جغرافیای تاریخی منطقه زاگرس مرکزی در دوران پیش از اسلام

محورهای موضوعی : باستان‌شناسی پیش از تاریخ

یعقوب محمدی‌فر ¹

1 - استادیار گروه باستان‌شناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

تاریخ دریافت : 1402/05/09 تاریخ پذیرش : 1402/05/09 تاریخ انتشار : 1384/12/01

کلید واژه: جغرافیای تاریخی, زاگرس مرکزی, پیش از اسلام,

چکیده مقاله :

با توجه به اهمیت جغرافیای تاریخی غرب ایران، متاسفانه تاکنون کمتر به جغرافیای تاریخی منطقه زاگرس مرکزی پرداخته شده است. این منطقه بخش عمده استان کرمانشاه و بخشی از استان‌های همجوار آن را تشکیل می‌دهد. آن‌چه به عنوان یک کلیت اساسی مطرح است این‌که این منطقه به عنوان خاستگاه اولین حکومت ایرانی یعنی مادها دانسته شده است و همدان به عنوان مرکز این حکومت از شهرت جهانی برخوردار است؛ لیکن در خصوص شهرهای دیگری که در این محدوده و خصوصاً در مسیر راه باستانی به سمت بابل قرار داشته‌اند، کمتر نوشته شده است. در این مقاله منابع موجود در چهار دوره زمانی شامل جغرافیای تاریخی زاگرس مرکزی از آغاز تا دوره هخامنشی، دوران اشکانی و بالاخره جغرافیای تاریخی منطقه در دوران ساسانی مورد بررسی قرار می‌گیرند.

چکیده انگلیسی:

Due to the importance of the historical geography of western Iran, unfortunately, the historical geography of the central Zagros region has not been studied so far. This region forms the major part of Kermanshah province and a part of its neighboring provinces. What stands out as a basic generality is that this region is known as the origin of the first Iranian government, the Medes, and Hamedan is world famous as the center of this government. However, less has been written about other cities that were located in this area, especially on the route of the ancient road to Babylon. In this article, the sources available in four time periods including the historical geography of Central Zagros from the beginning to the Achaemenid period, the Parthian period and finally the historical geography of the region in the Sassanid period are examined.