تحلیل اجتماعی نقش رسانه ها برجایگاه جنسیت در ورزش ( مطالعه موردی : خبرهای ورزشی المپیک2020 توکیو در روزنامه ایران ورزشی )

محورهای موضوعی : زن و خانواده

صدیقه رضایی پاشا ¹ (دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی ورزش، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
فریده شریفی فر ² (استادیار مدیریت ورزشی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده‌ی مسوول) [e-mail])
محمود شارع پور ³ (استاد جامعه‌شناسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران)
علی اصغر کیا ⁴ (استاد روزنامه‌نگاری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ابران)

تاریخ دریافت : 1401/07/13 تاریخ پذیرش : 1401/09/05 تاریخ انتشار : 1402/12/01

کلید واژه: رسانه, جنسیت, المپیک, خبرهای ورزشی,

چکیده مقاله :

هدف از نگارش این مقاله، تحلیل اجتماعی نقَش رسانه ها برجایگاه جنسیت در ورزش در پوشش رسانه ای مسابقات المپیک 2020 توکیو است. این تحقیق به روش پژوهش کیفی و با استراتژی تحلیل مضمون انجام شده است. جامعه آماری، کلیه مطالب روزنامه ایران ورزشی سال 1400 است. نمونه گیری آماری به صورت هدفمند انتخاب گردید که شامل 89 داده متنی (خبر، گزارش، مصاحبه و مقاله) در روزنامه ایران ورزشی می باشد در تحقیق حاضر داده های متنی روزنامه ایران ورزشی در فرآبند کدگذاری در سه سطح مضامین پایه، مضامین سازمان دهنده و مضامین فراگیر دسته بندی گردیدند سپس این مضامین به بصورت یک نقشه الگوی مفهومی رسم و مضامین برجسته هر یک از این سه سطح همراه با روابط میان آنها نشان داده شد. مقایسه نتایج بدست آمده از تحلیل مضمون روزنامه ایران ورزشی در بازه زمانی برگزاری المپیک نشان می دهد که رویکرد این روزنامه مبنی بر مفاهیم هژمونی، استعاره های ورزشی و فراواقعیتبوده است اما نکته قابل توجه در مفهوم هژمونی است که پوشش خبرها در این مضمون برای هر دو جنس انجام شده است با این تفاوت که حمایت خبری از بانوان بیشتر اعلام محرومیت های زیرساختی جهت تمرین در قبل از اعزام به مسابقات یا کمبود امکانات یا تجهیزات برای فرد ورزشکار در هنگام برگزاری مسابقات و ... می شود در حالیکه پوشش خبری برای ورزشکاران مرد شامل اختصاص امتیازات ویژه و تشویق بابت تلاش ها در عرصه رقابت با حریفان حتی در حالیکه به نتیجه مطلوب مدنظر نرسیدند

چکیده انگلیسی:

The purpose of writing this article is the social analysis of the role of the media and the position of gender in sports in the media coverage of the Tokyo 2020 Olympic Games.  This research was conducted using qualitative research method and thematic analysis strategy.  The statistical population is all the contents of Iran Sports newspaper in 1400.  Statistical sampling was purposefully selected, which includes 89 textual data (news, reports, interviews, and articles) in the Iran Sports newspaper.  In the present research, the textual data of Iran Sports newspaper were categorized in three levels of basic themes, organizing themes, and overarching themes in the coding process.  These three levels were shown along with the relationships between them.  The comparison of the results obtained from the analysis of the content of the Iran Sports newspaper during the Olympic period shows that the approach of this newspaper was based on the concepts of "hegemony", "sports metaphors" and "super-reality", but the noteworthy point is the concept of "hegemony".  that the news coverage in this theme has been done for both sexes, with the difference that the news support for women is more about the announcement of infrastructural restrictions for training before being sent to competitions or the lack of facilities or equipment for athletes during competitions and...  While the news coverage for male athletes includes allocating special points and encouraging them for their efforts in the field of competition with their opponents, even when they did not achieve the desired result 

منابع و مأخذ:

1. احمدی، ثریا؛ عقیلی، سیدوحید؛ مهدی زاده، سیدمحمد و افسانه مظفری (1394) «رسانه و مسأله­ی هویت جنسیتی بازنمایی شده (رهیافتی تحلیلی به مناقشه­ی تاریخی نقش رسانه‌ها در بازتولید و ترویج نابرابری جنسیتی)»، مطالعات رسانه‌ای، سال 10، زمستان: 18-7.


2. پاک سرشت، سلیمان؛ حسینی، حاتم و مینا اینانلو (1391) «تحلیل تماتیک رفتارهای بدنی در بین دختران و زنان تهرانی»، فصل­نامه­ی انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال 8، شماره­ی 28، پاییز: 169-147.


3. جوانی، وجیهه و مینا عالمی و فرشته آقاجانی (1401) « تاثیر رسانه ها بر کلیشه های جنسیتی در ورزش زنان »، فصلنامه ی علمی زنان در فرهنگ و هنر، دوره 14 ، شماره ی 1، بهار: 57-72.


4. جیولیونوتی، ریچارد(1390) نظریه‌های جامعه­شناسی انتقادی در ورزش، ترجمه­ی افسانه توسلی، تهران: انتشارات علم.


5. چارتریس بلک، جاناتان(1398) تحلیل انتقادی استعاره: رویکردی شناختی – پیکره‌ای، ترجمه­ی یکتاپناه پور، تهران: انتشارات لوگوس.


6. رضایی پاشا ، صدیقه و شریفی فر، فریده، شارع پور، محمود و علی اصغر کیا،( 1400 ) تحلیل تماتیک خبرهای المپیک 2020 توکیو با تأکید بر جنسیت(مطالعه موردی: روزنامه شرق) ، فصلنامه مطالعات توسعه ی اجتماعی – فرهنگی ، دوره 9 ، شماره 4 ، بهار : 57-33.


7. روستایی، مریم؛ مهدی زاده طالشی، سیدمحمد ومهدخت بروجردی علوی (1394) «مقایسه­ی بازتاب ورزش مردان و زنان در روزنامه‌های ورزشی ایران (تحلیل محتوای روزنامه‌های ورزشی خبر ورزشی و نود)»، دومین همایش بین­المللی مدیریت رسانه: 21-1.


8. شارع پور؛ محمود(1388) «نقش رسانه در بازتولید هژمونی مردانه در ورزش: مطالعه­ی موردی: بازی‌های المپیک»، فصل­نامه­ی انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دوره 5، شماره 14، بهار: 32-11.


9. صادقی فسایی، سهیلا و شیوا کریمی (1384 ) کلیشه های جنسیتی سریال تلویزیونی ایرانی ( سال 1383 ) ، پژوهش زنان ، دوره 3 ، شماره 3 ، پاییز: 59-89


10. عیدی، حسین و امین رضا بخشی چناری و معصومه فدایی ده چشمه (1398) « بررسی نقش رسانه بر نگرش زنان ایرانی نسبت به شرکت زنان مسلمان در مسابقات المپیک و جهانی »، فصل نامه ی مدیریت ارتباطات در رسانه های ورزشی، سال 7، شماره ی 25، پاییز: 50-43.


11. قدیمی؛ بهرام و همکاران ( 1397) . نظریه های کلاسیک و مدرن در جامعه شناسی ورزش . تهران : انتشارات جامعه شناسان


12. قره، محمدعلی و همکاران،( 1396) .«شناخت نگرش دانشجویان مدیریت رسانه نسبت به انعکاس ورزش بانوان در رسانه ملی »، پژوهش های فیزیولوژی و مدیریت در ورزش، دوره 9 ، شماره 1 ، صص 45-55


13. محسنی، منوچهر. (۱۳۸۳) مقدمه جامعه شناسی، تهران: انتشارات آگاه


14. محمدپور، احمد(1390) روش تحقیق کیفی ضد روش، تهران: انتشارات جامعه­شناسان


15. مطهری، شهلا و محبوبه سعادت (1394) «بررسی زبان جنسیتی در مطبوعات اجتماعی ایران: مطالعه­ی موردی چهار مجله­ی خانوادگی پرتیراژ»، فصل­نامه­ی علمی - پژوهشی زبان­پژوهی دانشگاه الزهرا، سال 7، شماره­ی 16، پاییز: 159-133.


16. مهدی­زاده، سیدمحمد(1389) نظریه‌های رسانه: اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی، تهران: انتشارات همشهری.


17. نظری آزاد ؛ معصومه و همکاران . ( 1398) . تحلیل جامعه شناختی از نابرابری جنسیتی در ورزش(از منظر زنان ورزشکار قهرمان ملی ) . فصلنامه علمی - پژوهشی زن و جامعه، سال 10 ، شماره 40 ، زمستان، صص 289-316


18. Baudrillard, Jean. (2007). Seduced Translation, Amin Jahani. Paris Poetry.


19. Baudrillard, Jean. (1981). Simulacra and Simulation. Translated by Sheila Glaser, The first full-length translation in English of an essential work of postmodernist though.


20. Braun,V. ,Clarle,V. (2006). Using thematic analysis in psychology,Qualitative Research in psychology( Vol. 3).


21. Bruce, T. (2016). New rules for new times: Sportswomen and media representation in the third wave.  Sex Roles, 74, 361–376, https: //doi. org/10. 1007/s11199-015-0497-6. CrossRefGoogle Scholar


22. Bruce, T. (2013). Reflections on communication and sport: On women and femininities.  Communication & Sport, 1(1/2), 125–137, https: //doi. org/10. 1177%2F2167479512472883. CrossRefGoogle Scholar


23. De Baranda Clara Sainz, Adá Lameiras Alba, Blanco Ruiz Marian (2020) Gender Di_erences in Sports News Coverage on Twitter, International Journal Environmental Research and Public Health, 17(14): 1-13, doi: 10. 3390/ijerph1714519


24. Grabmüllerová A (2022) Social Media and the Olympics: A Chance for Improving Gender Equality. Sports Act. Living 4:825440.

doi: 10.3389/fspor.2022.825440

11. Linda Chukwurah N, Malete Leps, Godfrey Nji C. (2020) Gender inequity in media coverage and athletes’ welfare in Nigerian sports: impact of the Nigeria sports policy and African union agenda, Sport in Society, https://doi.org/10.1080/17430437.2020.1828869


12. Ortega Calvo Elena (2020) News Coverage of Women Athletes during the Olympic Games, Revista Internacional de Ciencias del Deporte. 61(16), 267-284. https: //doi. org/10. 5232/ricyde2020. 06103


13. Martindale Rebecca(2020) The Institution of Sport: Female Athletes, Media Representation and the Social Construction of a Dual Gender Identity,MA Thesis,  The Department of Education, Concordia University,Montreal, Quebec, Canada.


14. Fornari LF, Lourenço RG, Fonseca RMGS, Santos DLA, Egry EY(2019) Gender perspective in reports on women athletes in Rio 2016 Olympic Games. Texto Contexto Enferm [Internet]. 2019 [cited YEAR MONTH DAY]; 28:e20180170.Available from: http://dx.doi.org/10.1590/1980-265X-TCE-2018-0170

 Shor, Eran, Arnout van de Rijt, and Babak Fotouhi (2019) A Large-Scale Test of Gender Bias in the Media. Sociological Science 6: 526-550. DOI: 10.15195/v6.a20

1. Trolan Eoin (2013) The impact of the media on gender inequality within sport, Procedia - Social and Behavioral Sciences 91, 215 – 227, DOI: 10.1016/j.sbspro.2013.08.420.


2. Ahmadi, S., Aqili, S., Mehdizadeh, S., Mozaffari, A. (2015). Media and gender identity issues represented(Analysis of

1. Ahmadi, S., Aqili, S., Mehdizadeh, S., Mozaffari, A. (2015). Media and gender identity issues represented(Analysis of historical conflict and promote the role of the media in the reproduction of gender inequality). Media Studies, 10(4), 7-18.(In Persion)


2. Baudrillard, J. (2007). Seduced Translation, Amin Jahani. Paris , press.


3. Braun, Virginia, and Victoria Clarke. (2006) "Using thematic analysis in psychology." Qualitative research in psychology 3.2: 77-101.


4. Bruce, T. (2016). New rules for new times: Sportswomen and media representation in the third wave.  Sex Roles, 74, 361–376, https: //doi. org/10. 1007/s11199-015-0497-6. CrossRefGoogle Scholar


5. Bruce, T. (2013). Reflections on communication and sport: On women and femininities.  Communication & Sport, 1(1/2), 125–137, https: //doi. org/10. 1177%2F2167479512472883. CrossRefGoogle Scholar


6. Baudrillard, Jean. (1981). Simulacra and Simulation. Translated by Sheila Glaser, The first full-length translation in English of an essential work of postmodernist though.


7. Charteris-Black,J. (2019). Corpus approaches to critical metaphor analysis(Y. Panahpour.).Tehran:Logos. (Original work published 2005). (In Persion)


8. De Baranda Clara, S., Adá Lameiras, A., Blanco Ruiz, M. (2020) Gender Di_erences in Sports News Coverage on Twitter, International Journal Environmental Research and Public Health, 17(14): 1-13, doi: 10. 3390/ijerph1714519


9. Eydi, H., Bakhshi Chenari, A. R., & Fadaeii deh cheshmeh, M. (2019). The Role of the Media on the Attitude of Iranian Women toward the Participation of Muslim Women in the Olympic and World Championships. Communication Management in Sport Media, 7(1), 43-50. doi: 10.30473/jsm.2019.42463.1278. (In Persion)


10. Fornari, LF., Lourenço, RG., Fonseca RMGS, Santos DLA, Egry EY(2019) Gender perspective in reports on women athletes in Rio 2016 Olympic Games. Texto Contexto Enferm [Internet]. 2019 [cited YEAR MONTH DAY]; 28:e20180170.Available from: http://dx.doi.org/10.1590/1980-265X-TCE-2018-0170


11. Javani, V., Aghajani, F., & Alemi, M. (2022). The Impact of Media on Gender Stereotypes in Women's Sports. Journal of Woman in Culture Arts, 14(1), 57-72. doi: 10.22059/jwica.2022.332840.1701


12. Grabmüllerová A (2022) Social Media and the Olympics: A Chance for Improving Gender Equality.Front. Sports Act. Living 4:825440.doi: 10.3389/fspor.2022.825440


13. Ghadimi, B. shekari, Shiva. Tajarrod, Aboolfazl. Amiri moghadam, marjan.(2021).Classic & Modern Theories in Sport Sociology, Gameshenasan, Tehran. (In Persion)


14. Ghareh, M., Anet, Z. (2017). Understanding Attitudes of Media Management Students towards Women's Sport reflected in National Media. Sport Physiology & Management Investigations, 9(1), 45-55. (In Persion)


15. Giulianotti, R.(2012).Sport: a critical sociology(A. Tavasoli.).Tehran:Elm. (Original work published 2005). (In Persion)


16. Martindale, Rebecca(2020) The Institution of Sport: Female Athletes, Media Representation and the Social Construction of a Dual Gender Identity,MA Thesis, The Department of Education, Concordia University,Montreal, Quebec, Canada.


17. Mehdizadeh, Seyyed Mohammad (2009) Media Theories: Popular Thoughts and Critical Perspectives, Tehran: Hamshahri Publications


18.  


19. Mohammadpour, Ahmad (2018) Qualitative research method against method, Tehran: Sociologists Publications. (In Persion)


20. Mohseni, Manouchehr. (2008) Introduction to Sociology, Tehran: Aghah Publications. (In Persion)


21. Motahari, S., Saadat, M. (2015). Sexist Language in the Social Magazines of Iran: A Case Study of Four High-Circulating Magazines. Zabanpazhohi (Journal of Language Research), 7(16), 133-157. doi: 10.22051/jlr.2015.2093. (In Persion)


22. Linda Chukwurah N, Malete Leps, Godfrey Nji C. (2020) Gender inequity in media coverage and athletes’ welfare in Nigerian sports: impact of the Nigeria sports policy and African union agenda, Sport in Society, https://doi.org/10.1080/17430437.2020.1828869


23. Ortega, E,. (2020) News Coverage of Women Athletes during the Olympic Games, Revista Internacional de Ciencias del Deporte. 61(16), 267-284. https: //doi. org/10. 5232/ricyde2020. 06103


24. Pakseresht, S., & Hoseini, H., & Inanloo, M. (2012). A Thematic Analysis of Body Behaviors of Women and Girls in Tehran. Cultural Stydies and Communication, , 8(28), 147-169. https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?id=500797. (In Persion)


25. rezaeipasha S, Sharififar F, Sharepour M, Kia A.(2021) Thematic analysis of 2020 Tokyo Olympics' news with emphasis on gender(case study: Shargh news paper). Journal of Socio-cultural Development Studies, 9 (4) :33-58. http://journals.sabz.ac.ir/scds/article-1-1394-en.html. (In Persion)


26. Roustaei, Maryam; Mahdizadeh Taleshi, Seyed Mohammad; Borujerdi Alavi ,Mehdakht (2014) "Comparison of Men's and Women's Sports Coverage in Iran Sports Newspapers ", Second International Media Management Conference(In Persion).


27. Sadeghi Fassaei, S.Karimi ,S.(2005). Gender Stereotypings In Iranian Television Drama (Mar. 2004 - Mar. 2005).  Woman in Development and Politics. WOMEN'S RESEARCH,3 (3), 59 - 90. In Persion)


28. Sharepour,M.(2009).The role of the media in reproducing male hegemony in sport (Case study: Olympic Games. Journal of culture - Communication Studies, 5(14),


29. Shor, Eran, Arnout van de Rijt, and Babak Fotouhi (2019) A Large-Scale Test of Gender Bias in the Media. Sociological Science 6: 526-550. DOI: 10.15195/v6.a2011-32. (In Persion).


30. Talebpour, A., Nazari Azad, M., & Kashani, M. (2019). Sociological Analysis of Gender Inequality in Sport (The Perspective of Female National Hero Athlete). Quarterly Journal of Women and Society, 10(40), 289-316. (In Persion)


31. Trolan Eoin (2013) The impact of the media on gender inequality within sport, Procedia - Social and Behavioral Sciences 91, 215 – 227, DOI: 10.1016/j.sbspro.2013.08.420.