ترکیب و خاستگاه اجتماعی شورشیان بابی با تأکید بر شورش بابی ها در مازندران (1265-1264 قمری)
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی
سینا فروزش
1
(گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی - واحد علوم و تحقیقات)
کلید واژه: مازندران, بابی ها, سیدعلی محمد شیرازی (باب), ترکیب و خاستگاه اجتماعی, واژگان کلیدی: شورش,
چکیده مقاله :
چکیده جریان بابی گری در عصر محمدشاه قاجار و سال 1260 هـ. ق رسماً اعلام موجودیت کرد. این جنبش، در آغاز، سه مرحلۀ تبلیغی بابیت، مهدویت و نبوت را پشت سر گذاشت. سیدعلی محمد شیرازی، بانی جریان مذکور، به دستور حاج میرزا آقاسی، صدر اعظم محمدشاه، راهی آذربایجان شد و از جمادی الثانی 1264 هـ. ق تا شعبان 1266 هـ. ق حدود دو سال و سه ماه را در زندان چهریق گذراند. پس از ناامید شدن بابی ها از آزادی سیدعلی محمد، این جنبش وارد مرحله جدیدی شد که در پیش گرفتن رویکرد نبرد مسلحانه بود. آنان اسارت پیشوای شان را بهانه ساختند و با انجام چند شورش، به زورآزمایی با حکومت موجود پرداختند؛ اوج این هماورد مسلحانه در همان گام اول اتفاق افتاد و آن شورش بابی ها در قلعۀ شیخ طبرسی مازندران بود که حدود نه ماه به طول انجامید و با سرکوب بابی ها نیز خاتمه یافت. مسألۀ مقالۀ حاضر، چرایی تلوّن ترکیب اجتماعی و نیز خاستگاه اجتماعی شورشیان بابی و انگیزه های حضور آنان در جنبش یاد شده، با تأکید بر شورش مازندران است. در انجام این تحقیق از روش تحقیق تاریخی استفاده شده است که سعی دارد با با نگاهی عینی به وقایع و حوادث مستند تاریخی که در منابع آمده است، به تبیین تاریخی موضوع بپردازد.
Abstract: Babism movement officially came to existence at the time of Mohammad Shah of Qajar dynasty in 1260 AH. At the beginning the movement had three principles of Babiasm, Mahdaviyat (believing in the Hidden Imam), and Prophethood. The founder of the movement, Seyyed Ali Mohammad Shirazi, set to Azerbaijan on the behest of the Shah's Chancellor, Hajj Mirza Aqasi. He spent four months 2 years and three months in prison from 1264 to 1266 AH. When the babist lost the hope of their leader being set free, the movement entered a new era; an armed insurgency. Under the pretext of their leader's imprisonment, they started a rebellion and challenged the establishment. The culmination of this armed insurgency was when the group took the Sheik Tabarsi Citadel in Mazandaran for nine months. Eventually, they were defeated and the insurgency was put to rest. The current study deals with several factors of the movement, in particular the reason behind its varied social fabrics, the social origins of the rebels, and their motivations with the emphasis on the rebellion in Mazandaran (Sheikh Tabarsi Citadel). The research is conducted using historical research method and tries to be objective in its dealing with historical events.
_||_
