بررسی اثر ارقام مختلف گندم نان بر نوسانات رشد جمعیت سوسک کشیش Rhyzopertha dominica (Col: Bostrychidae) در شرایط انبار

محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایان

کبیر عیدوزهی ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد، حشره شناسی کشاورزی، دانشگاه زابل، ایران)
سلیمان خرمالی ² (بخش تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، ایران)
سلطان رون ³ (گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران)
عباس خانی ⁴ (گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران)

تاریخ دریافت : 1392/06/24 تاریخ پذیرش : 1393/02/17 تاریخ انتشار : 1394/06/01

کلید واژه: ارقام گندم, سوسک کشیش, مقاومت گیاهان, Rhyzopertha dominica, plant resistance, wheat variety,

چکیده مقاله :

سوسک کشیش، Rhyzopertha dominica F .یکی از آفات انباری مهم در استان گلستان است. یکی از ایمن ترین روش های کاهش خسارت آفات انباری، استفاده از ارقام مقاوم است. در این آزمایش مقاومت هشت رقم و لاین گندم: کوهدشت، زاگرس، مروارید، دریا، پاستور، لاین 17، لاین A و19-80-N، بر تعداد حشرات زنده، مرده و نرخ رشد جمعیت سوسک کشیش مورد بررسی قرار گرفت. مقدار 100 گرم گندم در ظرف شیشه ای کوچک ریخته و تعداد 10عدد آفت رها سازی و در شرایط انبار نگه داری شد. نمونه برداری هر 10-7 روز یک بار انجام شد. داده ها با نرم افزار SAS به صورت کرت خرد شده در زمان تجزیه گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تعداد حشره زنده و نرخ رشد آفات در ارقام مختلف گندم دارای اختلاف معنی دار بود (01/0>.(P اما در تعداد حشره مرده اختلاف معنی دار مشاهده نشد. مقایسه میانگین های صفات مورد بررسی در ارقام گندم نشان داد که رقم زاگرس با دارا بودن بیشترین میانگین (25/31 عدد) حشرات زنده، حشرات مرده (25/4 عدد) و نرخ رشد بالا (25/0) حساس ترین رقم بود. رقم مروارید با کمترین تعداد حشرات زنده ، مرده و همچنین رشد جمعیت بسیار کم (01/0) مقاوم ترین رقم در بین ارقام بررسی شده بود.

چکیده انگلیسی:

Lesser grain borer, Rhyzopertha dominica F. is one the most important pests in Golestan province. One of the method to reduce the pest damage is using resistant cultivars. In this experiment the effect of eight cultivars and lines of wheat such as Kouhdasht, Zagros, Morvarid, Darya, Pastor, Line 17 and N-80-19, on number of live and dead adults and populatioin growth rate of lesser grain borer was studied. One hundred gram of wheat was placed in a crystal container and 10 adults were put on each container and kept under stored condition. Sampling was done every each 7 to 10 days intervals. Data were analyzied using SAS program in split-plot in time design. Analysis of variance showed that number of a live adults and population growth rate in wheat cultivars were significantly different (p <0.01). But no significant differece in number of dead adults. Was observed mean comparison of traits in wheat cultivars showed that Zagros variety had the highest mean of live insects (31.25), dead insects(4.25) and growth rate (00.25) was the most sensitive cultivar. Among the studied cultivars, Morvarid have the lowest mean of live insects and low population growth rate (0.01) Therefor it is the most resistant cultivar among the cultivars tested in this experiant.