پراکنش فضایی جمعیت شته غلات(Hom., Aphididae) Sitobion avenae در مزارع گندم دیم دهلران

محورهای موضوعی : گیاه پزشکی

مهدی شعبانی پور ¹ ()
عزیزاله مختاری ² ()
فاطمه بیدرنامنی ³ ()

تاریخ دریافت : 1393/06/18 تاریخ پذیرش : 1394/03/07 تاریخ انتشار : 1393/09/01

کلید واژه: Wheat, Population, گندم, شته, Aphid, جمعیت, spatial distribution, پراکنش فضایی,

چکیده مقاله :

شته سبز گندم (F.) Sitobion avenae گونه ای مهم در آلودگی خوشه های گندم منطقه دهلران است.به منظور بررسی تراکم و پراکنش فضایی جمعیت شته سبز گندم روی خوشه های گندم (Triticum aestivum L.) طی دو فصل زراعی 1389 و 1390 از پنج مزرعه ی گندم پاییزه در اطراف دهلران، نمونه برداری هفتگی به عمل آمد. با استفاده از شاخص ها و مدل های مختلف، پراکنش فضایی مراحل مختلف نشو و نمایی شته ها با مطابقت داده ها با توزیع پویسون (تصادفی) و دوجمله ای منفی (تجمعی) برآورد شد. بر اساس مقادیر ضرایب تبیین و F، مدل تیلور برای برآورد پراکنش فضایی شته ها از مدل ایوائو مناسب تر بود و مقدار ضریب b از 102/1 برای ماده های بالدار تا 463/1 برای ماده های بدون بال نوسان داشت. سایر شاخص های پراکنش و مدل های توزیع فضایی نیز حاکی از تجمعی بودن پراکنش جمعیت شته ها روی خوشه ها و برازش آن با توزیع دو جمله ای منفی در بسیاری از مقاطع فصل زراعی بود. شته های بالغ بالدار در مقایسه با سایر مراحل نشوونمایی، برای نشان دادن پراکنش تصادفی تمایل بیشتری داشتند.

چکیده انگلیسی:

Sitobion avenae (F.) is an important species infesting wheat spikes in region Dehloran, Iran. To evaluate the spatial distribution of O. avenae on wheat, weekly samplings were carried out from five winter wheat fields around Dehloran throughout 2010-2011. Spatial distribution of different developmental stages and morphs of the aphid were described by fitting data to Poisson (random) and negative binomial (clumped) distributions. Based on R2 and F of regression analysis, Taylor’s power law provided a more adequate description of variance/mean relationships than Iwao’s patchiness regression model, and the b values ranged from 1.102 (alate adults) to 1.463 (apterous adults). Other distribution indexes and spatial distribution models showed the cumulative distribution of aphid population on clusters and fitting to negative binominal distribution in many section of season. Mature winged aphids were more likely to show a random distribution compared to other developmental stages.  

منابع و مأخذ:

Afrouz, F. Talebi, A.A. & Fathipour, Y. 2011. A study thermal requirement aphids Sitobion avenae and parasitoids aphids Praon volucre (Hym: Braconidae). Journal of Plant Protection Science Iran. 43(1): 143-145.

Afshari A., Dastaran M., 2010.  Density, Spatial distribution and sequential sampling plans for cereal aphids infesting wheat spike in Gorgan, northern Iran. Plant Protection. – Scientific Journal of Agriculture (Plant Protection),32: 89-102.

Akhtar, I.H., Javed, H., & Shakoor, A. 2004. Microclimatic morphs and plant distribution analysis of cereal aphids on wheat. Asian Journal of Plant Science, 3(5): 539-543.

Brewer, M.J., & Elliot, N.C. 2004. Biological control of cereal aphids in North America and mediating effect of host plant and habitat manipulations. Annual Reviewof Entomology, 42: 219-242.

Brower, J.E. & Zar,J.H. 1977. Field and Laboratory Methods for General Ecology. Brown Company Publishers.

 Boeve, P., & Weiss, M. 1998. Spatial distribution and sampling plan with fixed levels of precision for cereal aphids (Homoptera: Aphididae) infested spring wheat. Canadian Entomologist, 139(1): 66-77.

Burgio, G., Cornale, R., Cavazzuti, C., & Pozzati, M. 1995. Spatial distribution and binomial sampling of Sitobion avenae and Rhopalosiphum padi L. (Homoptera: Aphididae) infesting wheat in northern Italy. Bollettino dell'Istituto di Entomologiadella Università di Bologna, 50: 15-27.

Butts, R. & Schaalje, G.B. 1994. Spatial distribution of fall populations of Russian wheat aphid (Hom.:Aphididae) in winter wheat. Journal of Economic Entomology. 87(5): 1230-1236.

Chambers, R.J., Sunderland, K.D., Stacey, D.L., & Wyatt, I.J. 1986. Control of cereal aphids in winter wheat by natural enemies: aphid-specific predators, parasitoids and pathogenic fungi. Annals of Applied Biology, 108(2): 219-223.

Elliott, N.C., & Kieckhefer, R.W. 1986. Spatial distributions of cereal aphids (Homoptera: Aphididae) in winter wheat and spring oats in South Dakota. Environmental Entomology, 16: 896-901.

Feng, M.G., & Nowierski, R.M. 1992. Spatial distribution and sampling plans for four species of cereal aphids (Homoptera: Aphididae) infesting spring wheat in southwestern Idaho. Journal of Economic Entomology, 85(3): 830-837.

Feng, M.G., Nowierski, R.M., Zeng, Z., & Scharen, A.L. 1993. Estimation of population density of the Russian wheat aphid (Homoptera: Aphididae) from the proportion of grain tillers with different tally threshold of aphids. Journal ofEconomic Entomology, 86 (2): 427-435.

Fievet V., Dedryver C.A., Plantagenest M., Simon J.C., Outremany. 2007.  Aphid colony turn-over influences the spatial distribution of the spatial distribution of the grain aphid Sitobion avenae over the wheat growing season. - Agricultural and ForestEntomology. 9: 125-134.

Forsythe, H.P. & Gyrisco. G.C. 1964. The spatial pattern of the pera aphid in alfalfa fields. Journal of Economics Entomology. 56:104-107.