اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر تعارض والد- فرزندی نوجوانان پسر کم‌توان ذهنی شهر یزد

محورهای موضوعی : فصلنامه مهارت های روانشناسی تربیتی

مهدی زارعی حسین آبادی ¹ (آموزش و پرورش، یزد، ایران)
کاظم برزگر بفروئی ² (عضو هیئت علمی گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران)
مرتضی امیدیان ³ (عضو هیئت علمی گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه چمران، اهواز، ایران)

تاریخ دریافت : 1396/10/04 تاریخ پذیرش : 1396/12/09 تاریخ انتشار : 1396/10/01

کلید واژه: مهارت‌های ارتباطی, کم‌توان ذهنی, تعارض والد- فرزندی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی بر تعارض والد- فرزندی در نوجوانان پسر کم توان ذهنی شهر یزد انجام شده است. روش پژوهش از نوع آزمایشی و طرح این پژوهش از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بوده و جامعۀ آماری دانش آموزان پسر کم توان ذهنی 11 تا 20 ساله را شامل می شود که در سال تحصیلی 94-93 در مدارس خاصّ کم توان ذهنی شهر یزد مشغول به تحصیل بوده اند. نمونۀ این پژوهش شامل 40 دانش آموز است که به طور تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه (20 نفر برای هر گروه) جایگزین شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامۀ رفتار تعارض رابین و فاستر بود که همۀ شرکت کنندگان، آن را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. برنامۀ آموزش مهارت های ارتباطی طی 12 جلسۀ 50 دقیقه ای بر روی گروه آزمایش اجرا شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده، علاوه بر آمار توصیفی از آمار استنباطی مانند آزمون t مستقل و تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان می دهد بین دو گروه آزمایش و گواه از لحاظ تعارض والد- فرزندی و ابعاد آن تفاوت معنی دار وجود دارد (01/0 p<). نتایج حاصل از تحلیل داده ها حاکی از آن است که آموزش مهارت های ارتباطی باعث کاهش تعارض والد- فرزندی (%70/41 =اندازۀ اثر) و مؤلفه های آن، در دانش آموزان گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه شده است. از این رو پیشنهاد می شود در مدارس خاصّ دانش آموزان کم توان ذهنی، بر آموزش مهارت های ارتباطی تأکید شود.

چکیده انگلیسی:

This study examined the effect of communicational skills training on parent-child conflict in boys adolescents with intellectual disability in Yazd. The design of this study was pretest-posttest with control group type and the population included boys with intellectual disability 11-20 years intellectual disability special schools in Yazd in the academic year 2014-2015. The sample included 40 students that randomly selected and divided into experiment and control groups (20 persons in each group). The instruments used in this study was Robin & Faster Conflict Behavior Questionnaire (CBQ) that all participants completed it in pretest and Post test. The communicational skills training program, including 12 sessions of 50 minutes, was carried to the experimental group. Descriptive statistics and inferential statistics such as independent t-test and covariance analysis was used for data analysis. The Results of this study showed that there is a significant difference between experiment and control groups among parent-child conflict and its Dimensions (p<0/01). The obtained results of data analysis demonstrated that communicational skills training decreased parent-child conflict (41/70%) and its components in adolescents of experimental group in compare with control group. Therefore, it is suggest that emphasis on communicational skills training in intellectual disability special schools.