ارائه الگوی چارچوب ساختار فضایی با تاکید بر ثبات و استقرار پایدار جمعیت (مطالعه موردی: استان هرمزگان)

محورهای موضوعی : جغرافیا و برنامه ریزی شهری و منطقه ای

حسن محمدیان مصمم ¹ (دانشجوی دکتری، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران)
عباس علیپور ² (دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران)
احسان علیپوری ³ (پژوهشگر راهبردی پژوهشکده آماد، فناوری دفاعی و پدافند غیرعامل، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران)
حسین یداله نیا ⁴ (کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1396/08/20 تاریخ پذیرش : 1397/02/22 تاریخ انتشار : 1397/05/01

کلید واژه: جمعیت, استان هرمزگان, ساختار فضایی, رویکرد آمایشی,

چکیده مقاله :

ساختار فضایی هر منطقه بازتاب برنامه ریزی ها در طی دوره های مختلف می باشد، که از ساختارهای اقتصادی، اجتماعی، طبیعی و نظام توزیع فعالیت متاثر است. عدم توجه به برقراری تعادل بین سه رکن جمعیت، فعالیت و محیط در سازمان فضایی موجب گسیختگی فضای زیست و فعالیت، اتلاف قابلیت های فضا و هدر رفتن استعدادها، حاشیه ای شدن مناطق و فشار به ظرفیت های عرصه محدود، تشدید نابرابری های فضایی، نارسایی و توزیع نامناسب خدمات، اختلال در توسعه متوازن و یکپارچه منطقه ای و ... خواهد شد. هدف پژوهش، بررسی ساختار فضایی استان هرمزگان و ارائه رویکرد مناسب به منظور آرایش منطقی فضا، ایجاد تعادل و هماهنگی در توزیع سه رکن فضا (جمعیت، فعالیت و محیط) است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و ابزار تجزیه و تحلیل اطلاعات در محیط GIS انجام گرفته است. برای شناخت راهبرد مناسب درجهت بهبود وضعیت ساختار فضایی به نظرخواهی از متخصصین و کارشناسان پرداخته و با استفاده از مدل SWOT مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد، ساختار فضایی استان هرمزگان متمرکز و تک مرکزی بوده و سلسله مراتب نظام سکونتگاهی بر مبنای جمعیت و فعالیت در استان شکل نگرفته است. در همین راستا راهبرد مناسب برای بهبود وضعیت و دستیابی به ساختار فضایی مطلوب توجه به رویکرد آمایشی و راهبرد تثبیت پراکنده است.که این راهبرد به تقویت و توسعه مناطق سطح دوم و سطح سوم استان می پردازد.