پتروگرافی، ژئوشیمی و خاستگاه تکتونو ماگمایی تودههای نفوذی منطقه جاسب

محورهای موضوعی : فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

راضیه محمدی ¹ (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد آشتیان)
ناصر عبادتی ² (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر)

تاریخ دریافت : 1395/06/15 تاریخ پذیرش : 1395/06/15 تاریخ انتشار : 1388/01/01

کلید واژه: پتروگرافی, ژئوشیمی, تودههای نفوذی, جاسب, محیط تکتونوماگمایی,

چکیده مقاله :

منطقه جاسب در حدود 100کیلومتری جنوب شهر قم واقع شده است. این منطقه بخش کوچکی از پهنه ایران مرکزی را تشکیل داده و درکمربند ماگمایی ارومیه- دختر قرار دارد. تودههای نفوذی منطقه مورد مطالعه به ائوسن- اولیگوسن و میوسن تعلق دارند. ترکیب سنگشناسیتودههای مذکور شامل گرانیت، کوارتز مونزونیت، تونالیت، گرانودیوریت، میکرودیوریت کوارتزدار و گابرودیوریت میباشد. دادههایژئوشیمیایی حاکی از سری ماگمایی عمدتاً کالکوآلکالن و در برخی موارد تولئیتی )گابرودیوریتها( برای تودههای مزبور است و سنگهایگرانیتی منطقه از نوع Iمیباشد.تودههای با ترکیب حد واسط احتمالاً از تحول یک ماگمای بازیک حاصل شدهاند. آنچه مشخص است، کاهش مقدار کانیهای مافیک وازدیاد آلکالی فلدسپارها، کوارتز و زیرکن طی روند تفریق انجام شده و الگوی ماگماتیسم منطقه ظاهراً از الگوی VAGو SynCOLGتبعیت مینماید.در این پژوهش، پس از برداشتهای صحرایی و مطالعات میدانی ابتدا پتروگرافی و ژئوشیمی نمونهها مورد بررسی قرار گرفته و سپس بااستفاده از نمودارهای ژئوشیمیایی و بررسی محیط تکتونوماگمایی سری ماگمایی مشخص شده، مورد بحث قرار میگیرند

چکیده انگلیسی:

The Jasb area is located about 100 Km of South of Qom in Urmiyeh-Dokhtar magmatic belt. Thescattered plutonic rocks belong to Eocene-Oligocene and Miocene. The plutonic rocks’ typeVariations are granite, quartzmonzonite, tonalite-granodiorite ,quartzmicrodiorite, and gabbrodiorite.The petrographic studies revealed that the textures of plutonic rocks are mainly granular andsometimes graphic or porphyritic. The magmatic series of intrusive rocks except gabbrodiorite types(toleitic) are calk alkaline and metaaluminums. Probably, the small massive granite rocks in theinvestigation area are I - type granite. The Rocks in this area compositionally belong to the tectonicalregime of the VAG and SynCOLG. Considering change in abundance of minerals such as pyroxene,magnetite, amphibole, biotite, plagioclase and feldspar in the intrusive rocks, hence, it is indicative ofsuccessive process of differentiation in intermediate magma, and ultimately creating variation inlithology. According to the analysis results, the geochemical diagrams were drawn and interpreted.Defining the lithology of intrusives, the tectonomagmatic condition, magmatic series, and geochemicalvariations are the results of geochemical and petrologic studies of intrusives in the area.