مبانی فقهی- حقوقیِ عضویت و مشارکتِ شهروندان در جمهوری اسلامی ایران
محورهای موضوعی : سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)
رضا عیسی نیا
1
(استادیار و عضو هیأت علمی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران)
کلید واژه:
چکیده مقاله :
نویسنده در این مقاله تلاش کرده است با روش موضوعی دو مختصه از مختصات شهروندی یعنی عضویت و مشارکت را با ارائه به منابع و مبانی فقهی- حقوقیِ شیعه و با چینش مفاد آن؛ شفاف نماید لذا به این نتیجه رسیده است که عضویت بر دو پایه ملیت اکتسابی و ملیت تبعی معنا دهی می شود چون در ملیت اکتسابی آزادی اراده و عقیده و ایمان، اساس کار می باشد یعنی هر فرد می تواند با قبول ایدئولوژی اسلامی، ملیت اسلامی را بپذیرد و با یک پیمان اختیاری(= اِیمان ) عضویت در جامعه اسلامی را حائز گردد و در ملیت تبعی کسانی که بدون داشتن عقیده و ایده اسلامی بخواهند در جامعه اسلامی زندگی مشترکی را با شهروندان مسلمان داشته باشند تحت شرایطی(= اَیمان) به آنها اجازه داده می شود که در جامعه اسلامی به صورت تبعه رسمی شرکت کنند همچنین نتیجه گرفته شد که شهروندان در مشارکت کننده گی محدودیتی ندارند اما در حق مشارکت در مدیریت سیاسی یا حق انتخاب شدن در مشاغل سیاسی(یا مشارکت شوندگی) محدودیت های دارند و به صرفِ شهروند بودن نمی تواند برای به دست آوردن برخی از مناصب جهت مدیریت سیاسی کشور مشارکت کننده باشند.
The author of article has tried to clarify on a subject-based method two features of citizenship features that is membership and partnership by presenting sources and Shiite legal-jurisprudent principles and by arranging its inclusions. Therefore, author has drawn this conclusion that membership is meant based on two bases of acquired nationality and subjected nationality because in the former, resolve, belief and faith remain as foundations meaning that every individual can embrace Islamic nationality by accepting Islamic ideology and receive membership in the Islamic community through a voluntary pledge (faith). In subjected nationality, people who want to co-live with Muslim citizens without having Islamic belief are allowed to take part in the Islamic community under circumstances and conditions (faith). Besides, conclusion drawn is that citizens are not restricted in participation, but they have limitations in right of partnership in political administration or right of being elected in political occupations (or partnering) and they cannot participate to occupy offices of nation’s political management only because they are citizens.
_||_