مفهوم پردازی الگوهای برنامه ریزی درسی آموزش عالی: (تجربیات و دستاوردها )

محورهای موضوعی : پژوهش در برنامه ریزی درسی

طلعت دیبا واجاری ¹ (دانشگاه شهید بهشتی)
محمد یمنی دوزی سرخابی ² (دانشگاه شهید بهشتی)
محبوبه عارفی ³ (دانشگاه شهید بهشتی)
هاشم فردانش ⁴ (دانشگاه تربیت مدرس)

تاریخ دریافت : 1396/07/25 تاریخ پذیرش : 1396/07/25 تاریخ انتشار : 1390/07/01

کلید واژه: الگو های برنامه ریزی درسی, برنامه درسی, آموزش عالی, برنامه‌ریزی درسی در آموزش عالی,

چکیده مقاله :

برنامۀ درسی واژه‌ای است که در متون آموزش عالی کشورهای مختلف جهان چندان متداول نیست. مجموعۀ آثار منتشر شده در حوزۀ برنامۀ درسی آموزش عالی در قالب کتب و منابع جامع از تعداد انگشتان دست تجاوز نمی‌کند. این وضعیت در حوزۀ برنامه‌ریزی درسی در آموزش عالی ایران نیز روند مشابهی دارد. در این مقاله آنچه که مورد توجه است ریشه‌یابی، طبقه‌بندی و به نظم کشیدن پژوهش‌ها، مطالعات و گزارش‌هایی است که در طول زمان جدا از حیطۀ مطالعات برنامه‌ریزی درسی ـ اگرچه متأثر از آن در محیط دانشگاهها برای برنامه‌ریزی درسی در آموزش عالی شکل گرفته ـ توسعه یافته است و در حوزه‌های به‌ویژه علوم انسانی کاربرد دارد. بر این اساس برنامه‌ریزی درسی در آموزش عالی در قالب الگوهای مختلفی صورت می‌پذیرد. در این مقاله ضمن بررسی تجربیات و دیدگاههای عرضه شده در زمینۀ برنامه‌ریزی درسی آموزش عالی، نویسندگان تلاش کرده‌اند تا الگوهای ارائه شده را در قالب یکی از دسته‌ الگوهای تجویزی یا هنجاری، الگوهای توصیفی، الگوهای مفهومی و الگوهای راهبردی برنامه‌ریزی درسی در آموزش عالی طبقه‌بندی نمایند.

چکیده انگلیسی:

  Curriculum development in higher education is one of the modern domains of curriculum field and also it has been a missing element in higher education studies as well, because the curriculum has not seriously been engaged within higher education debate and policy formation and even in its practice. Curriculum design process in not yet properly reflective practice and then it is critical to conceptualize different attempts have been made to explore this process as a deliberative enterprise. This paper tries to conceptualize the different curriculum development models in higher education by using four approaches, i.e. the prescriptive approach, the descriptive approach conceptual and strategic approach models. To analyze the nature of different approaches, it attempts to clarify theoretical perspectives and the main characteristics of each approach and classifies curriculum development models which are under each approach. Then the relationship between prescriptive, the descriptive, conceptual and strategic approaches are illustrated. It is argued that these models reflects a historical evolution of dealing with curriculum in higher education settings, started from curriculum making and moving more and more on curriculum understanding