مقایسه رویکرد سعادالصباح و پروین اعتصامی به مسائل اجتماعی
محورهای موضوعی : ادبیات عرب
محسن سیفی
1
(دانشگاه کاشان، گروه ادبیات و زبانهای خارجی، کاشان، ایران.)
فریبا غنی
2
(دانشگاه کاشان، گروه زبان و ادبیات عربی، کاشان، ایرن.)
کلید واژه: مسائل اجتماعی, سعاد الصباح, پروین اعتصامی, Social Issues, Parvin Etessami, Souad al-Sabah,
چکیده مقاله :
سعاد الصباح (1942م) و پروین اعتصامی (1285 -1320 ش) از جمله شاعرانی هستند که مضامین اجتماعی را به گونه ی شعر درآورده اند. از مضامین اجتماعی موجود در اشعار این دو شاعر فقر، آزادی خواهی، استبداد ستیزی می باشد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و بر اساس مکتب فرانسه با هدف بررسی تطبیقی مضامین اجتماعی در اشعار سعاد الصباح و پروین اعتصامی نگارش شده است.از وجوه اختلاف شعر آن دو این است که در موضوع فقر سعاد تنها به وجود فقر در جامعه اشاره کرده اما پروین به ریشه یابی موضوع در اشعارش پرداخته، در موضوع وطن استبداد ستیزی با توجه به حمله ی عراق به کویت اشعار سعاد بیشتر از پروین است و از وجوه اشتراک شعر آن دو این است که در موضوع آزادی خواهی سعاد جامعه را همچون چاه و پروین آن را همچون قفس بیان کرده است.
Souad al-Mubarak al-Sabah (born 1942) and Parvin Etessami (1907 – 1941) were of those poets who had used social themes in their poetry. Poverty, liberalism, and fight against despotism were social themes found in their poems. Using descriptive-analytical method and based on the French school of poetry, the authors of the present research intended to make a comparative study of social themes in the poems of Souad al-Sabah and Parvin Etessami. Souad al-Sabah and Parvin Etessami had approached to poverty from different views; Souad only made hints to it, but Parvin tried to find its roots. On patriotism, more poems of Souad were concerned with fight against despotism than Parvin’s due to the invasion of Kuwait by Iraq. Liberalism was a theme used by both of them in two pictures; Souad depicted it as a well while Parvin had depicted it as a cage.
- قرآن کریم.
- آرین پور، یحیی(1374). از نیما تا روزگار ما. تهران: زوار.
- آژند، یعقوب)1363(. ادبیات نوین ایران از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی. تهران: امیرکبیر.
- آوری، پیتر)1371(. تاریخ معاصر ایران. محمد رفیعی مهرآبادی،تهران: عطایی.
- الأرناؤوط، عبداللطیف)بی تا). سعاد الصباح(رحلة فی أعمالها غیر الکاملة). بیروت: شرکة النور.
- اعتصامی، ابوالفضل(1355). مجموعه مقالات و قطعات اشعار. تهران: ابوالفتح اعتصامی.
- اعتصامی، پروین(1371). دیوان. به کوشش قادر شاسب.(بی جا).
- الأمین، فضل(1994). سعاد الصباح(شاعرة الإنتماء الحمیم). بیروت: شرکة النور للصحافة والطباعة والنشر.
- ترابی، علی اکبر(1380). جامعه شناسی ادبیات فارسی. تبریز: فروغ آزادی.
- چاووش اکبری، رحیم(1380). حکیم بانوی شعر فارسی(زندگی و شعر پروین اعتصامی). تهران: ثالث.
- خسروی، زهرا(1387). بررسی مقایسهای تحولات شعر معاصر عربی از عصر نهضت به بعد و تحولات شعر معاصر فارسی از عصر مشروطیت به بعد: نشریهی ادبیات تطبیقی، سال دوم،شمارهی 7، (11-33).
- دهباشی، علی(1383). جشن نامه سیمین بهبهانی. تهران: نگاه.
- ذوالقدر، فاطمه(1389). التناص الدینی فی أدب المرأة الکویتیة (شعر سعاد الصباح نموذجاً)، مجلة الجمعیة العلمیة الإیرانیة للغة العربیة و آدابها، فصلیة محکمة،العدد 16،(15-32).
- راچ، جک رال. جامعه شناسی فقر.ترجمه: احمد کریمی(1354). تهران:امیر کبیر.
- راغب، نبیل.(1993). عزف علی أوتار مشدودة دراسة فی شعر سعاد الصباح. القاهرة: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
- روزبه، محمدرضا(1384).ادبیات معاصر ایران(شعر). تهران: روزگار.
- زرین کوب، عبدالحسین(1361).آشنایی با نقد ادبی. تهران: امیرکبیر.
- سلیم، غلامرضا(1377).جامعه شناسی ادبیات. تهران: توس.
- الصباح،سعاد(1994).إلیک یا ولدی. الکویت: دار سعاد الصباح للنشر والتوزیع.
- الصباح،سعاد(1997).برقیات عاجلة إلی وطنی. الکویت: دار سعاد الصباح للنشر والتوزیع.
- الصباح،سعاد(1999).دیوان القصیده أنثی والأنثی قصیده. کویت: دار سعاد الصباح للنشر والتوزیع.
- الصباح،سعاد (1986).فتافیت إمرأة. الکویت: دار سعاد الصباح للنشر والتوزیع.
- قدمیاری، مجید (1387).در ترازوی نقد معجزهی پروین. تهران: سخن.
- گلدمن، لوسین(1377).درآمدی بر جامعه شناسی ادبیات. ترجمه ی محمد جعفر پوینده، تهران: نقش جهان.
- گیدنز، آنتونی(1386).جامعه شناسی. ترجمه ی حسن چاوشیان، تهران: نی.
- مدنی، سید جلال الدین1361.. تاریخ سیاسی معاصر ایران. انتشارات اسلامی.
- ناظر، سروش(1362). نگرشی بر اشعار پروین اعتصامی. تهران: سروش.
- نوری علاء، پرتو(1383). پروین،فروغ،سیمین در سه مرحله،زنی با دامنی گل. به کوشش علی دهباشی، تهران: نگاه،.
- نیکوبخت، ناصر(1386). اندیشه های اجتماعی در شعر پروین. دانشگاه اراک.
- یاحقی، محمد جعفر(1378). جویبار لحظه ها.تهران: جامی.
- یزدانی، زینب(1378). زن در شعر فارسی.تهران: فردوس.
_||_