بررسی پایداری ژرم پلاسم‌های عدس با استفاده ازآماره های پارامتری در شرایط دیم

محورهای موضوعی : فناوری های تولید پایدار

محمد رسولی ¹ , فریبرز اینانلو مرانلو ²

1 - استادیار گروه اصلاح نباتات، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران
2 - گروه اصلاح نباتات،واحد تاکستان،دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان،ایران

تاریخ دریافت : 1402/03/15 تاریخ پذیرش : 1402/03/31 تاریخ انتشار : 1402/03/31

کلید واژه: عدس, پایداری عملکرد, اکوتیپ,

چکیده مقاله :

به‌منظور ارزیابی پایداری عملکرد اکوتیپ‌های عدس در استان قزوین، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های تصادفی در شش تاریخ کاشت با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات حفاظت خاک و آب دانشگاه تهران در اراضی دیم کوهین به اجرا در آمد نتایج تجزیه واریانس مرکب اختلاف معنی‌داری بین محیط‌ها، ژنوتیپ‌ها و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط نشان داد. نتایج تجزیه آماره های پارامتری نشان داد که در روش ابرهارت و راسل ژنوتیپ سبز پردیس با بیشترین عملکرد و شیب‌خط دارای سازگاری خاص به کشت پائیزه و ژنوتیپ FILIP 2004-31L با شیب‌خط نزدیک به یک، ژنوتیپ مطلوب بودند. بر اساس اکوالانس ریک و واریانس پایداری شوکلا، ژنوتیپ FILIP 2004-31L پایدارترین و سبز پردیس ناپایدارترین ژنوتیپ بوددند. برطبق پارامترهای پلیستد پیتر سونθᵢ ژنوتیپ‌های7،14،5و 6 با داشتن کمترین میزان θᵢپایدارترند و ازنظر پارامتر پلیستد θ₍ᵢ₎ و ژنوتیپ‌های 7،14، 5 و 6 با داشتن بیشترین میزان واریانس GE پایدارترند. همچنین ازنظر پارامتر فرانسیس و کاننبرگ CVi ژنوتیپ‌هایی با مقدار پایین ضریب تغییرات واریانس محیطی (EV) و متوسط عملکرد بالا مطلوب ترین به نظر می‎رسند. ژنوتیپ‌های 4،1 و8 پایدارترند. در مجموع ژنوتیپ 7 با داشتن انحراف رگرسیون پایین bi=1.04، اکوالانس ریک (Wi2)، و اریانس محیطی رومرو، پلستید پیترسونθᵢ پایین و عملکرد مطلوب نسبی به‌عنوان ژنوتیپ پایدار محسوب می‌گردد.

چکیده انگلیسی:

In order to evaluate the stability of the performance of lentil ecotypes in Qazvin province, an experiment in the form of a randomized blocks design was carried out in six planting dates with three replications at the soil and water conservation research station of Tehran University in Kohin rainfed lands. The results of composite variance analysis showed a significant difference between the environments, genotypes and the genotype × environment interaction. The results of parametric statistics analysis showed that According to the berhart and Russell method, the Pardis green genotype with the highest yield and line slope has special adaptability to Autumn planting, and the FILIP 2004-31L genotype with a line slope close to one was a desirable and stable genotype. Based on Rick's equivalence and stability variance of Shukla, FILIP 2004-31L genotype was the most stable and Sabz Pardis were the most unstable genotype .According to Plaisted Peterson parameters θᵢ, genotypes 7, 14, 5, and 6 with the lowest amount of θᵢ are more stable and in terms parameter Plaisted θ₍ᵢ₎ and genotypes 7, 14, 5,and 6 are more stable with the highest amount of GE variance. Also, according to Francis and Kanenberg CVi parameter, genotypes with low coefficient of variation of environmental variance (EV) and Average high yield seems to be the most desirable. Genotypes 4, 1, and 8 are more stable. In total, genotype 7 having a low regression deviation bi=1.04, Rick's equivalence (Wi2), and Romero's environmental variance, Peterson's plastid θᵢ is low and relatively favorable performance is considered as a stable genotype.