تصویرهای هنری در غزل های عاشورایی های سعید بیابانکی

محورهای موضوعی : ادبیات فارسی

کتایون حبیبی ¹ , کبری نودهی ²

1 - زبان و ادبیات فارسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان،گرگان،ایران.

تاریخ دریافت : 1398/10/29 تاریخ پذیرش : 1399/04/03 تاریخ انتشار : 1399/12/01

کلید واژه: تصویرگری, سعید بیابانکی, جامه دران, غزل های عاشورایی,

چکیده مقاله :

واقعة‌ عاشورا، همواره مورد توجه نویسندگان و شاعران بوده است. پس از انقلاب اسلامی نیز شاعران به شعر عاشورایی توجه بیشتری نشان دادند. از زمرة این شاعران، در دورة معاصر می‌توان سعید بیابانکی را نام برد. پژوهش حاضر، به بررسی، تحلیل و نقد غزل‌های عاشورایی این شاعر، از منظر تصویرهای هنری و مضمون ، بر اساس کتاب جامه دران با روش توصیفی- تحلیلی پرداخته تا تصاویر و مضامین آن را بیان کند. آشنایی با شاعران برجسته عاشورایی معاصر، شناسایی غزل‌های عاشورایی شاخص پس از انقلاب و نیز بهره-گیری از زبان تصویری برای تبیین مفاهیم عاشورایی در قالب غزل، نشان از اهمّیّت این پژوهش است. بررسی و مطالعه این مجموعه نشان می‌دهد که شاعر مفاهیمی چون عطش، شهادت و مظلومیت سید‌الشهدا(ع) و یاران وفادارش را با بهره‌گیری از عوامل تصویرساز در محور افقی به تصویرکشیده که نماد و استعاره در رأس آن است. روش مورد استفاده در این پژوهش تفصیلی تحلیلی (کتابخانه ای) است.

چکیده انگلیسی:

Ashura has always been the focus of writers and poets. After the Islamic Revolution poets paid more attention to Ashura poetry. Among these poets, Saeed Biabanki can be named in the contemporary era. The present study investigates, analyzes and critiques the Ashura poetry of this poet from the point of view of artistic and thematic images based on descriptive-analytic method in order to express its images and themes. Familiarity with prominent contemporary Ashura poets, identification of prominent post-revolutionary Ashura sonnets, and the use of visual language to explain the concepts of Ashura in the form of sonnets, are important in this research. The study of this collection shows that the poet portrayed the concepts of thirst, martyrdom and oppression of Sayyid al-Shohada (AS) and his loyal companions by utilizing imaginative factors on the horizontal axis, with symbol and metaphor at the top. The method used in this study is detailed analytical (library).

منابع و مأخذ:

منابع و مآخذ

الف. کتاب­

1ـ قرآن­کریم، ترجمه بهاالدین خرمشاهی، چاپ چهارم، تهران: نیلوفر و جامی، 1381.

2ـ انصاری، نرگس. عاشورا در آیینه شعر معاصر (بررسی و تحلیل شعرهای عاشورایی فارسی و عربی). چاپ اول، تهران: مجتمع فرهنگی عاشورا، 1389.

3ـ بیابانکی، سعید. جامه­دران. چاپ پنجم، تهران: فصل پنجم، 1395.

4ـ حسینخانی، نورالله. خورشید بر نیزه. تهران: نشرخیرالله، 1387.

5ـ داودی، سعید، رستم­نژاد، مهدی. عاشورا، ریشه­ها، انگیزه­ها، رویدادها و پیامدها. قم: انتشارات امام علی‏بن‏ابی­طالب، 1387.

6ـ سنگری، محمدرضا. آیینه در کربلاست. پژوهش و نگارش نو از باز شناخت نهضت عاشورا، چاپ دوم، تهران: انتشارات قربانی، 1389.

7ـ شفیعی­کدکنی، محمدرضا. صور خیال و شعر فارسی. چاپ نهم، تهران: آگاه، 1383.

8ـ ــــــــــــ ، ـــــــ . شعر. چاپ نهم، تهران: آگاه، 1385.

9ـ علایی، سعید. جریان‏شناسی شعر انقلاب اسلامی. چاپ اول، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387.

10ـ قمی، عباس، منتهی­الامال، تهران: پیام عدالت، 1386.

11ـ کافی، غلامرضا، شرح منظومه ظهر، تهران: مجتمع فرهنگی عاشورا، 1386.

12ـ گروه حدیث پژوهشکدة باقر­العلوم. مقتل امام حسین(ع)، ترجمه جواد محدثی، تهران: انتشارات بین‏الملل، 1387.

13ـ محمدزمانی، جواد، فرهنگ­نامه هنر و ادبیات آیینی، جلد 7، تهران: دانشگاه آزاد، 1393.

ب. مقاله­:

پاک­نیا، عبدالکریم، «فرازهایی از زندگی عقیله­ی بنی هاشم»، مبلغان، شمارة 31، 1381، صص 12-22.

ج. سایت­ اینترنتی:

بیابانکی، سعید، 18 اکتبر 2017، سایت ویکی پدیا به نشانی:

Htt: //www. fa. wikipedia. org/