تحلیل محدوده خدمات رسانی ایستگاه های مترو شهر تهران و تخصیص ایستگاه های جدید با روش ANP

محورهای موضوعی : کاربرد GIS&RS در برنامه ریزی شهری

ابراهیم نجات ¹ , محمد حسن وحیدنیا ² , حسین آقامحمدی ³

1 - گروه سنجش از دور و GIS، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
2 - گروه سنجش از دور و GIS، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
3 - گروه سنجش از دور و GIS، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات

تاریخ دریافت : 1401/05/19 تاریخ پذیرش : 1401/05/31 تاریخ انتشار : 1400/12/01

کلید واژه: سیستم اطلاعات جغرافیایی, مکانیابی, تحلیل شبکه, تصمیم گیری چندمعیاره, ایستگاه مترو,

چکیده مقاله :

رشد سریع جمعیت و شهرنشینی در دهه‌های اخیر مسائل متعددی را در زندگی روزمره بشر ایجاد کرده است. یکی از مسائل مهم در همین ارتباط مسئله حمل و نقل شهری است که بهترین شکل آن حمل و نقل عمومی است و امروزه بسیار مورد توجه است. مطالعه بر روی عوامل این انتخاب و ارزیابی مکان یابی پایانه ها یکی از مسائل مهم و ضروری در بافت شهری عصر حاضر می باشد. اهمیت و اعتبار هر شهر بستگی به خدمات شهری آن شهر دارد. هر چه این خدمات و تأسیسات در سطح ایده آل قرار داشته باشد، دارای شرایط راحت تری برای زندگی شهروندان می باشد و باعث افزایش رضایت شهروندان می شود که یکی از مهم ترین خدمات شهری حمل و نقل عمومی، خصوصا مترو شهری می باشد. بر همین اساس هدف علمی این تحقیق استفاده از تحلیل های GIS برای شناسایی محدوده های خدمات رسانی و استفاده از مدل های تصمیم گیری چند معیاره برای مکان یابی ایستگاه های جدید است. این تحقیق طی مراحلی از جمله شناسایی متغیرها، تهیه نقشه های نرمال استاندارد، بدست آوردن وزن لایه ها، اعمال وزن لایه ها، و همپوشانی فازی لایه ها انجام شده است. جهت وزن دهی معیارها از مدل فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) استفاده شد. در نتایج وزن دهی فاصله از گسل، فاصله از پارکینگ و جمعیت بدون خودرو بیشترین تاثیر را در مکان یابی داشته اند. نهایتاً مکان های مناسب جهت احداث ایستگاه مترو مشخص شدند.

چکیده انگلیسی:

The rapid growth of population and urbanization in recent decades has created many problems in human daily life. One of the important issues in this connection is urban transportation, especially public transportation, and it is of great interest today. Studying the effective factors and evaluating the location of subway stations is one of the important and necessary issues in the urban context. The importance and prestige of any city depends on its city services. The more these services and facilities are at an ideal level, the more comfortable the conditions are for the citizens' lives and the more the satisfaction of the citizens, which is one of the most important urban services of public transportation, especially the urban subway. Accordingly, the scientific goal of this research is to use GIS analysis to identify service areas and use multi-criteria decision models to locate new stations. This research has been carried out through several steps, including identifying variables, preparing standard criteria maps, obtaining the weight of layers, applying the weight of layers, and fuzzy overlapping of layers. Analytical Network Process (ANP) model was used to weight the criteria. In the results of weighting, the distance from the fault, the distance from the parking lot, and the population without cars had the greatest impact on positioning. Finally, suitable places for the construction of the metro station were suggested.