کارکرد اضطرار عرفانی در رشد و تعالی روانی

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

یداله نصراللهی ¹ , رحیم یوسفی ² , جعفر غیبی ³

1 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان،تبریز، ایران. نویسنده مسئول: [e-mail]
2 - دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.
3 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی(گرایش ادبیات عرفانی)، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز،ایران

تاریخ دریافت : 1402/10/01 تاریخ پذیرش : 1402/10/01 تاریخ انتشار : 1402/10/01

کلید واژه: عرفان, اضطرار, mysticism, Urgency, self-actualization, mystics, خودشکوفایی, عرفا, عقدۀ یونس, Jonah complex,

چکیده مقاله :

یکی از مفاهیم برجسته در عرفان اسلامی که جزو سنن الهی برای اصلاح و تربیت بشر است، سنت ابتلا است که عصاره آن در واژه اضطرار تبلور یافته است. درحقیقت، شخص مبتلا، به اضطرار افکنده می شود تا درصورت توجه و توبه، ضمن نجات از آن موقعیت خطیر، بصیرتی نو بیابد و در ادامه مسیر رشد و تعالی، از آن بهره مند شود. ما این موضوع را با مفاهیمی مانند عقده یونس و خودشکوفایی که از روان شناسی مکتب انسان گرایی وام گرفته ایم، تقویت کرده ایم، تا نقش و کارکرد ویژۀ اضطرار در عرفان اسلامی را که به نظر ما کشف ویژه عرفا از متون دینی و مؤلفۀ اصلی برای غلبه بر عقدۀ یونس و رسیدن به خودشکوفایی در عرفاست، معرفی نماییم. مطالب این مقاله به شیوۀ کتابخانه ای- اسنادی جمع آوری شده و به روش توصیفی- تحلیلی، صورت حصولی پذیرفته است. حاصل اینکه برآورده شدن نیاز فرد مضطر در سخت ترین شرایط به خاطر بریدن از دستاویزهای مادی و توکل کامل به وقوع می پیوندد که درنهایت موجب غلبه بر عقدۀ یونس و خودشکوفایی وی می شود.

چکیده انگلیسی:

One of the prominent concepts in Islamic mysticism, which is one of the divine traditions for the reform and education of human beings, is the tradition of entanglement, the principle of which is crystallized in the word "urgency". In fact, the afflicted person suffers from God, so if he pays attention and repents, while rescuing himself from that dangerous situation, he will gain new insight and enjoy it in the path of growth and excellence. We have reinforced this with concepts such as the "Jonah complex" and "self- actualization" borrowed from the psychology of the school of humanism to emphasize the special role of urgency in Islamic mysticism, which we believe mystics derive from religious books. They have discovered and urgency is the main factor in overcoming the Jonah complex and achieving self-realization in mysticism. The contents of this article have been collected through library, documentary and descriptive-analytical methods. As a result, meeting the needs of the anxious person in the most difficult situations occurs due to the cessation of material excuses and complete trust, which ultimately leads to overcoming the Jonah complex and self- actualization