بررسی تمثیل واستعاره تمثیلی در غزلیات سعدی
محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسینازنین بهاروند 1 , مسعود سپهوندی 2 , قاسم صحرایی 3
1 - دانشجوی دکتر زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خرم آباد، ایران
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خرم آباد، ایران
3 - دانشیار دانشگاه لرستان
کلید واژه: تمثیل, استعاره تمثیلی, غزلیات سعدی, استعاره,
چکیده مقاله :
استعاره تمثیلیه که از انواع تمثیل به شمار می رود از موضوعات اصلی بلاغت و مبحثی بحث بر انگیز است که ذهن بلاغیون را همیشه به خود معطوف کرده است تا در این حوزه به پژوهش بپردازند به گونه ای که امروزه روند پژوهش در این حیطه فعال تر و گسترده تر شده است و پژوهش ها نشان دهنده ی آن است که استعاره تمثیلیه که از رساترین انواع استعاره است و مجاز مرکب شمرده می شود، با دیگر موضوعات ادبی در هم آمیخته است به طوریکه در برخی کتب بلاغی استعاره تمثیلیه و تمثیل که (به معنی مثل آوردن و شبیه کردن چیزی به چیز دیگر است) را یکی دانسته اند زیرا تمثیل استعاره ی گسترش یافته است. استعاره ی تمثیلی که از کارآمد ترین ابزارهای بلاغی در شعر سعدی است به مناسبت های مختلف با شیوه های مختلف برای ابلاغ پیام از آن استفاده کرده است. در این پژوهش ضمن تعریف و تبیین تمثیل و استعاره تمثیلیه ابیاتی را از غزلیات سعدی انتخاب کرده و به بررسی و تحلیل آن پرداخته ایم که این برررسی نشان می دهد که سعدی از تمثیل و انواع آن در شعرش بهره برده است اما میزان استفاده از استعاره ی تمثیلی نسبت به دیگر انواع تمثیل آن بسامدکمتری دارد
Allegorical metaphor, which is considered as one of allegorical types , is one of the main topics of rhetoric and controversial topic that has always turned the minds of rhetoricans to conduct research in this area, so today the research process in this area has became more active and extensive and the research shows that the allegorical metaphor, as one of the most expressive type of metaphors considered to be compound imagery, is mixed with other literary subjects , so in some rhetorical books, allegorical metaphor and allegory , which means assimilation and comparison one thing with another as one thing because the allegory is an extended metaphor . Allegorical metaphor , which is one of the most useful rhetorical tools in Saadi's poetry , has been used on different occasions and in different ways to convey the message. In this research, while defining and explaining allegory and allegorical metaphor , we have selected verses from Saadi's Sonnets and analyzed them , which shows that Saadi used allegory and its types in this poetry, but the use of allegorical metaphor is less frequent than other types of allegory.
