نقد و تحلیل پیرنگ و گونۀ روایت در رمان « شب نشینی کفتارها » اثر معصومه افراشی
محورهای موضوعی : ادبیات فارسی
شهین قاسمی
1
(دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، گروه زبان و ادبیات فارسی، اهواز، ایران.)
کلید واژه: پیرنگ, معصومه افراشی, روایت, رمان شب نشینی کفتارها, نقدوتحیل,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر نقد و تحلیل پیرنگ و گونه روایت در رمان شب نشینی کفتارها اثر معصومه افراشی با تکیه بر الگوهای نوین ساختارگرایی و روایت شناسی می باشد. جامعه پژوهش آثارمعصومه افراشی و نمونه مورد پژوهش رمان شب نشینی کفتارها بود. طرح پژوهش توصیفی – تحلیلی، که در بخش توصیفی اطلاعات از طریق اسنادی و کتابخانه ای گرد آوری شد ، و در بخش تحلیلی رمان شب نشینی کفتارها مورد مطالعه قرار گرفت. نخست، تاریخچۀ مختصری از ساختارگرایی و روایت شناسی در ادبیات داستانی معرفی و سپس به دو الگوی ارتباطیِ(پیوندی و گسستنی) در ساختار پیرنگ پرداخته شد. نتایج نقد و تحلیل ساختار پیرنگ و گونه روایت در رمان بر اساس نظریه های پژوهش نشان داد که می توان برای آن الگویی مشابه ترسیم کرد، زیرا ارزشی(هدف نهایی) به نام عمل به تکلیف انسانی و دفاع از اسلام و وطن دیده می شود. هم چنین فرستنده همیشه یک شخصیت نیست بلکه گاه یک حس و نیروی درونی نیز نقش شخصیت را ایفا می کند که برخاسته از اعتقادات دینی است و هیچ پاداش دنیوی یا شخصیت بیرونی در این امر دخیل نیست و نیروی فرستنده غیر شخصی است.
The aim of the present study was to criticize the plot and type of narrative in a novel called "Soiree of the Hyenas" by "Masoumeh Afrashi" based on new models of structuralism and narratology. The research design was descriptive-analytical. In the descriptive part, data was obtained through documents and librarary and in the analytical part, the “soiree of hyenas” novel was studied. First, a brief history of structuralism and narratology in fiction was introduced and then two models of communication (linking and breaking) in plot structure were discussed. The results of critique and analysis of the plot structure and type of narrative in the novel based on research theories showed that a similar pattern could be drawn for it, because a value (ultimate goal) called human responsibility fulfilment and defending Islam and the homeland was observed. Also, the "sender" was not always a character, but sometimes an inner feeling and force played the role of a character that arised from religious beliefs, and no worldly reward or external character was involved in this and the sender's force was impersonal.
- آلیانی، فرشته، فاضلی، فیروز، هوشیارکلویر، بهار. (1399). تحلیل انتقادی گفتمان غالب در داستان زن زیادی (اثر جلال آل احمد). نشریه علمی زن و فرهنگ، 46 (12)، 116-103.
- اخوت، احمد. (1392). دستور زبان داستان. چاپ دوم. اصفهان: فردا.
- اسکولز، رابرت. (1974). درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات. ترجمۀ فرزانه طاهری. (1379). تهران: آگه.
- افراشی، معصومه. (1387). شب نشینی کفتارها. تهران: پالیزان.
- انوشه، حسن. (1376). فرهنگ نامۀ ادب فارسی. جلد دوم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
- ایگلتون، تری. (1983). پیش درآمدی بر نظریۀ ادبی. ترجمۀ عباس مخبر.( 1388) تهران: مرکز.
- بالزاک، اونوره دو. (1835) باباگوریو. ترجمۀ محمود اعتماد زاده به آذین. (1334). تهران: نیل.
- بهرنگی، صمد. (1389). قصه های بهرنگ. تهران: روزبهان.
- پاینده، حسین. (1391). داستان کوتاه در ایران. چاپ اول. تهران: نیلوفر.
- پراپ، ولادیمیر. (1928). ریخت شناسی قصه‌های پریان. ترجمۀ فریدون بدره ای. (1368). تهران: توس.
- پرینس، جرالد. (2003). روایت شناسی شکل و کارکرد روایت. ترجمه حمد شهبا. (1391). تهران: مینوی خرد.
- تودوروف، تزوتان. (1999). بوطیقای نثر. ترجمۀ انوشیروان گنجی پور. (1388). تهران: نشر نی.
- تولان، مایکل. (2001). روایت شناسی درآمدی زبان شناختی- انتقادی. ترجمۀ فاطمه علوی و فاطمه نعمتی.(1386). تهران: سمت.
- حسامپور، سعید، دهقانیان، جواد. (1390).نگاهی ساختارگرایانه به داستان‌های کاووس. بوستان ادب(شعرپژوهی دانشگاه شیراز) ،3 ( 2 ). 122-99.
- جمشیدی، فرانک.(1387). گونه شناسی روایت های جنگ. فصلنامۀ مطالعات ملی، 34 (2)،111-79.
- رشیدی ظفر، محبوبه، قسیمی ترشیزی. (1399). تحلیل ارتباطات عاطفی زنان در آثار سیمین دانشور بر اساس نظریه مثلث عشق استرنبرگ. ). نشریه علمی زن و فرهنگ،11(44)، 59-47.
- ریمون کنان، شلومیث. ( 1989). روایت داستانی. بوطیقای معاصر. ترجمۀ ابوالفضل حری. (1387). چاپ اول .تهران: نیلوفر.
- ژنت، ژرار. (1980). گفتمان روایت. ترجمه معصومه زواریان. (1398). تهران: انتشارات سمت.
- داد، سیما. (1383). فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: مروارید.
- سلینجر، ج. د. (1940). ناطور دشت. ترجمۀ احمد کریمی. (1345). تهران: مینا.
- فصیح، اسماعیل. (1376). طشتخون. تهران: نگاه.
- فورستر، ای. ام. (1927 )، جنبه‌های رمان. ترجمۀ ابراهیم یونسی.(1369). تهران :نگاه.
- عباسی، علی. (1381). گونه‌های روایتی. شناخت، (33)، 74-51.
- کالر، جاناتان. (2000). نظریۀ ادبی. چاپ سوم. ترجمۀ فرزانه طاهری. (1385). تهران: مرکز.
- لینت ولت، ژپ. (1981). رساله‌ای در باب گونه شناسی روایت- نقطۀ دید. ترجمۀ علی عباسی و نصرت حجازی. (1390). چاپ اول. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
- لوته، یاکوب. (2000). مقدمه ای بر روایت در ادبیات و سیما. ترجمۀ امید نیکفرجام. (1388). چاپ اول، تهران: مینوی خرد.
- مکوئیلان، مارتین. (2000). مجموعه مقالات روایت. ترجمۀ فتاح محمدی. (1388). تهران: مینوی خرد.
- میرصادقی، جمال، میرصادقی، میمنت. (1377). واژه نامۀ هنر داستان نویسی.تهران: کتاب مهناز.
- Genette, G .(1980). Narrative Discoures. Trans Jane Elewin. Oxford: Blackwell.
- Greimas, A. J. (1983). Structural Semantics: An Attempt at a method, published by university of Nebraska press.
- Prince, G. (2003). A Dictionary of Narratology. Lincoln & London: University Of Nebraska Press.
- Toolan, M. J. (2001). Narrative. A Critical Linguistic Intruduction. London: Routledge.
_||_