عملکرد علوم دانش‌آموزان ایرانی در مطالعه تیمز 2003 با توجه به متغیرهای فردی و خانوادگی
محورهای موضوعی : پژوهش در برنامه ریزی درسی
اعظم پهلوان‌صادق
1
()
ولی‌الله فرزاد
2
()
کلید واژه: تحلیل مسیر, نگرش نسبت به علوم, جنسیت, پیشرفت علوم, وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی خانواده, خودپندارۀ علوم,
چکیده مقاله :
تحقیق در مورد ابعاد مختلف پیشرفت تحصیلی همواره از امور مورد توجه پژوهشگران، کارشناسان تعلیم و تربیت و سازمانهای آموزشی بوده است. این پژوهش با استفاده از روش همبستگی و با هدف شناسایی متغیرهای پیش‌بینی‌کننده پیشرفت علوم و بر روی متغیرهای برون‌زای وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی خانواده و جنسیت و متغیرهای درون‌زای واسطه‌ای خودپندارۀ علوم و نگرش نسبت به علوم با استفاده از روش تحلیل مسیر صورت گرفته است. جامعۀ آماری پژوهش را کلیه دانش‌آموزان ایرانی پایه سوم دوره راهنمایی در سال تحصیلی 82 ـ1381به تعداد 1510787 نفر تشکیل می‌داد. نمونه این مطالعه با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای دو مرحله‌ای به تعداد 5413 نفر برآورد گردید. داده‌های مورد استفاده در این پژوهش، داده‌های تیمز 2003 دانش‌آموزان ایرانی و ابزار آن پرسشنامه‌های دانش‌آموزی بود. نتایج تحلیل‌ها پایایی و روایی قابل قبولی را برای ابزار ارائه داد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که متغیر خودپنداره علوم دانش‌آموزان ایرانی بر پیشرفت علوم آنها اثری مستقیم و معنادار و بر نگرش نسبت به علوم اثری معکوس و معنادار داشته است. همچنین متغیر وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی خانواده بر خودپنداره علوم و نگرش نسبت به علوم و پیشرفت علوم اثری مستقیم و معنادار را نشان داده است. متغیر نگرش نسبت به علوم بر پیشرفت علوم اثری مستقیم و معنادار و متغیر جنسیت بر نگرش نسبت به علوم و خودپنداره علوم نیز اثری معنادار و مستقیم داشته است.
The present study was conducted to investigate the effects of exogenous variables Socioeconomic status of family, gender and endogenous variables science self-concept, attitude towards science on the science achievement. The research has used Iranian students data from TIMSS 2003 . Path analysis showed that effect of science self-concept on science achievement was significant and direct and effect of this variable on attitude towards science was significant and indirect. Also effect of socioeconomic status of family on science self-concept and attitude towards science and science achievement was significant and direct. Effect of attitude towards science on science achievement was significant and direct and effect of gender on attitude towards science and science self-concept was significant and direct.
