مقایسه اثربخشی زوج درمانی شناختی رفتاری و زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ابعاد اجتماعی و روانی کیفیت زندگی زوجین آشفته

محورهای موضوعی : روانشناسي اجتماعي

نسرین ملکی ¹ , محمد ابراهیم مداحی ² , جواد خلعتبری ³ , شهرام محمخانی ⁴

1 - دانشگاه آزاد اسلامی
2 - دانشگاه شاهد
3 - دانشگاه ازاد اسلامی
4 - دانشگاه خوارزمی

تاریخ دریافت : 1396/03/18 تاریخ پذیرش : 1396/10/01 تاریخ انتشار : 1396/10/01

کلید واژه: زوجین آشفته, کیفیت زندگی, پذیرش و تعهد, شناختی رفتاری, زوج درمانی,

چکیده مقاله :

هدف این پژوهش مقایسه اثربخشی زوج درمانی شناختی رفتاری و زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ابعاد اجتماعی و روانی کیفیت زندگی زوجین آشفته بود. مطالعه حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه پژوهش همه زوج‌های آشفته مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره شهر تهران در سال 1394 بودند. برای انتخاب نمونه 45 زوج با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در سه گروه (هر گروه 15 زوج) جایگزین شدند. گروه‌های آزمایش 12 جلسه 90 دقیقه‌ای با روش‌های زوج درمانی شناختی رفتاری و زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد آموزش دیدند. گروه‌ها به پرسشنامه کیفیت زندگی (سازمان بهداشت جهانی، 2004) در مراحل پیش‌آزمون و پس آزمون پاسخ دادند. داده‌ها به کمک نرم‌افزار SPSS-19 و با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. نتایج نشان داد روش‌های زوج درمانی شناختی رفتاری و زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد در مقایسه با گروه کنترل به‌طورمعناداری باعث افزایش ابعاد اجتماعی و روانی کیفیت زندگی زوجین آشفته شدند. همچنین میان روش‌های زوج درمانی در بهبود ابعاد اجتماعی و روانی کیفیت زندگی تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0P<). بنابراین نتایج حاکی از اثربخشی دو روش زوج درمانی شناختی رفتاری و زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ابعاد اجتماعی و روانی کیفیت زندگی زوجین آشفته بودند. در نتیجه مشاوران و درمانگران می‌توانند از روش‌های مذکور برای بهبود کیفیت زندگی زوجین آشفته استفاده کنند.

چکیده انگلیسی:

The aim of this research was comparison the effectiveness of cognitive behavioral couple therapy and acceptance and commitment couple therapy on social and mental dimensions of quality of life in distressed couples. Present study was a quasi-experimental with a pre-test and post-test design and with experimental and control groups. The research population was all distressed couples referring to counseling centers in Tehran city in 2015 year. To select sample 45 couple through available sampling method and randomly assigned to three groups (each group 15 couple). The experimental groups trained 12 sessions of 90 minutes by cognitive behavioral couple therapy and acceptance and commitment couple therapy methods. Groups responded to the questionnaire of quality of life (World Health Organization, 2004) in the pre-test and post-test stages. Data was analyzed with multivariate analysis of covariance method. The results showed the methods of cognitive behavioral couple therapy and acceptance and commitment couple therapy in comparison with the control group significantly led to increase the social and mental dimensions of quality of life in distressed couples. Also, there was a no significant difference between the two groups of couple therapy in improving the social and mental dimensions of quality of life (P<0/05). Therefore, the results indicated the effectiveness of the two methods of cognitive behavioral couple therapy and acceptance and commitment couple therapy on the social and mental dimensions of quality of life distressed couples. As a result, counselors and therapists can use the mentioned methods to improve the quality of life in distressed couples.