زیبایی شناسی محتوایی شعر فروغ فرخزاد
محورهای موضوعی : ادبیات فارسیمعصومه موسوی ساداتی 1 , کامران پاشایی فخری 2 , پروانه عادل‏زاده 3
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
2 - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، گروه زبان و ادبیات فارسی، تبریز، ایران.
3 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، گروه زبان و ادبیات فارسی، تبریز، ایران.
کلید واژه: شعر معاصر, آرمانخواهی, aesthetics, Idealism, دغدغه&rlm, های اجتماعی, social challenges, زیبایی&rlm, شناسی,
چکیده مقاله :
این تحقیق با هدف بررسی عناصر و کارکردهای محتوایی شعر فروغ و تأثیر آن ها در برجستگی مفهوم شعر او و القای معانی آن به مخاطب انجام گرفته است. در این راستا نوع به کارگیری زبان و آگاهی از توانمندی های آن، از مهم ترین ویژگی‌های یک شاعر می باشد. بحث محوری این مقاله بررسی زیبایی هایی است که به شعرهای فروغ از لحاظ محتوایی جلوه خاصی بخشیده و او را در میان هم رتبگان و هم عصران ممتاز نموده است و هدف آن توضیح چیستی زیبایی و نحوه درک ما از آن و نیز تحلیل آن زیبایی ها می باشد. روش این پژوهش به صورت توصیفی ـ تحلیلی است که مطالب آن از طریق کتابخانه ای جمع آوری شده است. فرخ زاد از جمله شاعرانی است که با بهره گیری از زبان و ساخت ترکیبات تازه توانست دغدغه های اجتماعی و آرمان خواهی خود را به گوش همه برساند. فرخ زاد هیچ گاه محتوا و مضمون را قربانی وزن نکرده است. از جمله شاخصه های زیبایی که می توان در شعرهای فروغ در جهت القای مفاهیم و محتوا اشاره کرد: مفهوم گرایی و آرمان خواهی، استفاده از طنز، کلیّت گرایی، استفاده از جلوه های زندگی معاصر و دغدغه های اجتماعی فروغ است.
This research was conducted in order to examine the content functions and elements of the Farrokhzad poetry and their impact in the accentuation of the concepts of her poems and denote the meaning to the reader. Application of language and awareness on its capabilities is considered as one of the most important characteristics of a poet. This articles has examined the aspects of beauty which have offered Frough poetry a specific manifestation from content perspective and distinguished her from her contemporary poets. This research aim was to explain the nature of beauty and our perception and analyze the aspects of beauty. The research method was descriptive and analytical and the data were collected by documentary method. Frough Farrokhzad is one of the poets who could announce social challenges and her idealism by employing language and making new compounds and in this regard, she never sacrificed content and concept for meter. Of the aspects of beauty in the poems of Frough Farrokhzad employed for denoting contents and concepts, it can be referred to conceptualization, idealism, satire, universalism, contemporary life manifestations and social challenges.
منابع و مآخذ
1ـ اسماعیلی، امیر. جاودانه فروغ فرخزاد. تهران: مرجان، 1347.
2ـ باقری، مهری. مقدمات زبانشناسی. تهران: قطره، چاپ چهارم، 1380.
3ـ براهنی، رضا. طلا در مس. چاپخانه مهر، 1344.
4ـ بلغاری، حسن. معنا و مفهوم «زیبایی» المناظر و تنقیح المناظر. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1336.
5ـ پاینده، حسین. گفتمان نقد. پاینده، چاپ اول نشر روزگار، 1382.
6ـ حقوقی، محمد. شعر زمان ما. تهران: نگاه، چاپ پنجم، 1379.
7ـ حسن لی، کاووس. گونههای نوآوری در شعر معاصر. تهران: ثالث، 1391.
8ـ رضایی، سپیده. زندگی فروخ فرخزاد. تهران: توسّعه، 1381.
9ـ زرقانی، مهدی. چشم‌انداز شعر معاصر ایران. ناشر ثالث، چاپ دوم، 1384.
10ـ سوانه پیر. (ابوالقاسمی، محمدرضا). مبانی زیباشناسی. تهران: نشر ماهی، 1388.
11ـ شارل لالو. زیباشناسی تحلیلی. مترجم علینقی وزیری، تهران: انتشارات دانشگاه، 1336.
12 شفیعیکدکنی، محمدرضا. رستاخیز کلمات. تهران: نشر سخن، 1391.
13ـ شریفی، محمد. فرهنگ ادبیات فارسی. تهران: البرز، 1391.
14ـ شمیسا، سیروس. معانی بیان. تهران: نشر میترا، 1373.
15ـ صیادکوه، اکبر. مقدمهای بر نقد زیباییشناسی سعدی. نشر روزگار، 1386.
16ـ صفوی، کوروش. از زبانشناسی به ادبیات. تهران: چشمه، 1373.
17ـ طاهباز، سیروس. درباره شعر و شاعری. تهران: دفترهای زمانه، چاپ سوم، 1368.
18ـ علایی، مشیت. جستارهایی در زیباییشناسی هرمنوتیک و ساختارشکنی. تهران: اختران، چاپ اول، 1387.
19ـ عقدایی، تورج. نقش خیال. زنجان: نیکان، 1381.
20ـ فرخزاد، فروغ. تولدی دیگر. چاپ هیجدهم، انتشارات مروارید، 1371.
21ـ کروچه، بندتو. کلیات زیباشناسی. مترجم فواد روحانی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1381.
22ـ مارکژیمنز (محمدرضا ابوالقاسمی). زیباییشناسی چیست. تهران: نشر ماهی، چاپ سوم، 1393.
23ـ مرادی کوچی، شهناز. شناخت نامه فروغ فرخزاد. چاپ اول، نشر قطره، 1379.
24ـ مختاری، محمد. انسان در شعر معاصر. تهران: انتشارات نو، 1391.
25ـ شمیسا، سیروس. نگاهی به فروخ فرخزاد. تهران: مروارید، 1374.
مقالات:
1ـ صهبا، فروغ. مبانی زیباییشناسی شعر. نشریه علوم اجتماعی و انسانی (ویژهنامه زبان و ادبیات فارسی) دانشگاه شیراز، 1384، دوره 22، شماره3 (پیاپی) صص 90 – 109.
2ـ قاری، عالیپور؛ محمدرضا، کامین. بررسی جنبههای رتوریک و زیباییشناسی شعر فروغ فرخزاد، فصلنامه زیباییشناسی ادبی، دوره 5، شماره 17، 1392، صفحه 155ـ 178.
3ـ کامبوزیا، عالیه؛ غلوی، فاطمه. زمان در شعر فروخ فرخزاد، سریرسخن، مجموعه مقالات دومین همایش پژوهشهای زبان ادبیات فارسی دانشگاه تهران، 1374، صص 397ـ406.
4ـ بختیاری، محمدرضا. نگاهی به شعر و اندیشه فروغ فرخزاد. فصلنامه پژوهشهای ادبی و بلاغی، سال دوم، شماره 8، 1393، صفحات 87ـ 108.
[4]. Alexander Gottlieb Baumgarten
االکساندر گوتلیب باومگارتن یک فیلسوف اهل آلمان بود. وی در زیباییشناسی شهرت داشت.
[5]. (G. T. Fechner) فیخنر یا فیشنر آلمانی (1887. 1801)
_||_