خانواده و اثربخشی آموزش کاهش وزن بر داغ ننگ چاقی و سلامت زنان دارای اضافه وزن

محورهای موضوعی : در این فصلنامه موضوعات جامعه شناختی در اولویت چاپ هستند و موضوعات نزدیک به جامعه شناسی در اولویتهای بعد قرار می گیرند

امیر پیرایش ¹ (دانشجوی دکتری روانشناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.)
شهناز نوحی ² (*نویسنده مسئول: استادیار گروه روانشناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.)
محبوبه طاهر ³ (استادیار گروه روانشناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.)
حکیمه آقایی ⁴ (استادیار گروه روانشناسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.)

تاریخ دریافت : 1399/03/13 تاریخ پذیرش : 1399/03/13 تاریخ انتشار : 1396/12/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

چکیده هدف پژوهش اثربخشی آموزش کاهش وزن مبتنی بر خانواده بر داغ ننگ چاقی و سلامت عمومی زنان دارای اضافه بود. روش این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه زنان دارای اضافه وزن و چاق با 25<BMI<35 و فاصله سنی بین 25 تا 45 سال مراجعه کننده به خانه های سلامت شهرداری منطقه 18 شهر تهران در سال 1397 بود که تحت هیچ مداخله کاهش وزنی قرار نداشته اند و از بین آن ها با استفاده از نمونه گیری در دسترس 30 نفر انتخاب شدند و به‌تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه شامل 15 نفر) جایگزین شدند. سپس پرسشنامه های حرمت بدنی مندلسون و وایت (2001) و سلامت عمومی گلدبرگ (1972) توسط هر دو گروه تکمیل شد. پس‌ازآن برنامه آموزش کاهش وزن مبتنی بر الگوی خانواده بر روی گروه آزمایش اجرا شد. سپس پس آزمون اجرا شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 و روش تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. یافته‌های پژوهش نشان داد آموزش کاهش وزن مبتنی بر الگوی خانواده محور موجب افزایش حرمت بدنی و سلامت عمومی و زیرمقیاس های آن‌ها می شود (001/0P=). بنابراین با توجه به نتایج می توان گفت آموزش روش های کاهش وزن اگر با مشارکت و درگیر کردن خانواده همراه باشد می تواند هم در کاهش وزن و سلامت تأثیر بهتری داشته باشد و هم موجب افزایش احساس رضایت نسبت به خود شود.

منابع و مأخذ:

منابع

-         آتش­زاده شوریده، حمیرا؛ عرشی، شهنام؛ آتش­زاده شوریده، فروزان (1396). اثر اجرای الگوی توانمندسازی خانواده محور بر سبک­زندگی، خودکارآمدی و هموگلوبین HbA1C بیماران مبتلابه دیابت، غدد درون­ریز و متابولیسم ایران، 19(4): 244-251

-         بیات، عصمت؛ رحیمیان بوگر، اسحق؛ طالع­پسند، سیاوش؛ یوسفس، پارسا؛ حمیدی، زهرا (1396). تأثیر درمان شناختی-رفتاری خانواده مدار بر اصلاح تصویر خود مرتبط با چاقی در کودکان، مجـــلــــه دانـشــــگاه عـــلــــوم پـــزشـــکـــــی مـــازنــــدران، 26(137): 115-127.

-         معتمدی، پژمان؛ نیک­رو، حسین؛ حجازی، کیوان (1396). تأثیر هشت هفته تمرین هوازی بر سطوح لپتین سرم، شاخصهای آنتروپومتریک وحداکثر اکسیژن مصرفی مردان چاق غیرفعال، مجله ارگونومی، 5(1): 36-42.

-         میرهادی، مژگان؛ صدرزاده یگانه، هاله؛ جزایری، ابوالقاسم؛ یاوری، پروانه؛ رحیمی، عباس (1391). بررسی ارتباط عزت نفس با نمایه توده بدنی و برخی از عوامل شیوه زندگی در زنان شاغل، کومش، 14(2): 172-182.

-         زارعی، احمد؛ پورشریفی، حمید؛ باباپور، جلیل. (1395). نقش نارضایتی از تصویر بدنی و سلامت روانی در پیش­بینی چاقی دختران نوجوان، مجله متابولیسم غدد درون­ریز ایران، 18(3): 207-197.

-         سهرابی، فاطمه؛ پاشا، رضا؛ نادری، فرح؛ عسگری، پرویز؛ احتشام­زاده، پروین. (1396). بررسی میزان اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر نمایه توده بدنی و خودپنداره افراد با اضافه وزن. مجله علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران، 12(4): 43-51.

-         هابرایدان، آیگینه؛ غلامی مطلق، فرزانه؛ مژده، سهیلا؛ محمودیه، محسن. (1397). تأثیر جراحی بایپس معده و گاسترکتومی Sleeve بر تصویر ذهنی بدن، مجله دانشکده پزشکی اصفهان، 36(457): 351-358

 

-          Brewis, A., Hruchka, D.J and Wutich, A. (2014). "Vulnerability to Fat-Stigma in Womens Everyday Relationship", Journal of Social Science & Medicine, 73:491-497.

-          Moore KG, Bailey JH. (2013). Parental Perspectives of a Childhood Obesity Intervention in Mississippi: A Phenomenological Study. The Qualitative Report 2013; 18: 1- 22

-          Selberg, F. (2018). Change in Children’s Self-Concept, BodyEsteem, and Eating Attitudes Before and 4 Years After Maternal RYGB, Obesity Surgery, 28(10): 3276-3283

-          Major, B., Tomiayama, A., Hunger, J. (2017). The Negative and Bidirectional Effects      of Weight Stigma on Health, OUP UNCORRECTED PROOF

-          Baccouche MA, Arous I, Trabelsi K, Masmoudi L, Elloum A. (2013). Effect of physical training on anxiety and self-esteem of obese adolescents. IOSR Journal of Humanities and Social Science; 8(6): 67-73

-          Park LE, Caogero RM, Harwin MJ, Di Raddo, A.M. redicting interest in cosmetic surgery: Interactive effects of appearance-based rejection sensitivity and negative appearance comments, Body Image, 2009: 6(3); 186-193.

-          Stefanovics, A., Potenza, N., Pietrzak, H. (2018). The physical and mental health burden of obesity in U.S. veterans: Results from the National Health and Resilience in Veterans Study, Journal of Psychiatric Research, 103: 112-119

 

-          Jansen PW, Mensah FK, Clifford SA, Tiemeier H, Nicholson JM, Wake M. (2013). Development of mental health problems and overweight between ages 4 and 11 years: A population-based longitudinal study of Australian children. Academic Pediatrics; 13: 159-67.

-          Davis CL1, Cooper S. Fitness, fatness, cognition, behavior, and academic achievement among overweight children: do cross-sectional associations correspond to exercise trial outcomes? Prev Med. 2011 Jun;52

-          Cooper Z, Fairburn CG, Hawker DM. (2003). ognitive behaveoral treatment of obesity: A clinician's guide. New York: Guilford Press; 2003.

-          Danielsen, Y.S., Nordhus, I.H., Juliusson, P.B., Mahle, M., & Pallesen, S. (2012). Effectofa family-based cognitive behavioural intervention on body mass index, self-esteem and symptoms of depression in children with obesity (aged 7-13): A randomised waiting list-controlled trial. Obesity Research & Clinical Practice, 7, 116-128.

-          Ferraro, F.K. and Holland, B.K. (2012) "Physician Evaluation of Obesity in Health Surveys: 'Who Are You Calling Fat?", Journal of Social Science& Medicine, 55:1401-1413.

-          Hendrie G, Sohonpal G, Lange K, Golley R. Change in the family food environment is associated with positive dietary change in children. Int J Behav Nutr Phys Act. 2013; 10:4.

-           Kaplan, S.,  Arnold, E.,  Irby, M. (2014). Family Systems Theory and Obesity Treatment: Applications for Clinicians, NIH Public Access, 6(1): 24-29

-          Major, B., Tomiayama, A., Hunger, J. (2017). The Negative and Bidirectional Effects of Weight Stigma on Health, OUP UNCORRECTED PROOF.

-          Maor, M. (2012) "Fat Women: The Mother-Daughter Relationship Revisited" Journal of Women Studies International Forum, 35:97-108.

Nora M, Guimarães M, Almeida R, Martins P, Gonçalves G, Santos M, et al. (2014).  Excess body mass index loss predicts metabolic s