مطالعه اثر دور آبیاری و اندازه بنه مادری بر عملکرد گل و بنه ‏های‏ دختری در زعفران

محورهای موضوعی : فناوری های تولید پایدار

هادی احمدی ¹ (دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی زراعت، واحد گناباد، دانشگاه آزاد اسلامی، گناباد، خراسان رضوی، ایران)
مسعود امینی ² (استادیار گروه مهندسی زراعت، واحد گناباد، دانشگاه آزاد اسلامی، گناباد، خراسان رضوی، ایران)
فرشید وزین ³ (استادیار گروه مهندسی زراعت، واحد گناباد، دانشگاه آزاد اسلامی، گناباد، خراسان رضوی، ایران)
احد مدنی ⁴ (استادیار گروه مهندسی زراعت، واحد گناباد، دانشگاه آزاد اسلامی، گناباد، خراسان رضوی، ایران)

تاریخ دریافت : 1400/10/16 تاریخ پذیرش : 1400/11/11 تاریخ انتشار : 1400/12/01

کلید واژه: تنش خشکی, آبیاری, وزن بنه, زعفران,

چکیده مقاله :

زعفران یکی از محصولات استراتژیک کشور محسوب می باشد که علاوه بر اشتغالزایی یکی از محصولات اقتصادی مهم محسوب می شود که برخی تنش محیطی مانند خشکی و برخی عملیات های زراعی نا مناسب عملکرد آن را محدود می کند. با هدف مطالعه تأثیر دور آبیاری و اندازه بنه های مادری بر عملکرد گل و بنه در زعفران، آزمایشی در تربت حیدریه طی سال زراعی 1395 به صورت کرت های نواری با 3 تکرار اجرا گردید. عامل افقی دور آبیاری (2 ، 3 و 4 هفته) و عامل عمودی وزن بنه مادری (کمتر از 4؛ 4 تا 8؛ 8 تا 12؛ 12 تا 16 گرم) بود. اثر متقابل دور آبیاری و اندازه بنه دختری بر صفات گل غیر معنی دار و بر صفات بنه های دختری معنی دار بود. در بنه های مادری کمتر از 4 گرم و 4 تا 8 گرم، دور آبیاری تأثیری بر وزن خشک بنه های دختری در هر واحد سطح نداشت. آبیاری بنه های مادری 8 تا 12 گرم و 12 تا 18 گرم با فاصله دو هفته یکبار به ترتیب موجب تولید 3689 گرم و 4230 گرم بنه دختری در واحد سطح گردید که در مقایسه با دور آبیاری چهار هفته ای به ترتیب 7/5 و 4/9 درصد بیشتر بود. در بنه های مادری کمتر از 4 گرم ، دور آبیاری دو هفته در مقایسه با دور آبیاری چهار هفته تعداد بنه دختری در واحد سطح را 7/5 درصد افزایش و قطر بنه های دختری را 9/5 درصد کاهش داد اما در سایر اندازه های بنه مادری، اختلافی بین دورهای آبیاری از نظر تعداد بنه دختری در واحد سطح و قطر بنه های دختری دیده نشد. نتایج تحقیق پیشنهاد می کند که کاهش فاصله آبیاری (دور آبیاری از چهار و سه هفته به دو هفته) و کاشت بنه های مادری با وزن بیشتر از 8 گرم می تواند منجر به تولید بنه های دختری مرغوب و درشت تر شود که این امر از طریق افزایش عملکرد گل و کاهش طول مدت بهره برداری از مزارع زعفران ، بهبود درآمد اقتصادی کشاورزان را به دنبال خواهد داشت.

چکیده انگلیسی:

In order to study the effect of irrigation cycle and size of mother corms on flower yield and daughter corms in saffron, an experiment was conducted in Ghaen region in 2016 crop year using a split plot design. The main factor was irrigation cycles (2, 3 and 4 weeks) and the secondary factor was the size of corm (less than 4 g, 4 to 8 g, 8 to 12 and 12 to 16 g). The interaction effect of irrigation cycle and pistachio size on flower-related traits was insignificant and on female pistachio-related traits was significant. In mother corms less than 4 g and 4 to 8 g, irrigation cycle had no effect on the dry weight of daughter corms produced per square meter. Irrigation of mother corms 8 to 12 g and 12 to 18 g every two weeks, respectively, produced 3689 g and 4230 g of female corm per square meter, which increased by 7.5 and 9, respectively, compared to the four-week irrigation cycle. / 4% of this adjective. In mother corms less than 4 g, the two-week irrigation cycle increased the number of female corms per square by 7.5% compared to the four-week irrigation period and decreased the diameter of female corms by 9.5%, but in other sizes of mother corms There was no difference between irrigation cycles in terms of number of female corms per square meter and diameter of female corms.