بررسی امکان بروز خلاقیت در کارکنان فراشایسته

محورهای موضوعی : خلاقیت و نوآوری از جنبه‏های مدیریتی، سازمانی و صنعتی، مدیریت خلاقیت و نوآوری، خلاقیت شناسی سازمانی و مدیریتی

محسن رفیعی ¹ (کارشناسی ارشد مدیریت منابع انسانی بین الملل، دانشگاه تهران، تهران، ایران)
بی بی مرجان فیاضی ² (استادیار، گروه مدیریت منابع انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران )

تاریخ دریافت : 1398/03/21 تاریخ پذیرش : 1399/04/02 تاریخ انتشار : 1399/06/01

کلید واژه: خود کارآمدی, فراشایستگی, ادراک فراشایستگی, خلاقیت در کار,

چکیده مقاله :

چکیده هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر ادراک فراشایستگی بر بروز خلاقیت در محیط کار بوده است. همچنین در این رابطه نقش میانجیگری خودکارآمدی نیز در نظر گرفته شده است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف تحقیق، کاربردی و از جنبه شیوه گردآوری داده ها از نوع پیمایشی بوده و جامعه آماری ، کارکنان شرکت ملی نفت ایران (NIOC) در نظر گرفته شده است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، داده هایی از 331 فرد جمع آوری گشت. پژوهشگران برای سنجش فراشایستگی ادراک شده، خود کارآمدی و خلاقیت در محیط کار به ترتیب از پرسشنامه های استاندارد مِینارد و همکاران (2006) ، شوارزر و جِروسالیم (1995)، تیرنی، فارمر و گرین (1999) استفاده کردند. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزارهای SPSS، AMOS و بر اساس مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) صورت گرفته است. یافته ها: . نتایج نشان داد میان ادراک کارکنان از فراشایستگی خود با تمایل آنها برای بروز خلاقیت در محیط کار ارتباط معنی دار و مثبت وجود دارد. همچنین، نقش میانجیگری خود کارآمدی تأیید گشت.

چکیده انگلیسی:

Abstract Objective: The purpose of the present study was to consider the effect of perceived overqualification on creativity at workplace. Likewise, the role of self-efficacy was considered in this association. Methodology: The present study was applied in terms of objective and was cross-sectional in terms of data collection. The participants were chosen from National Iranian Oil Company (NIOC). Based on simple random sampling, data were collected from 331 employees. To measure POQ, Self-efficacy, and Creativity in workplace, investigators used standard questionnaires from Maynard et al. (2006), Schwarzer and Jerusalem (1995), Tierney, Farmer and Graen (1999) respectively. Data Analysis was conducted based on Structural Equation Modeling (SEM) through softwares including SPSS and AMOS. Findings: Results showed that Perceived Overqualification was significantly and positively associated with Creativity at workplace. Likewise, the mediating role of self-efficacy has been confirmed.

منابع و مأخذ:

جعفرلو، غلام، شریفی، نسترن، شریفی، حسن پاشا. (1398). ارائه مدلی جهت پیش بینی خلاقیت بر اساس سخت رویی، خودکارآمدی، کمال گرایی، تحصیلات والدین، سوابق کارهای خلاقانه افراد خانواده و خویشاوندان نزدیک با میانجی انگیزش پیشرفت در دانش آموزان. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی.9(1). 153 -184.  

جندقی، محمد. (1396،  آبان). نرخ بیکاری فارغ التحصیلان به 20 درصد رسید/ 3/1 میلیون تحصیلکرده بیکار. خبرگزاری مهر. کد خبر 4139760.

حاجی آقا، پروین، علم بیگی، امیر، پیش بین، سیداحمدرضا، جلیلیان، سارا. (1397). ارائه مدلی برای توسعه خلاقیت فردی و سازمانی بر مبنای نقش پیوند شبکه اجتماعی و تعهد سازمانی کارشناسان ترویج کشاورزی استان اصفهان. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. 8 (2). 113 – 146.

حسنی، محمد، تیما، پریسا. (1392). بررسی نقش تعاملی پاسخگویی و خودکارآمدی شغلی بر رفتار شهروندی سازمانی و رفتار سیاسی در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه ارومیه. مدیریت دولتی. 5 (13). 89 – 110.

دهقانی سلطانی، مهدی، مصباحی، مریم، طالبی، یاسمن. (1397). تأثیر ارزش‌های سازمانی و رهبری دانش‌گرا بر عملکرد نوآوری با تبیین نقش تسهیم دانش. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. 8 (3). 43-74.

قلی پور، آرین. (۱۳۹0). مدیریت منابع انسانی (مفاهیم، تئوری ها و کاربردها). تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).

Akgunduz, Y., Alkan, C., & Gök, Ö. A. (2018). Perceived organizational support, employee creativity and proactive personality: The mediating effect of meaning of work. Journal of Hospitality and Tourism Management, 34, 105-114.

Alfes, K., Shantz, A., & van Baalen, S. (2016). Reducing perceptions of overqualification and its impact on job satisfaction: The dual roles of interpersonal relationships at work. Human Resource Management Journal, 26(1), 84-101.

Billings, J. R., & Macvarish, J. (2010). Self-Efficacy: Addressing behavioural attitudes towards risky behaviour-an international literature review.

Bui, H. T., Zeng, Y., & Higgs, M. (2017). The role of person-job fit in the relationship between transformational leadership and job engagement. Journal of Managerial Psychology, 32(5), 373-386.

Carter, A., Breen, L., Yaruss, J. S., & Beilby, J. (2017). Self-efficacy and quality of life in adults who stutter. Journal of fluency disorders, 54, 14-23.

Dul, J., & Ceylan, C. (2011). Work environments for employee creativity. Ergonomics, 54(1), 12-20.

Erdogan, B., Tomás, I., Valls, V., & Gracia, F. J. (2018). Perceived overqualification, relative deprivation, and person-centric outcomes: The moderating role of career centrality. Journal of Vocational Behavior, 107, 233-245.

Fine, S., & Edward, M. (2017). Breaking the rules, not the law: The potential risks of counterproductive work behaviors among overqualified employees. International Journal of Selection and Assessment, 25(4), 401-405.

Gómez Jiménez, M. (2016). Employee Creativity and Culture. Evidence from an examination of culture's influence on perceived employee's creativity in Spanish organizations (Doctoral dissertation, Universitat Ramon Llull).

Gupta, R., & Bajaj, B. (2017). The relationship between leader’s emotional intelligence and employee creativity: A conceptual framework of mechanism. Procedia computer science, 122, 471-477.

Janes, S. (2015). The effect of perceived overqualification on job crafting and the moderating role of personal resources. Tilburg University

Jiang, Z., & Jiang, X. (2015). Core self-evaluation and life satisfaction: The person-environment fit perspective. Personality and Individual Differences, 75, 68-73.

Liu, S., Luksyte, A., Zhou, L., Shi, J., & Wang, M. (2015). Overqualification and counterproductive work behaviors: Examining a moderated mediation model. Journal of Organizational Behavior, 36(2), 250-271.

Luksyte, A., & Spitzmueller, C. (2016). When are overqualified employees creative? It depends on contextual factors. Journal of Organizational Behavior, 37(5), 635-653.

Maynard, D. C., Brondolo, E. M., Connelly, C. E., & Sauer, C. E. (2015). I'm too good for this job: Narcissism's role in the experience of overqualification. Applied Psychology, 64(1), 208-232.

Martinez, P G. , Lengnick-Hall, M. L., & Kulkarni, M. (2014). Overqualified? A conceptual model of managers’ perceptions of overqualification in selection decisions. Personnel Review, 43(6), 957–974.

Purohit, B. (2018), "Salesperson performance: role of perceived overqualification and organization type", Marketing Intelligence & Planning, Vol. 36 No. 1, pp. 79-92.

Sigala, M., & Chalkiti, K. (2015). Knowledge management, social media and employee creativity. International Journal of Hospitality Management, 45, 44–58

Wassermann, M., Fujishiro, K., & Hoppe, A. (2017). The effect of perceived overqualification on job satisfaction and career satisfaction among immigrants: Does host national identity matter?. International Journal of Intercultural Relations, 61, 77-87.

Yang, W., Guan, Y., Lai, X., She, Z., & Lockwood, A. J. (2015). Career adaptability and perceived overqualification: Testing a dual-path model among Chinese human resource management professionals. Journal of Vocational Behavior, 90(28), 154–162.

Zhang, M. J., Law, K. S., & Lin, B. (2016). You think you are big fish in a small pond? Perceived overqualification, goal orientations, and proactivity at work. Journal of Organizational Behavior, 37(1), 61–84.