دیدگاه‌های علاءالدولة سمنانی دربارة بودیزم و بوداییان
محورهای موضوعی : عرفان اسلامی
سیده فاطمه زارع حسینی
1
(استادیار گروه ادیان و عرفان، دانشکدة الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد.zareh-h@um.ac.ir)
کلید واژه: تناسخ, Buddhism, علاءالدولة سمنانی, بودیزم, بوداییان, بخشی, Ala ̓ al- Dawla Simnani, Buddhists, Bakhshi, transmigration,
چکیده مقاله :
علاءالدولة سمنانی- صوفی بلندآوازه و برجستة سده های هفتم و هشتم هجری ایران- سال ها پیش از ورود به تصوف، از نوجوانی وارد دستگاه ارغون، ایلخان متعصب بودایی شد و حدود ده سال از عمر خویش را در معیّت و صحبت او به سر برد و طی این مدت نسبتاً طولانی مجالی مناسب برای آشنایی و هم سخنی مستقیم با بوداییان، بویژه روحانیان و بخشیان بودایی و آگاهی از باورها و اعمال بوداییان به دست آورد. همچنین وی بنا به ادعای خودش، به خاطر تسلط بر زبان های ترکی و مغولی توانسته بود منابع بودایی را مطالعه نماید. بنابراین انتظار می رود که اطلاعات و دانسته های سمنانی از آیین بودا و راه و روش و معتقدات روحانیان بودایی در برخی از آثارش به نحو قابل توجهی راه پیدا کرده باشد. نظر به آن که بررسی بودیزم در آثار سمنانی موضوعی جدید است و فقط در چند اثر به صورت پراکنده و ناکافی بدان پرداخته شده است. در این پژوهش سعی بر آن است تا از طریق مطالعه، بررسی و تحلیل اشارات و عبارات سمنانی دربارة بودیزم و بوداییان که در شماری از نوشته هایش منعکس شده است بتوانیم به دیدگاه های در باب بودا، بوداییان و باورهای بودایی دست یابیم تا ضمن بررسی انتقادی اطلاعات سمنانی در این زمینه، جنبه هایی از سرگذشت نیمه روشن آیین بودا و بوداییان در ایران نیز آشکار گردد.
Ala’ al-Dawlah Simnani, one of the most famous Sufis of the eight-century (A.H.) Iran, who spent over ten years of his life as a courtier at the Ilkhanid court, and who, since his teenage years, was a cherished companion of the emperor Arghun, had the proper opportunity of being in direct contact with Buddhists, particularly their priests, as well as of getting familiar with their beliefs and practices. Moreover, due to his perfect knowledge of Turkish and Mongol languages, he could refer to the Buddhist sources directly. Bearing these factors in mind, it is expected that one finds Simnani’s knowledge on Buddhism and Buddhist practices reflected in his works. Considering the fact that the examination of Buddhism in the works of Simnani is an unprecedented task, and so far, it has been discussed insufficiently in very few works, the present research, through the examination and analysis of Simnani’s words on and references to Buddhism and Buddhists in his works, aims to study Simnani’s viewpoint and position toward Buddha, Buddhists and their beliefs, as well as to make clear certain aspects of the unclear story of Buddhism and Buddhists in Iran.
_||_
