تأثیر ادراک پایبندی به قرارداد روان‌شناختی بر عملکرد شهروندی سازمانی در کارکنان یک شرکت صنعتی: نقش میانجیگرانه وفاداری سازمانی

محورهای موضوعی : تربیتی

امیر همت پناه ¹ , علی مهداد ² , زهرا فارسی ³

1 - کارشناس ارشد روان‌شناسی صنعتی و سازمانی دانشگاه آزاد اسلامى واحد خوراسگان، اصفهان، ایران
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، گروه روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، واحد خوراسگان، اصفهان، ایران
3 - دانشیار دانشگاه علوم پزشکی آجا، دانشکده پرستاری، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1395/10/29 تاریخ پذیرش : 1396/11/25 تاریخ انتشار : 1397/03/01

کلید واژه: وفاداری سازمانی, عملکرد شهروندی سازمانی, قرارداد روانشناختی,

چکیده مقاله :

هدف این پژوهش بررسی رابطه ادراک پایبندی به قرارداد روانشناختی با عملکرد شهروندی سازمانی و نقش وفاداری سازمانی در یک شرکت صنعتی بود.در این پژوهش توصیفی – همبستگی 226 نفر از کارکنان یک شرکت صنعتی در سال 1393 از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه پایبندی به قراردادهای روانشناختی راسئو (1995)، پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی لی و آلن(2002) و پرسشنامه وفاداری سازمانی کومار و شکهار(2012) بودند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 و با استفاده از آمار توصیفی، تحلیلی شامل ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها نشان داد بین قرارداد روانشناختی(تبادلی و رابطه ای) با عملکرد شهروندی رابطه مثبت معناداری وجود داشت (01/0p

چکیده انگلیسی:

The objective of this study was to investigate the effect of perceived adherence to psychological contract on citizenship performance and mediating role of organizational loyalty among an industrial company. In this study, 226 people through conveniance sampling were selected. Tools included Rousseau Adherence to Psychological Contracts (1995), Lee and Allen Organizational Citizenship Behavior (2002) and Kumar and Shekhar Organizational Loyalty Questionnaire (2012). Data was analyzed with SPSS software (version 18) using descriptive-analytical statistics such as coefficient and Structural Equation. Results showed that There was a significant Direct effect on transactional psychological contract and organizational loyalty (p<0.01,0.001), and on relational psychological contract and organizational loyalty (p<0.05,0.06), and also on significant Direct effect organizational loyalty and the performance of the citizens (p<0.01, 0.001).The results of the structural equation analysis showed that transactional psychological contract and organizational loyalty first, and then through organizational loyalty effected theperformance of citizens and communicational psychological contract, also directly effected the performance of citizens. Hence, it can be concluded adherence to psychological contracts are important anticipations for the performance of corporation citizenship. on the other hand, Commitment to the psychological contract increases organizational loyalty and organizational loyalty provides all the conditions for performance of the citizens.

منابع و مأخذ:

بلالی دهکردی، س. (1389). رابطه بین قرارداد روانی با رفتارهای مدنی - سازمانی با توجه به نقش تعهد سازمانی در رضایت شغلی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان (اصفهان).

خوشنامی، ع. (1393). رابطة وفاداری سازمانی با ادراک بی‌عدالتی سازمانی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان).

جهانگیر مقدم، ک. (1391). رابطة بین رهبری اخلاقی با پایبندی به قراردادهای روان‌شناختی و رفتارهای شهروندی سازمانی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان (اصفهان).

ذکایی، م.(1370). نظریه‌های مبادله اجتماعی، مجله فرهنگ، 91، 117– 142.

سلیمانی، ش. (1393). رابطة پایبندی به قرارداد روان‌شناختی، حمایت سازمانی ادراک شده و وفاداری سازمانی با عملکرد شهروندی و عملکرد وظیفه. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان).

مهداد، ع؛ احمدپور،س؛گل پرور،م. (1392). رابطة چندگانه عدالت سازمانی ادراک شده و پایبندی به قراردادهای روان‌شناختی با رفتارهای شهروندی سازمان،فصلنامة مدیریت بهره‌وری، دوره 7،شماره 26، صفحه 125 – 146

نعامی، ع؛ هاشمی شیخ شبانی، ا؛ انصافداران، ف. (1392). بررسی رابطة علی تطابق در محیط کار با رفتارهای مدنی سازمانی و رفتارهای ضد تولید در محیط کار با میانجیگری انگیزش شغلی، فصلنامة مشاوره شغلی و سازمانی، دوره 5، شماره 16، صص 127-109.

Adler, P.A. (1988). Intense loyalty in organizations: A casestudy of college athletics. Administrative Science Quarterly, 33, 401-17.

Burney L., Henle, C. A., Widener, S. K. (2009). A path model examining the relations among strategic performance measurement system characteristic,organizational justice, and extra- and in-role performanceAccounting, Organizations and Society, 34,305–321.

Bolino, M. C., Turnley, W. H., Niehoff, B. P. (2004). The other side of the story: Reexamining prevailing assumptions about organizational citizenship behavior. Human Resource Management Review, 14, 229-246.

Bolino M.C., Turnley W.H Bloodgood J.M. (2002). Citizenship behavior and thecreation of social capital in organizations. Academy of Management Review, 27(4), 500-522.

Cantisano, G.T., Dominguez, J.F.M, & Garcia, J.L.C. (2007). Social comparison and perceived breach of psychological contract: Their effects on burnout in a multigroup analysis. The Spanish Journal of Psychology, 10(1), 122-130.

Carbajal Jenifer M. (2006). Influence of organizational culture on the relationship between psychological contract and organizational citizenship behaviorScience in Research & Development Management, School of Engineering and ManagementAir Force Institute of Technology, Faculty of Systems and Engineering Management,.2lt March 2006.

Cohen A,  Kol Y. (2004). "Professionalism and organizational citizenship behavior: An empirical examination among Israeli nurses", Journal of Managerial Psychology, 19) 4(, 386 - 405.

Hui c, lee C, Rousseau DM, Denise M. (2004). Psychological contract and organizational citizenship behavior in China: investigating generalizability and instrumentality. Journal of Applied Psychology, 89(2), 311-321.

Guzzo, R.A., Noonan, K.A., Elron, E. (1994). Expatriate managers and the psychological contract. Journal of Applied Psychology, 79, 617-626.

Jaqueline A-M, Coyle–Shapiro. (2002). A psychological contract perspective on organizational citizenship behavior. Journal of Organizational Behavior. 23, 927–946.

Lee, K. & Allen, N. J. (2002). Organizational citizenship behavior and workplace deviance: The role of affect and cognitions. Journal of Applied Psychology, 87: 131–142.

Muchinsky, P. M. (2012). Psychology Applied to Work (10^th ed). Wads Worth, USAoutcomes: combining meta-analysis and structure equation modePsicothema, 20(3), 487-496.

Mitchell, M. L. & Jolly, J. M. (2007). Research designsexplain. Thomson Wads Worth, USA: 6^th ed.

Rousseau, D. M. (2000). Psychological contract inventory: Technical Report. Heinz School of Public

Rousseau, D.M. (1995). Psychological contracts in organizations: understanding written and unwritten agreements. Sage, Newbury Park.

Sadig, S. (2014). Relationship between psychological contract violation supervisory support psychological contract breach and organizational citizenship behavior. Journal of Business and Management, 16 (3), 48 – 53.

Kumar, D.N.S. & Shekhar, N. (2012). Perspectives Envisaging Employee Loyalty: A Case Analysis. Journal of Management Research. 12(2), 100-112

Restubog, S.L.D., Hornsey, M.J., Bordia, P. and Esposo, S.R. (2008) Effects of Psychological Contract Breach on Organizational Citizenship Behaviour: Insights from the Group Value Model. The Journal of Management Studies, 45, 1377-1400.

Turnley WH, Feldman DC. (1999). the impact of psychological contract violations on exit, voice, loyalty, and neglect. Journal of Human Relations, 52(7), 895-922.

Van dyne, L., & Graham, J. (1994). Organizational citizenship behavior academy of management journal, academy of management, 37(4), 765-802.

Turnley H, bolino C, Lester W, Blood Good M. (2003). The impact of psychological contract fulfillment on the performance of in role and organizational citizenship behavior.journal of management, 29 (2), 187 -206.

Podsakoff P. M., MacKenzie S. B., Bommer W. H. (1996)Transformational leader behaviors and substitutes for leadership as determinants of employee satisfaction, commitment, trust and organizational citizenship behaviors. Journal of Management, 22(2), 259-298.