آیین آتش در کاپادوکیه

محورهای موضوعی : باستان‌شناسی تاریخی

شوکت دونمز ¹ , فرشید ایروانی قدیم ²

1 -
2 -

تاریخ دریافت : 1402/05/04 تاریخ پذیرش : 1402/05/04 تاریخ انتشار : 1386/06/01

کلید واژه: هخامنشیان, آناتولی, آتشدان, کاپادوکیه, زرتشتی‌گری, آیین آتش,

چکیده مقاله :

سرزمین کاپادوکیه در سده ششم پ.م یکی از ساتراپی‌های هخامنشی بود. در این دوران، آیین زرتشتی و نیز سنت تقدس آتش که از نمادهای آن به شمار می‌رود، در سرزمین کاپادوکیه بیش از دیگر مناطق آناتولی رواج یافت. رواج سنت و آیین ستایش آتش در کاپادوکیه می‌تواند علل طبیعی داشته باشد. یکی از مهمترین مدارک باستان‌شناختی برای معرفی سنت تقدس آتش در کاپادوکیه، آتشدانی سنگی است که در ناحیه کوهستانی ارجیش پیدا شده است. محل کشف این آتشدان سرزمینی آتشفشانی است. در چهار سوی آتشدان یافته از کاپادوکیه، تصویر مردی حجاری شده است که نوع پوشش و برسمی که در دست دارد، او را یک مغ و و روحانی زرتشتی معرفی می‌کند. این آتشدان فاقد هرگونه کتیبه است. بنابراین، برای سالیابی و تعیین قدمت آن، باید با نمونه‌های مشابه در ایران و نیز حجاری‌های مشابه دیگر مقایسه شود. آنگاه احتمالاً به اواخر سده ششم ق.م و سده پنجم ق.م منسوب می‌شود. تصاویر مغان و آتشدان‌ها و آتشدان موضوع این مقاله، همگی اسناد و شواهد باستان‌شناختی دال بر وجود و رواج آیین آتش و زرتشتی‌گری در عصر آهن جدید در آناتولی هستند.

چکیده انگلیسی:

The land of Cappadocia was one of the Achaemenid satrapies in the 6th century BC. During this period, the religion of Zoroastrianism, as well as the tradition of sanctifying fire, which is one of its symbols, became more popular in Cappadocia than in other regions of Anatolia. The prevalence of the fire worship tradition in Cappadocia can have natural causes. One of the most important archaeological evidences for the introduction of the fire sanctity tradition in Cappadocia is a stone fireplace that was found in the mountain region of Arjish (Erciş). The place of discovery of this fireplace is a volcanic territory. On the four sides of the fireplace found in Cappadocia, there is a carved image of a man whose type of clothing and Barsam in his hand indicate him as a Zoroastrian mystic. This fireplace does not have any inscriptions. Therefore, to date and determine its age, it should be compared with similar examples in Iran and other similar engravings. Then it is probably attributed to the end of the 6th century BC and the 5th century BC. The images of Moghan and fireplace and fireplace studied in this article are all archaeological documents and evidences that indicate the existence and prevalence of fire worship and Zoroastrianism in the Late Iron Age in Anatolia.