نقش راهبردی بانوی قهرمان کربلاء در اشعار شاعران مسیحی عرب معاصر

محورهای موضوعی : ادبیات عرب

مریم رحمتی ترکاشوند ¹ (دانشگاه رازی کرمانشاه، گروه زبان و ادبیات عرب، کرمانشاه، ایران.)
جبار آذربار ² (دانشگاه رازی کرمانشاه، گروه زبان و ادبیات عرب، کرمانشاه، ایران.)
فاطمه فیض الهی ³ (دانشگاه رازی کرمانشاه، گروه زبان و ادبیات عرب، کرمانشاه، ایران.)

تاریخ دریافت : 1398/01/08 تاریخ پذیرش : 1398/04/23 تاریخ انتشار : 1398/07/01

کلید واژه: بانوی قهرمان کربلاء, شعر عربی, شاعران مسیحی,

چکیده مقاله :

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی بازتاب شخصیت حضرت زینب (س) - به عنوان پرچمدار نهضت کربلا- در شعر شاعران مسیحی معاصر است زیرا شخصیت والا و نقش تعیین‌کنندۀ ایشان در حوادث عاشورا و مابعد آن، از جمله خطبه های افشاگرانه ای که برای بیداری افکار عمومی، بیان مظلومیت اهل‌بیت (ع) و افشای هویت دشمنان آنان ایراد کردند، سبب شده است تا نویسندگان و شاعران زیادی از آیین و مذاهب مختلف به مدح و ستایش ایشان به عنوان نماد ظلم ستیزی و آزادگی بپردازند. روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی می باشد و از طریق منابع کتابخانه ای مورد برررسی و واکاوی قرار گرفته اند. جامعه ی آماری مورد بررسی در این پژوهش دیوان اشعار شاعرانی مانند بولس سلامه، ریمون قسیس، جورج شکور، جوزف هاشم و میشال سلیم کعدی است. یافته هایپژوهش نشان داد که شاعران مسیحی در اشعار خویش بیشتر روی نقش حضرت زینب (س) در کربلا و حوادث بعد از آن ازجمله حضور در واقعه عاشورا، ایراد خطبه در مجلس یزید و عبیدالله و دفاع از جان امام سجاد (ع)، روشنگری در مورد قیام عاشورا، رسوایی خاندان اموی و ... توجه داشته اند و حضرت زینب (س) را نماد و الگویی برای مبارزه با استعمار و ظلم ستیزی دانسته و در عصر معاصر،خود را ادامه دهنده راه ایشان در مبارزه با ظلم و بیداد می دانند.

چکیده انگلیسی:

The purpose of the present study is to examine the reflection of the personality of Prophet Zainab(PBUH) as the flag bearer of the Karbala movement in the poetry of contemporary Christian poets. Because of his valuable personality and his decisive role in the events of Ashura and after, including the sermons he expressed for awakening public opinion, expressing the oppression of the Ahlul-Bayt (AS) and revealing the identities of the enemies, has caused many writers and poets To worship and praise him from various religions as a symbol of oppression and freedom. have been studied through descriptive-analytic method through library sources. The findings indicate that Christian poets in their poems focus more on the role of Zaynab (peace be upon him) in Karbala and subsequent events, including attending the Ashura event, delivering a sermon in the Yazid and Obaidullah, and defending Imam Sajjad (Peace be upon him), The expression of the Ashura uprising, the devaluation of the Omavi family and so on have been taken into consideration. They see Prophet Zainab (peace be upon him) symbol and exemple in the fight against colonialism and oppression, and in the contemporary era they see themselves as a continuation of his struggle against oppression.

منابع و مأخذ:

- آذربار، جبار. (1396). ترجمه و تحقیق کتاب الحسین فی الشعر المسیحی تألیف سعید رشید زمیرم. پایان نامه کارشناسی زبان و ادبیات عربی، دانشگاه رازی، کرمانشاه. 

- انصاری شیرازی، عبدالرحمان. (1376). پیام زینب. قم: نشر زمینه سازان ظهور.

- انصاریان، حسین. (1388). نگاهی به مقام حضرت زینب (س). قم: دار العرفان.

- بنت الشاطی، عایشه. شیر زن کربلا یا زینب دختر علی. ترجمه جعفر شهیدی. (1374). تهران: نشر مشعر.

- حلی، ابن­نما. مثیر الأحزان (در سوگ امیر آزادی). ترجمه و نگارش علی کرمی، (1380). قم: نشر حاذق.

- ذهنی تهرانی، سید محمدجواد. (1379). از مدینه تا مدینه. تهران: نشر پیام حق.

- رشید زمیزم. سعید. (2012). الحسین فی الشعر المسیحی. الطبعة الأولی، بیروت: نشر دار الجوادین.

- زائری. محمدرضا. (1389). پدر، پسر، روح‌القدس.چاپ دوم، قم: نشر خیمه.

- سلامه. بولس. (1949). عیدالغدیر. بیروت: الفسر.

- سلامه. بولس، عقل، سعید. (2017). علی و الحسین (علیهماالسلام) فی الشعر المسیحی. الطبعة الاولی، دارالمکتبه الحوراء.

- شرفشاهی، کامران. (1392). تجلّی حضرت زینب در شعر عاشورایی. مجله کتاب نقد، 15(68-67)، 158-87.

- صفایی­ حائری، عباس. (1389). تاریخ سیّد الشهداء. تحقیق و ویرایش: واحد تحقیقات مسجد مقدس جمکران: نشر مسجد مقدس جمکران.

- غلامعلی. احمد. (1391). روز عاشورا (گزارش مستند و تاریخی از حوادث روز عاشورا). چاپ اول، تهران: نشر معاونت فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه.

- قسیس، ریمون. (2011). ملحمة الحسین. الطبعة الأولی، بیروت: دارالمحجة البیضاء.

- مجلسی، محمد باقر. (1403). بحار الانوار (الجامعة لدرر أخبار الائمة الأطهار). جلد45، الوفاء بیروت، لبنان.

- مطهری، مرتضی. (1380). حماسه حسینی. قم: نشر صدرا.

- مقرم، عبدالرزاق. (1316). مقتل الحسین (ع). ترجمه قربانعلی مخدومی. (1387). قم: نشر نصایح.

- هاشمی نژاد، عبدالکریم. (بی­تا). درسی که حسین علیه‌السلام به انسان‌ها آموخت (یک بررسی تحقیقی و جامع دربارة اصیل‌ترین انقلاب­های خونین جهان). چاپ دهم، تهران: نشر فراهانی.