زندگی باعث برهم خوردن تعادل اکسیدتیو در بدن شده که در نتیجه آن میزان رادیکال های آزاد افزایش یافته که این افزایش، نقش مستقیم در ایجاد انواع بیماری‌ها مانند سرطان دارد. بنابراین شناسایی ترکیباتی با خاصیت آنتی اکسیدانی بسیار ضروریست از آنجا که گیاهان سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدانی هستند و دردسترس مردم قرار دارند لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره گیاه Helichrysum oocephalum Boiss انجام شد. روش کار: در این پژوهش پس از جمع آوری گیاه، اندام هوایی و ریشه آن پودر شد سپس با روش ماسراسیون عصاره گیری انجام شد برای این کار از سه حلال مختلف (پروپیلن گلایکول، اتانول و گلیسرول) استفاده شد و غلظت های 5/2، 5، 10، 20 و 40 میلی گرم بر میلی لیتر از عصاره‌ها ی پروپیلن گلایکولی، اتانولی و گلیسرولی بدست آمد درنهایت با استفاده از آزمون DPPH خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره ها در غلظت های مختلف سنجیده شد. با استفاده از آزمون IC50 نیز میزان غلظت عصاره که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی است بدست آمد. یافته ها: نتایج نشان داد که عصاره پروپیلن گلایکولی گیاه در غلظت 40 میلی گرم بر میلی لیتر بیشترین خاصیت آنتی اکسیدانی را دارد عصاره های گلیسرولی و اتانولی در مراتب بعدی قرار گرفتند. تحلیل آماری نیز تفاوت معناداری را نشان داد (P<0.05). همچنین مقادیرIC50 برای عصاره پروپیلن گلایکولی برابر با 12.40 است که نشان از توان بالای آنتی اکسیدانی عصاره مورد نظر نسبت به شاهد را دارد و عصاره های اتانولی و گلیسرولی به ترتیب بعد از عصاره پروپیلن گلایکولی قرار دارند. نتیجه گیری: بنظر میرسد عصاره پروپیلن گلایکولی گیاه در غلظت 40 میلی گرم بر میلی لیتر می‌تواند بعنوان یک ترکیب آنتی اکسیدانی در صنایع مختلف از جمله داروسازی مورد استفاده قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

Harmful chemicals, exposure to various types of radiation, and lifestyle changes have disrupted the oxidative balance in the body, as a result of which the amount of free radicals has increased, and this increase has a direct role in causing various diseases such as cancer. Therefore, it is very necessary to identify compounds with antioxidant properties, since plants are rich in antioxidant compounds and are available to people, so the present study was conducted with the aim of investigating the antioxidant properties of Helichrysum oocephalum Boiss plant extract. In this research, after collecting the plant, its aerial parts and roots were powdered, then extraction was done by maceration method. For this purpose, three different solvents (propylene glycol, ethanol and glycerol) were used and the concentrations were 2.5, 5, 10, 20 and 40 mg/ml were obtained from propylene glycol, ethanol and glycerol extracts. Finally, the antioxidant properties of the extracts were measured using the DPPH test. Using the IC50 test, the concentration of the extract, which has antioxidant properties, was obtained. The results showed that the propylene glycol extract of the plant at a concentration of 40 mg/ml has the highest antioxidant properties, while the glycerol and ethanol extracts were ranked next. Statistical analysis also showed a significant difference (P<0.05). Also, the IC50 value for propylene glycol extract is equal to 12.40, which shows the high antioxidant power of the desired extract compared to the control, and the ethanol and glycerol extracts are after the propylene glycol extract, respectively. It seems that the propylene glycol extract of the plant at a concentration of 40 mg/ml can be used as an antioxidant compound in various industries including pharmaceuticals.

منابع و مأخذ:

1) اسدالهی، م.، سخایی، ن.، دوست‌شناس، ب.، غانمی، ک. و ب، ارچنگی. 1398. خاصیت آنتی اکسیدانی صدف دسته چاقویی Solen dactylus با روش‌های DPPH، قدرت کاهندگی و ظرفیت آنتی اکسیدانی تام. مجله بوم شناسی آبزیان، 9(1): 57-50.
2) رضاپور، آ.، تقی‌نژاد، م. و غ، اسدنسب. 1390. اثر محدودیت غذایی بر غلظت سرمی گلوکز، تری آسیل گلیسرول، بتاهیدروکسی بوتیرات، اسیدهای چرب غیر استریفیه و اوره در میش‌های آبستن. آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی، 5(1): 1092-1083.
3) عباسی، ن.، عزیزی جلیلیان، ف.، عبدی، م. و م، سیف منش. 1385. بررسی اثر ضد میکروبی عصاره گیاه Scrophularia striata Boiss بر روی استافیلوکوکوس اورئوس و پسودوموناس ائروژینوزا و مقایسه آن با آنتی بیوتیک‌های موثر انتخابی. گیاهان دارویی، 6(1): 10-8.
4) لیوانی، ف.، قربانلی، م. و آ، ساطعی. 1392. اثر بلوغ بر مقدار قندهای محلول و برخی از یون‌ها در میوه تمشک برگ نارونی (Rubus anatolicus (Focke) Focke ex Hausskn). فصلنامه پژوهش‌های علوم گیاهی، 8(6): 51-58.
5) مرادی، ف. و ن، محمودی خطیر. 1401. بررسی اثر نانوذرات با خاصیت آنتی اکسیدانی بر رادیکال‌های آزاد. فصلنامه بیولوژی کاربردی، 12(47): 85-63.
6) Adom, K.K. and R.H, Liu. 2002. Antioxidant activity of grains. Journal of agricultural and food. Chemistry, 50(21): 6182-6187.
7) Aghadavod, E. and Nasri, H. 2016. What are the molecular mechanisms of oxidant and antioxidant compounds? Annals of Research in Antioxidants, 1(1).
8) Aldini, G., Yeum, J., Niki, E. and R.M, Russell. 2010. Biomarkers for Antioxidant Defense and Oxidative Damage: Principles and Practical Application Ames, IA: Wiley-Blackwell.
9) Bouzid, D. and M.M, Zerroug. 2018. Evaluation of in vitro anti-inflammatory activity of Helichrysum italicum (Roth) G. Don essential oil.
10) Chinou, IB., Roussis, V., Perdetzoglou, D. and A, Loukis. 1996. Chemical and biological studies on two Helichrysum species of Greek origin. Planta medica, 62(04): 377-379.
11) Dekker, M. 2002. HandBook of Antioxidant. 2nd ed. The United States of America: Eastern Hemisphere, P. 56-89.
12) Gönenç, A., Tokgöz, D., Aslan, S. and M, Torun. 2005. Oxidative stress in relation to lipid profiles in different stages of breast cancer. Indian Journal of Biochemistry & Biophysics, 42: 190-194.
13) Gouveia, S. and P.C, Castilho. 2012. Helichrysum monizii Lowe: Phenolic composition and antioxidant potential. Phytochemical Analysis, 23(1): 72-83.
14) Harman, D. 1956. Aging: a theory based on free radical and radiation chemistry. Journal of gerontology, 11(3): 298-300.
15) Jaradat, N., Qneibi, M., Hawash, M., Sawalha, A., Qtaishat, S., Hussein, F. and L, Issa. 2021. Chemical composition, antioxidant, antiobesity, and antidiabetic effects of Helichrysum sanguineum (L.) Kostel. from Palestine. Arabian Journal for Science and Engineering, 46: 41-51.
16) Kherbache, A., Senator, A., Laouicha, S., Al-Zoubi, R.M. and H, Bouriche. 2020. Phytochemical analysis, antioxidant and anti-inflammatory activities of Helichrysum stoechas (L.) Moench extracts. Biocatalysis and Agricultural Biotechnology, 29 :101826.
17) Kulisic, T., Radonic, A., Katalinic, V. and M, Milos. 2004. Use of different methods for testing antioxidative activity of oregano essential oil. Food Chemistry, 85(4): 633-640.
18) Lourens, A., Viljoen, A.M. and F, Van-Heerden. 2008. South African Helichrysum species: a review of the traditional uses, biological activity and phytochemistry. Journal of Ethnopharmacology, 119(3): 630-652.
19) Mathekga, A. and J, Meyer. 1998. Antibacterial activity of South African Helichrysum species. South African Journal of Botany, 64(5): 293-295.
20) Ono, H., Sakamoto, A. and N, Sakura. 2001. Plasma total glutathione concentrations in healthy pediatric and adult subjects. Clinica chimica acta, 312(1): 227-229.
21) Poljsak, B., Šuput, D. and I, Milisav. 2013. Achieving the balance between ROS and antioxidants: when to use the synthetic antioxidants. Oxidative medicine and cellular longevity.
22) Ruberto, G. and M. T-Baratta. 2000. Antioxidant activity of selected essential oil components in two lipid model systems. Food Chemistry, 69(2): 167-174.
23) Spiridon, I., Nechita, C.B., Niculaua, M., Silion, M., Armatu, A., Teacă, C.A. and R, Bodîrlău. 2013. Antioxidant and chemical properties of Inula helenium root extracts. Central European Journal of Chemistry, 11:1699-1709.
24) Viegas, D.A., Palmeira-de-Oliveira, A., Salgueiro, L., Martinez-de-Oliveira, J. and R, Palmeira-de-Oliveira. 2014. Helichrysum italicum: From traditional use to scientific data. Journal of ethnopharmacology, 151(1): 54-65.
25) Vujić, B., Vidaković, V., Jadranin, M., Novaković, I., Trifunović, S., Tešević, V. and B, Mandić. 2020. Composition, antioxidant potential, and antimicrobial activity of Helichrysum plicatum DC. various extracts. Plants, 9(3): 337.